تبیین مبانی «امنیت اجتماعی» در نهجالبلاغه و تحقق آن در جامعه با رویکرد غفلتزدایی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیعلینقی لزگی 1 * , علیرضا اکبر زاده 2 , محمد کرمی نیا 3 , رضا اُجاق 4
1 - عضو هیئت علمی
2 - عضو هیئت علمی
3 - دانشگاه کاشان
4 - دانش آموخته
کلید واژه: امنیت اجتماعی, نهج¬البلاغه, رویکرد اخلاقی, غفلت¬زدایی, جامعه.,
چکیده مقاله :
امنیت از جمله مهم¬ترین نیازها و انگیزه¬های انسانی است. برای یک کشور، تأمین امنیت جامعه و افراد آن نقش اساسی و مهمی دارد. در جوامع پیشرفته و امروزی مسئولیت تعقیب و تأمین آن بر عهده حکومت¬ها و دولت¬ها است. امروزه حکومت¬ها به صورت مهم¬ترین واحد سیاسی در صحنه روابط داخلی و خارجی در آمده¬اند و مهم¬ترین هدف آن¬ها تلاش برای تأمین امنیت همه جانبه و گسترش دامنه آن می¬باشد. از طرفی مردم نیز بیشترین انتظار را از نهادهای سیاسی جامعه در رابطه با تأمین امنیت فیزیکی همراه با رفاه اقتصادی و هویت اجتماعی دارند. امنیت اجتماعی در عصر حاضر با توجه به آموزه¬های اسلامی و مبتنی بر مفاهیم اخلاقی در جامعه اسلامی یکی از ضروریات زندگی اجتماعی محسوب می¬شود. مقاله¬پیش رو به بررسی مبانی امنیت اجتماعی در نهج¬البلاغه می¬پردازد و سپس راهکارهای تحقق این مقوله در جامعه را با رویکردی «غفلت¬زدایی» را مطرح خواهد کرد. این مقاله به روش کتابخانه¬ای و با شیوه توصیفی - تحلیلی انجام شده است.
Security is one of the most important human needs and motivations. For a country, ensuring the security of society and its individuals has a fundamental and important role. In today's advanced societies, governments are responsible for pursuing and securing it. Today, governments have become the most important political unit in the field of domestic and foreign relations, and their most important goal is to try to provide comprehensive security and expand its scope. On the other hand, people expect the most from the political institutions of society in terms of providing physical security along with economic well-being and social identity. Social security in the present age is one of the necessities of social life according to Islamic teachings and based on moral concepts in Islamic society. The present article examines the principles of social security in Nahj al-Balaghah and then proposes solutions to achieve this in society with a "neglect" approach. This article has been done in a library method with a descriptive-analytical method.
قرآن کریم
نهج¬البلاغه (1382ش) ترجمه: محمد دشتی، چاپ هشتم، قم: امیرالمؤمنین(ع).
افتخاری، اصغر (1378ش) ظرفیت طبیعی امنیت، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 5 و 6.
باری¬بوزان (1389ش) مردم، دولت¬ها و هراس، چاپ دوم، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی، 1389ش
برزگر کلیشمی، ولی¬الله (1372ش) جامعه از دیدگاه نهج¬البلاغه، چاپ دوم، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
بوجباره، لینا (بی¬تا) نگاهی به مسئله غفلت در آیات و روایات، نشریه الکترونیکی تحصیلات تکمیلی.
تمیمی¬آمدی، عبدالواحد (1366ش) تصنیف غررالحکم و دررالحکم، محقق و مصحح: مصطفی درایتی، چاپ اول، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
تمیمی-آمدی، عبدالواحد (1346ش) غررالحکم و دررالحکم، تصحیح: محدث ارموی، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.
جعفریان، رسول (1387ش) تاریخ تحول دولت و خلافت، چاپ پنجم، قم: بوستان کتاب.
جمعی از نویسندگان (کاهه) (1384ش) مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی، گردآوری: معاونت اجتماعی ناجا، تهران: نشر آشنایی.
جهان¬بزرگی، احمد (1388ش) امنیت در نظام سیاسی اسلام، چاپ اول، تهران: سازمان انتشارات فرهنگ و اندیشه اسلامی.
دهخدا، علی¬اکبر (1365ش) لغت¬نامه دهخدا، چاپ اول، تهران: مؤسسه لغت¬نامه دهخدا.
راغب¬ اصفهانی، حسین بن محمد (1404ق) مفردات الفاظ قران کریم، چاپ دوم، تهران: دفتر نشر الکتاب.
زنجانی، عباس¬علی (1367ش) فقه سیاسی، چاپ اول، تهران: نشر امیرکبیر.
ساموئل کینگ (1353ش) جامعه شناسی، مترجم: مشفق همدانی، چاپ پنجم، تهران: نشر سپهر.
سایق¬یزید (1377ش) امنیت در کشورهای در حال توسعه، مترجم: مصطفی ایمانی و علیرضا طیب، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
طباطبایی، محمدحسین (1374ش) تفسیر المیزان، مترجم: سیدمحمدباقر موسوی همدانی، چاپ پنجم، قم: جامعه مدرسین.
عاملی، شیخ¬حر (1414ق) وسائل الشیعه، چاپ دوم، قم: مؤسسه آل¬البیت(ع).
عمید، حسن (1390ش) فرهنگ عمید، چاپ سی و هشتم، تهران: امیرکبیر.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1440ق) کتاب ¬العین، تحقیق: الدکتور مهدی المخزومی و الدکتور ابراهیم السامرائی، قم: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
قمی، شیخ¬عباس (1414ق) سفینة البحار، قم: نشر اسوه.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق) کافی، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
کوئن، بروس (1376ش) مبانی جامعه شناسی، مترجم: غلام¬عباس توسلی و رضا فاضل، چاپ نهم، قم: نشر مهر.
مصباح¬یزدی، محمدتقی (1379ش) اخلاق در قرآن، محقق: محمدحسین اسکندری، چاپ چهارم، قم: مؤسسه آموزشی - پژوهشی امام خمینی (ره).
مصباح¬یزدی، محمدتقی (1368ش) جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، قم: سازمان تبلیغات اسلامی.
معلوف، لوییس (1374ش) المنجد، ترجمه: محمد بندرریگی، چاپ اول، تهران: نشر ایران.
معین، محمد (بی¬تا) فرهنگ معین، چاپ سوم، تهران: نشر زرین.
مکارم¬شیرازی، ناصر (1381ش) اخلاق در قرآن، چاپ اول، قم: نشر امام علی بن ابیطالب(ع).
191 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 208- 191
تبیین مبانی «امنیت اجتماعی» در نهجالبلاغه
و تحقق آن در جامعه با رویکرد غفلتزدایی
علینقی لزگی 1
علیرضا اکبرزاده 2
محمد کرمی‌نیا 3
رضا اُجاق 4
چکیده
امنیت از جمله مهمترین نیازها و انگیزههای انسانی است. برای یک کشور، تأمین امنیت جامعه و افراد آن نقش اساسی و مهمی دارد. در جوامع پیشرفته و امروزی مسئولیت تعقیب و تأمین آن بر عهده حکومتها و دولتها است. امروزه حکومتها به صورت مهمترین واحد سیاسی در صحنه روابط داخلی و خارجی در آمدهاند و مهمترین هدف آنها تلاش برای تأمین امنیت همه جانبه و گسترش دامنه آن میباشد. از طرفی مردم نیز بیشترین انتظار را از نهادهای سیاسی جامعه در رابطه با تأمین امنیت فیزیکی همراه با رفاه اقتصادی و هویت اجتماعی دارند. امنیت اجتماعی در عصر حاضر با توجه به آموزههای اسلامی و مبتنی بر مفاهیم اخلاقی در جامعه اسلامی یکی از ضروریات زندگی اجتماعی محسوب میشود. مقالهپیش رو به بررسی مبانی امنیت اجتماعی در نهجالبلاغه میپردازد و سپس راهکارهای تحقق این مقوله در جامعه را با رویکردی «غفلتزدایی» را مطرح خواهد کرد. این مقاله به روش کتابخانهای و با شیوه توصیفی - تحلیلی انجام شده است.
واژگان کلیدی
امنیت اجتماعی، نهجالبلاغه، رویکرد اخلاقی، غفلتزدایی، جامعه.
[1] . استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه افسری امام علی علیه‌السلام، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: a.lezgi@yahoo.com
[2] . استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه افسری امام علی علیه‌السلام، تهران، ایران.
Email: ali_reza615@yahoo.com
[3] . نخبه وظیفه دانشگاه افسری امام علی علیه‌السلام ، تهران، ایران - دانشجوی دکتری کلام امامیه، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران. Email: karaminia.mohammad@yahoo.com
[4] . محقق و پژوهشگر حوزوی سطح 2 و دانش‌آموخته کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام، قم، ایران. Email: reza.ojagh66@gmail.com
تاریخ دریافت: 10/1/1401 پذیرش نهایی: 14/4/1401