نقش تغافل در تربیت اسلامی با محوریت سیره نبوی و علوی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیرضا باقی زاده 1 , قاسم احمدی 2
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد آشتیان
2 - دانشگاه علوم پزشکی ایران
کلید واژه: سبک زندگی, پیامبر(ص), اهل بیت(ع), تغافل, تربیت.,
چکیده مقاله :
از جمله بحث‌هایی که در تربیت دیگران مطرح است بحث تغافل است یعنی انسان با نادیده انگاشتن برخی از اشتباهات دیگران به او فرصت بازگشت دهد تا خود را اصلاح نماید. حال سوال این است که تغافل در تربیت دیگران چه نقشی دارد؟ و سبک زندگی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) در این زمینه چه می‌باشد؟ از این رو در این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی و روش کتابخانه‌ای و در جمع‌آوری مطالب از روش فیش برداری استفاده شده است به این نتیجه رسیده که روش تغافل در تربیت دیگران موثر می‌باشد و به انسان کمک می‌کند تا از گردنه‌های خطرناک نجات پیدا کند و روش پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نیز در استفاده از تغافل بوده است چه اینکه علی‌رغم اینکه به پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) توهین می‌کردند ولی از نزدیک اظهار ارادت می‌کردند آن بزرگواران بی‌ادبی آنان را نادیده می‌گرفتند و این روش خود در اصلاح و تربیت آنان موثر واقع می‌شد. یعنی روش تغافل به انسان‌ها کمک می‌کند تا فرصت توبه و بازگشت، سبب کرامت دادن به انسان‌ها، جلوگیری از سرکشی، جذب خاندان اهل بیت(ع) و... پیدا کنند. از این رو والدین و اولیای مدرسه و... باید تلاش کنند از این روش برای تربیت فرزندان، دانش‌آموزان و... استفاده نمایند.
Renunciation is one of the issues. Important in training people. That is to say overlooking one’s mistakes, man gives the opportunity to him to return and correct himself. Now it is the question: who is the role of renunciation in training others? And what is the prophet’s and his family’s life style in this regard? In this article, a descriptive and analytic method, a library method as well as a sampling method is used and concludes that overlooking method is useful in training other peoples and help the man to save himself in dangerous conditions. The prophet and his family also have practiced renunciation. Because although some people insulted the prophet (pbuh) and his family, they respected them apparently and they overlooked their impolite behaviors. And this method was useful in their correction and training. That is, the renunciation method helps the people to find the opportunity for penitence, causes munificence, hinders contumacy, attracts prophet’s family, etc. so the student’s parents can use this method.
1. ------------: نهج البلاغه،
2. ابن ابی الحدید، عزالدین ابوحامد(۱۳۸۵ق): شرح نهج البلاغه، به تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، داراحیاء التراث، بیروت، چاپ دوم.
3. اربلی، علی بن عیسی(۱۴۰۵ق): کشف الغمّه، فی معرفة الائمه، دارالاضواء، بیروت، چاپ دوم.
4. ابن منظور، محمد بن مکرم(1414ق)، لسان العرب، محقق و مصحح: جمال‌الدین میردامادی، دارالفکر، بیروت
5. پوررستمی، حامد(۱۳۹۴): سبک زندگی در آموزه‌های نهج‌البلاغه، چاپ اول، قم، نشر معارف.
6. حرّانی، ابومحمد، حسن بن علی بن الحسین(۱۳۸۷ش): تحف العقول، ترجمه صادق حسن‌زاده، انتشارات آل علی(ع)، قم، چاپ نهم.
7. شفیع‌پور حسینی، سید علی(1394): مجموعه مقالات همایش ملی قرآن و مسئله سبک زندگی، چاپ اول، تفرش، انتشارات دانشگاه تفرش، ۱۳۹۴.
8. طبرسی، ابی منصور احمد بن طالب: الاحتجاج، قم مکتبة المصطفوی.
9. طبرسی، امین الاسلام، ابی علی الفضل بن حسن بن فضل(۱۳۹۹ق): اعلام الوری، باعلام الهدی، تصحیح علی اکبر غفاری، دارالمعرفه، بیروت.
10. عبدوس، محمد تقی، محمدی اشتهاردی، محمد(۱۳۹۱): آموزه‌های اخلاقی – رفتاری امامان شیعه، موسسه بوستان کتاب، قم، چاپ هفتم.
11. فلسفی، محمدتقی(1367)، اخلاق از نظر همزیستی و ارزش‌های انسانی، معارف اسلامی، تهران، چاپ سوم.
12. قمی، علی بن ابراهیم(۱۳۶۷): تفسیر قمی، تحقیق طیب موسوی جزایری، دارالکتاب، قم، چاپ چهارم.
13. متقی هندی، علاء الدین(۱۴۰۹ق): کنز العمال، تصحیح صفوة السقا، موسسه الرسالة، بیروت.
14. مجلسی، محمد باقر(۱۴۰۳ق): بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفا.
15. محمدی ری‌شهری، محمد: میزان الحکمه، مکتبه الاعلام الاسلامی، قم، چاپ چهارم.
16. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران: تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ ۲۵، ۱۳۶۹ش.
17. مکارم شیرازی، ناصر(1378)، اخلاق در قرآن، مدرسه امام علی(ع)، قم.
18. نوری، میرزا حسین(۱۴۰۸): مستدرک الوسایل، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، بیروت.