ویژگیهای زندگی مطلوب در روانشناسی مثبت و مقایسه آن با زندگی مطلوب در منابع اسلامی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
سید مرتضی حسینی مطلق
1
(موسسه امام خمینی(ره))
رحیم میر دریکوندی
2
(مؤسسه امام خمینی (ره))
کلید واژه: زندگی مطلوب, روانشناسی مثبت, شادکامی, حیات طیبه, سعادت, عصر ظهور, منابع اسلامی. ,
چکیده مقاله :
هدف از انجام این پژوهش، بررسی ویژگیهای زندگی مطلوب از دیدگاه روانشناسی و اسلام و مقایسه بین آنهاست که با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. زندگی مطلوب از دیدگاه روانشناسان مثبت، از دو دیدگاه کلی لذتگرا و سعادتگرا مورد بررسی قرار گرفته است. امروزه روانشناسی مثبت، رویکردی سعادت گرا به زندگی مطلوب داشته و بر منش و فضیلت های فردی تاکید کردهاند و مراحلی را برای تحقق زندگی مطلوب برشمردهاند. افرادی که به تمام مراحل زندگی مطلوب، نائل شوند به خود شکوفایی رسیدهاند. آنچه برای طی کردن مراحل مختلف زندگی مطلوب لازم است، استفاده از کارکرد بهینه و بهره گیری از تمام استعدادها در جهت شکوفایی و دستیابی به تواناییهای بالقوه افراد میباشد. زندگی مطلوب از دیدگاه اسلام، در گسترهای وسیعتر از آنچه در روانشناسی مثبت وجود دارد، طرح شده است؛ در دیدگاه اسلام، زندگی انسان دارای دو سطح دنیوی و اخروی است که ارتباط تنگاتنگی هم با یکدیگر دارند. زندگی مطلوب در منابع اسلامی، بر محور سعادت شکل میگیرد و افراد به هر اندازه که از اسباب سعادت بهرمند باشند، به همان میزان از زندگی مطلوب دنیوی و اخروی برخوردار خواهند بود. البته تحقق کامل اسباب سعادت دنیوی و عوامل زمینه ساز زندگی مطلوب اخروی، در دوره ای خاص از زندگی بشر- به خاطر تحولات عمیقی که در این دوره اتفاق میافتد- امکان دارد که از آن به دوره ظهور امام زمان (عج) یاد میشود.
In this thesis we try to study the good life from positive psychology and Islam points of view and try to compare these two views through descriptive-analytical method. For positive psychologists Good life has discussed from two approaches: hedonism and eudemonia. Nowadays, positive psychology has a eudemonic approach to the good life and concentrate on the individual virtues. It has some levels for the life and those one who pass those levels have reached to the good life. The thing which is necessary for passing the levels to reach the good life is taking benefit from all the potential faculties and capacities. Good life from Islamic point of view is discussed in the vaster realm in comparison with positive psychology. From Islamic point of view the life of human beings has two levels: world and hereafter which have very close relationship with each other. The good life in the Islam has a root in the salvation and it is evaluated with it. But the appearance of whole causes of the worldly salvation and the good life of the hereafter will occur in a certain period which called the reappearance era.
قرآن کریم.
اله بخشیان، مریم. (1387ش). ارتباط سلامت معنوی و کیفیت زندگی. فصلنامه طبیب شرق. ش3.
احمدی، محمد سعید. (1394ش). رابطه باورهای دینی و سبک زندگی با کیفیت زندگی. مجله زن و مطالعات خانواده. ش30.
براتی سده، فرید. (1388ش). اثر بخشی مداخلات روانشناسی مثبت گرا جهت افزایش نشاط. رساله دکتری دانشگاه علامه طباطبایی.
پسندیده، عباس. (1392 ش). الگوی اسلامی شادکامی. قم: موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث.
جوادی آملی، عبدالله. (1389ش). سرچشمه اندیشه. قم: انتشارات اسراء.
حافظ نیا، دکتر محمد رضا. (1389 ش). مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: انتشارات سمت.
سلیگمن، مارتین ای.پی. (1391 ش). شادمانی درونی. ترجمه: مصطفی تبریزی،رامین کریمی، علی نیلوفری. تهران: نشر دانژه.
عبدی، حمزه. (1391 ش). سعادت و شادکامی از دیدگاه اسلام. قم: موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث.
فرانکلین، ساموئل. اس. (1390 ش). روانشناسی شادکامی: زندگی انسانی خوب. تهران: نشر سخن.
کلینی، محمّد بن یعقوب. (1389 ه.ق). الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیه.
لینلی، آلکس؛ ژوزف، استفن. (1388 ش). روان شناسی مثبت در عمل. ترجمه: دکتر احمد برجعلی، سعید عبدالملکی. تهران: موسسه نشر پنجره.
مكارم شيرازي، ناصر و همكاران.( 1377 ش). تفسير نمونه، تهران: دارالكتب الاسلاميه. چاپ پنجم.
مصباح یزدی، محمد تقی. (1376 ش). اخلاق در قرآن. قم: انتشارات موسسه امام خمینی(ره).
مجلسی، محمّدباقر بن محمّدتقی. (1403 ه.ق). بحار الأنوار الجامعه لدرر اخبار الأئمّه الأطهار. بیروت: مؤسّسه الوفاء.
Duckworth, A.L. Steen, T.A. Sligman, M.E.P. (2005). positive psychology in clinical practice. Annual Review of clinical psychology.
Gable, S.L. Haidt, j. (2005). What is positive psychology. Review of General psychology.
Lopez, Shane. (2009). encyclopedia of positive psychology. Blackwell
Sheldon, K.M. King, L. (2001). Why positive psychology is necessary. American psychologist.
Hefferon, Kate & Boniwell, Ilona. (2011). Positive Psychology Theory, Research and Applications.