نقش دولت در امنیت انسانی با رویکرد قانون اساسی و تاثیر آن بر شادکامی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
بهناز یوسفی
1
(دانشکده حقوق،پردیس بین المللی دانشگاه تهران,جزیره کیش،ایران)
حسین رحمت الهی
2
(دانگشاه فارابی)
کلید واژه: امنیت انسانی, شادکامی, دولت, تامین اجتماعی, رفاه اجتماعی,
چکیده مقاله :
امنیّت یکی از اساسیترین دغدغههای جوامع انسانی در طول تاریخ بوده است. دولت مهمترین نهاد تأمین کننده امنیّت تلقی میگردید. مفهوم امنیّت بسیار فراگیر و گسترده شده است. مفهوم امنیّت نظامی – سیاسی به امنیّت انسانی تحول یافته است. این بٌعد جدید امنیّت نه در سطح دولت- ملت، بلکه در سطوح و ابعاد مختلف، مطرح میباشد. امنیت انسانی به معنای رهایی از ترس و رهایی از نیاز می باشد. تاثیرگذاری آن بر همه شاخه های توسعه و حیات انسان، به آن نقشی بنیادین داده است، مراقبت از امنیّت انسانی در مقابل انواع تهدیدات، به یکی از وظایف اصلی دولت و حکومتها تبدیل شده است و آنان موظفند در برنامهریزی خود امنیّت انسانی را در اولویت قرار دهند. به طوری که تامین وتضمین آن توسط دولت، شادکامی را به دنبال خواهد داشت و بهروزی مردم و احساس رضایت آنها به افزایش اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی خواهد انجامید. بنابراین، تبیین مفهم «امنیت انسانی» و شاخص های آن می تواند گام مؤثری در راستای تقویت حمایت از حقوق و آزادی های بنیادین به شمار رود، بنابراین هدف پژوهش حاضر نقش دولت در امنیت انسانی با رویکرد قانون اساسی و تاثیر آن بر شادکامی می باشد. در راستای دستیابی به هدف پژوهش پرسش اصلی مقالة حاضر این است که عناصر امنیت انسانی کدامند و چه تاثیری بر شادکامی و رضایتمندی مردم دارد و نقش دولت چیست؟ جهت پاسخ به پرسش، براساس روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و با بهرهگیری از نظریه ها، این نتایج را میتوان مطرح نمود، در دهه های اخیر بحث بر سر اهمیت شادکامی به جهت تاثیرات فراوانش در کیفیت و رضایتمندی از زندگی افراد و همچنین تکلیف دولت ها در قبال آن مطرح شده است. شادکامی در مفاهیمی همچون؛ بهروزی، لذت، فضیلت، سعادت، خوشبختی و ...به کار رفته است که همگی در معنی متفاوت، اما در گفتمان به عنوان مترادف به کار می روند. با پیشرفت علم و تکنولوژی، توسعه تمدن بشری و با ظهور پدیده جهانی شدن، تحول عظیمی در مفهوم دولت و تکالیفش اتفاق افتاد، سطح نیازهای بشر ارتقاء یافت و دیگر وظیفه دولتها به تنهایی تامین منفعت عمومی و ارائه خدمت عمومی نیست، بلکه تامین رفاه اجتماعی نیز، به عنوان وظیفه ای جدید بر دوش دولتها نهاده شد.
ابراهیمی، شهرام، جرم شناسی پیشگیری، (تهران، انتشارات میزان، چاپ دوم، نشر خرسندی، 1392)
باری، نورمن. رفاه اجتماعی، ترجمه سیداکبر میرحسینی- سیدمرتضی نوربخش، (تهران: سمت، 1389)
بوزان، باری، مردم دولت ها و هراس، مترجم پژوهشکده مطالعات راهبردی، (تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ دوم، 138
دانلی، جک، اخلاق و حقوق بشر، در حقوق بشر ارزش ها و واقعیت ه)، مترجم شریفی طراز كوهی، حسین، _تهران، انتشارات میزان، 1390)
رحمت الهی، حسین، نگاهی نو به مبانی حقوق عمومی (مفاهیم و ارزش ها) (تهران، نشر میزان، 1390)
رهامی، روح الله امنیت انسانی و دولت، رهایی از ترس، رهایی از نیاز در دولت اجتماعی توسعهگرا، (تهران، نشر میزان، 1393)
صانعی، صدیقه. بررسی میزان سطح کیفیت زندگی مردم شهر اهواز و عوامل موثر آن. پایه نامه کارشناسی ارشد، (تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، 1391)
طباطبایی موتمنی ، منوچهر ، آزادیهای عمومی و حقوق بشر، (تهران، چاپ چهارم، انتشارات دانشگاه ، 1388)
عبدالله خانی، علی، نظریه های امنیت، (تهران، انتشارات موسسه فرهنگی مطالعات وتحقیقات بین المللی ابرار معاصر ، 1389)
غفاری، غلامرضا. امیدی، رضا. کیفیت زندگی، شاخص توسعه اجتماعی، ( تهران: شیرازه، 1387)
فن تیگرشتروم، باربارا، امنیت انسانی و حقوق بین الملل، مترجم اردشیر ارجمند و حمید قنبری، (تهران انتشارات مجد، تهران، 1389)
فیتزپتریک، تونی، نظریه رفاه سیاست اجتماعی چیست؟، مترجم هرمز همایون پور، مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی، انتشارات گام نو، (تهران: انتشارات گام نو، 1381)
قاری سید فاطمی، سید محمد ، حقوق بشر در جهان معاصر (دفتر یکم) (تهران، انتشارات شهر دانش، چاپ دوم، 1388)
مسعود اصل، ایروان؛ نظام رفاه اجتماعی در جهان، (تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 1388)
موسوی، میرطاهر-محمدی، محمدعلی،مفاهیم و نظریه های اجتماعی، (تهران: نشر دانژه، 1388)
موسی زاده، رضا ،حقوق اداری (2-1) (تهران، انتشارات میزان، چاپ سوم، ، 1381)
میجلی، جیمز، رفاه اجتماعی در جهان، مترجم، محمدتقی جغتایی، (تهران، انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی، 1378)
نجفی ابرند آبادی، علی حسین ،رویکرد جرم شناختی قانون (حقوق شهروندی) منتشره در مجموعه مقالات همایش حقوق شهروندی، (تهران، انتشارات دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه تهران، 1388)
نوغانی، محسن. کیفیت زندگی شهروندان ورابطه آن با سرمایه اجتماعی در شهر مشهد، (مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، 1387)
وینسنت، اندرو ، نظریه دولت، مترجم حسین بشریه، (تهران: انتشارات نی، چاپ ششم، 1387)
هزارجریبی، جعفر-صفری شالی، رضا، آناتومی رفاه اجتماعی، (تهران: انتشارات جامعه و فرهنگ، 1391)
Tadjbakhsh, shahrbanou, mahbub Ul haq, s human security vision: An unfettered dream? Tehran, strategic studies quarterly, 2008, p 5
Axworthy, Lloyd, introduction, human security: safety for people in a changing world concept paper of the department of foreign affairs and international trade, April, 1999, p 183
Weaver, alive, societal security and European security, in: weaver, ctal, identity, migration and the new security agenda in Europe, Lindon, printer, 1993, p 24.