نظام و روش‌هاي تربيتي درنظرگاه اسلامی ومقارنه آن با مكتب اگزيستانسياليسم
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیمحمد فرج زاده 1 , محمد رضا سرمدی 2 *
1 - دانشگاه آموزگاری تاجیکستان
2 - عضو هیات علمی، دانشگاه پیام نور
کلید واژه: تعلیم وتربیت , فلسفه تربیتی, روش تربیتی, اگزیستانسیالیسم.,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضربه " نظام وروش هاي تربيتي درنظرگاه اسلامی ومقارنه آن با مكتب اگزيستانسياليسم "می پردازد.هدف این پژوهش نظری ،کاربردی وباروش توصیفی –تحلیلی انجام شده است.در روش شناسي اگزيستانسياليسم، معلم تلاش مي كند كه متعلم را ترغيب كند تا از طريق سئوالاتي درباره ی معني زندگي به حقيقتي شخصي دست يابد. وظيفه ی معلم آن است كه براي يادگيري موقعيتي فراهم آورد كه طي آن شاگردان بتوانند ذهنيت خويش را ابراز كنند. به عقيده ی اگزيستانسياليست ها نبايد فراگير را با اغفال يا زور به يادگيري وادار كرد بلكه فراگير بايد از روي ميل و رغبت خويش و روبرو شدن با يك موقعيت نامعين، خود به دنبال يادگيري برود.در اين روش معلم نقش تسهيل كننده را دارد و فراگير ازروي ميل و رغبت به دنبال كشف حقيقت مي رود. در مكتب تربيتي اسلام نيز بر آن تاكيد شده است. ليكن طريق دسترسي به اين مهم در اين مكاتب با هم متفاوت است. به طور كلي در بررسي اين كه آيا روش هاي تربيتي اسلام و اگزيستانسياليسم، هم جهت مي باشد، مي توان گفت كه اين روش ها در خصوص پرورش تفكر منطقي در فراگيران تا حدودي همسو بوده ليكن روش هاي تربيتي اسلام نظر به جامع نگري اسلام از نوعي جامعيت كلي‌تري برخوردار است. به گونه اي كه اسلام با ديد همه جانبه اي كه به انسان دارد پرورش تمام ابعاد وجودي انسان را درنظر گرفته است.درحالي كه اگزيستانسياليسم و به طور كلي مكاتب غربي صرفاً به انسان به عنوان موجودي مادي توجه نموده اند.
The study deals with the "educational system and methods of Islamic view and its analogy with the school of existentialism". The purpose of this research is theoretical, applied and descriptive-analytical study. In existentialism methodology, the teacher tries to persuade the student Find out personal truths through questions about the meaning of life. The task of the teacher is to provide a learning environment where students can express their mentality. Existentialists believe that the learner should not be forced to learn by deception or force, but that the learner should seek to learn by himself or herself and face an indefinable situation. In this way, the teacher has a facilitating role. And the ubiquitous pursuit of desire seeks to discover the truth. It has also been emphasized in the school of Islam. However, access to this issue is different in these schools. In general, in examining whether the educational methods of Islam and existentialism are the same direction, it can be said that these approaches to fostering rational thinking in learners are somewhat consistent, but the Islamic educational methods are The holistic view of Islam is more general. Islam, in its comprehensive view of man, has envisaged the cultivation of all aspects of human existence, while existentialism and the Western schools in general have merely regarded man as a material being.
قرآن کریم.
نهج البلاغه 1370، ترجمه محمد دشتی، نشر شاکر، قم.
ابراهیم زاده، عیسی، 1389، فلسفه تربیت، تهران، انتشارات پیام نور،282صفحه .
اسمیت، فلیپ، جی، 1377 ، تفکرمنطقی روش آموزش وپرورش، ترجمه دکتر علی شریعتمداری، انتشارات مشعل، چاپ دوم،.
آیت الله موسوی خمینی، روح الله ، 1371، چهل حدیث ، تهران : موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی .
باقری، خسرو،1375، دیدگاه¬های جدید در فلسفه¬ی تعلیم و تربیت، انتشارات نقش هستی، چاپ اول.
پاک سرشت، محمدجعفر،1386، مکاتب فلسفی و آراء تربیتی، تهران، سمت، چاپ ششم.
حجتی، محمد باقر، 1364، آداب تعلیم و تعلم در اسلام ،تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی .
دادبه، علی اصغر،1389، کلیات فلسفه، تهران، انتشارات پیام نور،290صفحه .
داور پناه، ابوالفضل، 1375، انوار العرفان فى تفسير القرآن، تهران: صدر.
زهادت ، عبدالمجید، 1378،تعلیم و تربیت در نهج البلاغه، قم: حوزه علمیه قم دفتر تبلیغات اسلامی.
شریعتمداری، علی،1382، فلسفه: مسائل فلسفی، مکتب های فلسفی، مبانی علوم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ نهم.
شریعتمداری، علی،1386، اصول و فلسفه ی تعلیم و تربیت، تهران، امیر کبیر، چاپ سی و سوم.
شعاری نژاد، علی اکبر،1377، فلسفه¬ی آموزش و پرورش، چاپ پنجم، تهران، امیر کبیر.
شعاری نژاد، علی اکبر،1386، فلسفه¬ی آموزش و پرورش، چاپخانه سپهر، تهران، چاپ هشتم .
شعاری نژاد، علی اکبر،1386، فلسفه¬ی آموزش و پرورش، چاپخانه سپهر، تهران، چاپ هشتم.
شعاري نژاد، علی اکبر، 1381 ، فلسفه آموزش و پرورش، تهران: انتشارات اميرکبير، چاپ ششم.
علامه طباطبایی، محمدحسین، 1385 ، اصول فلسفه و روش رئالیسم، جلد2،باپاورقی استاد مطهری، دفترانتشارات اسلامی، سال ،مقدمه مقاله پنجم.
علامه طباطبایی، محمدحسین، 1385 ، اصول فلسفه وروش رئالیسم، جلد2، با پاورقی استاد مطهری، دفتر انتشارات اسلامی، سال مقاله ادراکات اعتباری.
فرهادیان، رضا ، 1368، مبانی تعلیم و تربیت در قرآن و احادیث، کتابخانه دیجیتالی، تبیان .
فرهنگ فارسی دهخدا، 1373 .
فرید تنکابنی، مرتضی ،1374،راهنمای انسانیت ،تهران:دفتر نشر فرهنگ اسلامی
فلسفی، محمد تقی، 1341، کودک از نظر وراثت و تربیت ، تهران هیئت نشر معارف اسلامی .
کلینی، محمد بن یعقوب، ( 1407 ق ) کافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
گوتک جرالدال، 1386، مکاتب فلسفي و آرائ تربيتي، ترجمه محمد جواد پاک سرشت، تهران: انتشارات سمت.
گوتک، جرالدلی، 1380، ترجمه¬ی محمد جعفر پاک سرشت، تهران، انتشارت سمت.
مطهری ، مرتضی، 1370، مجموعه ی آثار ، تهران،انتشارات صدرا، ج2و3
مكارم شيرازى، ناصر،1374، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية
منفردی راز، براتعلی، 1380، بررسی تطبیقی دیدگاه معرفتشناسی کانت و علامه جعفری با تاکید بر فلسفه تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات عالی تهران، رساله دکتری رشته علوم تربیتی گرایش فلسفه تعلیم وتربیت.
نلر، جورج، 1377، آشنایی با فلسفه¬ی آموزش و پرورش، ترجمهی فریدون بازرگان دیلمقانی، تهران، انتشارات سمت.
نلر،جی ،اف ،1380، آشنایی با فلسفه¬ی آموزش و پرورش، ترجمهی فریدون بازرگانی، دیلمقانی، انتشارات سمت، تهران.
همت بناری، علی ، 1382، امام رضا (ع ) و تربیت فرزند، مقاله:، زائر، ش 109.
Griese Arnold.A. , 1981,your philosophy of Education what is it ?new yourk ?Good year publishing company