بررسی مؤلفههای ناتورالیسم در رمان توپ غلامحسین ساعدی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیمنصور بهرامی 1 , حیدر حسنلو 2 * , مهری تلخابی 3
1 - دانشجو دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
2 - استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
3 - استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان،ایران
کلید واژه: ناتورالیسم, رمان, غلامحسین ساعدی, توپ.,
چکیده مقاله :
مکتب ادبی ناتورالیسم در اواخر قرن نوزدهم در فرانسه به کوشش امیل زولا پایه¬گذاری شد. این مکتب رفتار و افکار انسان را برخاسته از تمایلات طبیعی و غرایز درونی می¬داند و بر جنبه‌های وراثتی، محیطی، لحظه¬ای و تماشای زندگی انسان به‌دوراز آرمان‌گرایی تأکید می¬کند. ناتورالیسم از طریق ترجمه وارد ادبیات ایران شد و بر برخی از نویسندگان معاصر ایران ازجمله غلامحسین ساعدی تأثیر گذاشت. هدف اصلی این مقاله بررسی مؤلفه¬های ناتورالیسم در رمان «توپ»غلامحسین ساعدی است و روش تحقیق به‌صورت توصیفی – تحلیلی می¬باشد. نتایج حاکی از آن بود که از بین مؤلفه¬های ناتورالیسم، توجه به علم فیزیولوژی، شکستن حرمت کاذب کلمات، به تصویر کشیدن فقر و پلیدی، استفاده از زبان محاوره، بررسی انسان به‌منزلۀ حیوان و توجه به جزئیات در رمان توپ بسامد بالایی دارد. دلایلی مانند سبک نویسنده و فضای سیاسی و اجتماعی حاکم بر دهة 30 و 40 از علل اساسی بسامد این مؤلفه‌ها به شمار می‌رود.
The literary school of naturalism was founded in France at the end of the 19th century by Emile Zola. This school considers human behavior and thoughts as arising from natural tendencies and internal instincts and emphasizes on hereditary, environmental, momentary aspects and viewing human life far from idealism. Naturalism entered Iranian literature through translation and influenced some contemporary Iranian writers, including Gholamhossein Saedi. The main purpose of this article is to investigate the components of naturalism in the novel "Top" by Gholamhossein Saedi and the research method is descriptive-analytical. The results indicated that among the components of naturalism, paying attention to the science of physiology, breaking the false sanctity of words, depicting poverty and filth, using colloquial language, examining humans as animals, and paying attention to details have a high frequency in the novel Top. Reasons such as the author's style and the political and social atmosphere that prevailed in the 30s and 40s are the main reasons for the frequency of these components.
پاینده، حسین، (1391)، گفتمان نقد ادبی، تهران: نیلوفر.
تراویک، باکنر، (1400)، تاریخ ادبیات جهان، ترجمه عربعلی رضایی، جلد اول، چاپ ششم، تهران: فرزان روز.
حسن¬زاده میرعلی، عبدالله، (1397)، سیر ناتورالیسم در اروپا، چاپ اول، انتشارات دانشگاه سمنان.
صیادچمنی، آرتمیز، حسن¬زاده میرعلی، عبدالله، (1394)، بررسی سیر ناتورالیسم در ادبیات معاصر با تکیه بر داستانهای حاجی¬آقا، سفر شب، من یک سایه¬ام، دانشگاه سمنان.
داد، سیما، (1400)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، چ هشتم، تهران: مروارید.
زرشناس، شهریار، (1387)، جستارهایی در ادبیات داستانی معاصر، تهران: اندیشه جوان.
ساعدی، غلامحسین، (1355)، توپ، تهران: نیل.
سیّدحسینی، رضا، (1387)، مکتب‌های ادبی، چاپ چهاردهم، تهران: نگاه.
شمیسا، سیروس، (1390)، مکتب¬های ادبی، چاپ هفتم، تهران: نشر قطره.
فورست، ليليان و اسکرین، پیتر، (1375)، ناتورالیسم، ترجمه حسن افشار، چاپ اول، تهران: مرکز.
قاسم زاده، محمّد، (1389)، داستان نویسان معاصر ایران، تهران: هیرمند.
گرانت، دیمیان، (1375)، رئالیسم، ترجمه حسن افشار، چاپ اول، تهران: مرکز.
مجابی، جواد، (1378)، شناخت¬نامه¬ی غلامحسین ساعدی، چ دوم، تهران: قطره.
مصاحب، غلامحسین، (1381)، دایرة المعارف فارسی، جلد دوم، بخش دوم، چ دوم، تهران: امیرکبیر.
مقدادی، بهرام، (1378)، فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی از افلاطون تا عصر حاضر، چاپ اول، تهران: زوار
میرصادقی، جمال و میمنت میرصادقی، (1377)، واژه¬نامه¬ی هنر داستان نویسی، تهران: کتاب مهناز.
میرصادقی، جمال، (1382)، داستان‌نویس‌های نام‌آور معاصر ایران، چاپ اول، تهران: اشاره.
41 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 59 - 41
بررسی مؤلفههای ناتورالیسم
در رمان توپ غلامحسین ساعدی
منصور بهرامی 1
حیدر حسنلو 2
مهری تلخابی 3
چکیده
مکتب ادبی ناتورالیسم در اواخر قرن نوزدهم در فرانسه به کوشش امیل زولا پایهگذاری شد. این مکتب رفتار و افکار انسان را برخاسته از تمایلات طبیعی و غرایز درونی میداند و بر جنبه‌های وراثتی، محیطی، لحظهای و تماشای زندگی انسان به‌دوراز آرمان‌گرایی تأکید میکند. ناتورالیسم از طریق ترجمه وارد ادبیات ایران شد و بر برخی از نویسندگان معاصر ایران ازجمله غلامحسین ساعدی تأثیر گذاشت. هدف اصلی این مقاله بررسی مؤلفههای ناتورالیسم در رمان «توپ»غلامحسین ساعدی است و روش تحقیق به‌صورت توصیفی – تحلیلی میباشد. نتایج حاکی از آن بود که از بین مؤلفههای ناتورالیسم، توجه به علم فیزیولوژی، شکستن حرمت کاذب کلمات، به تصویر کشیدن فقر و پلیدی، استفاده از زبان محاوره، بررسی انسان به‌منزلۀ حیوان و توجه به جزئیات در رمان توپ بسامد بالایی دارد. دلایلی مانند سبک نویسنده و فضای سیاسی و اجتماعی حاکم بر دهة 30 و 40 از علل اساسی بسامد این مؤلفه‌ها به شمار می‌رود.
واژگان كليدي
[1] . دانشجو دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.
Email: Bahramimansour48@gmail.com
[2] . استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: nastuh49@yahoo.com
[3] . استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان،ایران.
Email: Mehri.talkhabi@gmail.com
تاریخ دریافت: 30/7/1403 پذیرش نهایی: 1/11/1403