ارزیابی میزان انطباق روش‌هاي ياددهي- يادگيري با اهداف برنامه‌درسی اخلاق اسلامي
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
سیف اله فضل الهی قمشی
1
(دانشگاه آزاد اسلامی، قم)
کلید واژه: ارزیابی, میزان انطباق, روش‌های یاد دهی - یادگیری, برنامه درسی اخلاق اسلامی,
چکیده مقاله :
هدف ارزیابی میزان انطباق روش‌هاي ياددهي- يادگيري بکار گرفته شده توسط اساتید با اهداف برنامه‌درسی اخلاق اسلامي دانشگاه‌ها و روش پژوهش ترکیبی (کمی و کیفی) بود. جامعه‌آماری 273 دانشجو و نمونه‌آماری 157 نفر که به شیوه تصادفی‌طبقه‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه ارزیابی دیدگاه دانشجویان حاوی 48 سؤال با پایایی 972/0، فرم مشاهده تدریس 47 سؤالی با پایایی940/0، تحلیل 178 سوال امتحانی و مصاحبه با اساتید مجرب اخلاق اسلامی استفاده شد. تحلیل داده‌ها به کمک روش‌های توصیفی و آزمون تی تک‌گروهی در قالب نرم افزار SPSS در کنار تحلیل کیفی نشان داد: از دیدگاه دانشجویان روش‌هاي ياددهي ـ يادگيري به کار گرفته‌شده در تدريس با اهداف اين درس در سطوح شناختي، عاطفي و رفتاري همسویی کمی دارد. نتایج مشاهدات بیانگر، همسویی نحوه ارتباط اساتید با دانشجویان با اهداف اين درس در سطوح شناختي، عاطفي و رفتاري است. اما فرایند تدریس اساتید، استفاده آنان از راهبردهای مناسب تدریس، و روش‌های به کار گرفته‌شده در فرایند تدریس به‌عنوان مؤلفه‌های اصلی روش‌هاي ياددهي ـ يادگيري در تدريس همسو با اهداف اين درس در سطوح شناختي، عاطفي و رفتاري نیست. روش تدریس غالب در تدریس اساتید روش توضیحی بود. روش‌هاي ارزشيابي به کار گرفته‌شده در ارزشیابی پيشرفت تحصيلي دانشجويان همسو با اهداف اين درس در سطوح شناختي، عاطفي و رفتاري نبود
The purpose of the study Evaluate adaptation teaching-learning methods used by Professors with islamic moral curriculum objectives, and was reaserch method combined (quantitative and qualitative). The statistical opulation 273 students and statistical sampie 157 students were selected by Stratified random method. For collecting data used Questionnaire containing 48 questions to assess students' views with reliability 972/0, Teaching observation form with 47 questions with the reliability of the 0.094, Analysis 178 exams and Interviews with professors of Islamic moral. data analysis using with descriptive statistics and t-test in SPSS software and qualitative analysis showed: From the, students perspective teaching- learn methods taken to work in teaching this lesson at the with objectives cognitive, emotional and behavioral alignment is low. Results from the Views indicate alignment with the goals of this course is the relationship between faculty members and students at all levels of cognitive, emotional and behavioral. But the process of instruction, their use of appropriate teaching strategies, and methods used in the teaching process as an essential component of teaching and learning methods in line with the objectives of this course is teaching at the cognitive, affective and does not behave. The prevailing of teaching method was explanation. Did not evaluation methods used in the evaluation of students' academic achievement in line with the levels of the course objectives in cognitive, emotional and behavioral did not
1. آتشک، محمد، نوروززاده، رضا، قهرماني، محمد، ابوالقاسمي، محمود، فراستخواه، مقصود. (1392). «واکاوی پي‌آمدها و ساز و کارهای جهانی شدن برنامه‌های درسی آموزش عالی»، فصلنامه پژوهش در برنامه ريزي درسي، سال دهم، دوره دوم، شماره 11 (پیاپی38)، ص45-37.
2. احمدي، غلامعلي. (1384). ارزشيابي برنامه دروس تربيتي دوره كارداني، تهران: وزارت آموزش و پرورش.
3. احمدي، غلامعلی. (1385). «بررسی میزان همخوانی وهماهنگی بین سه برنامه‌درسی قصدشده، اجراشده وکسب شده دربرنامه جدیدآموزش علوم دوره ابتدایی»، فصلنامه علمی وپژوهشی، پژوهشکده تعلیم وتربیت، دوره 22، 86، ص92-51.
4. امیرتقوی، محمدعلی و علی عسگری، مجید و موسی‌پور، نعمت‌اله و حاج حسین‌نژاد، غلامرضا. (1391). «ارزشيابي سطوح سه‌گانه (قصد شده، اجرا شده و كسب شده) برنامه درسي دوره كارشناسي ارشد عمليات انتظامي». فصلنامه پژوهش‌های انتظام اجتماعی، سال چهارم، ش1، ص38-7.
5. تقی‌پور ظهیر، علی (1391). مقدمه‌ای بر برنامه‌ریزی آموزشی و درسی. تهران: آگاه.
6. حسن زاده، رمضان. (1383). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران، ساوالان.
7. خورشیدی، عباس. (1382). ارزشیابی آموزشی. تهران، یسطرون.
8. سیف، علی اکبر (1391). روانشناسی پرورشی نوین (روانشناسی یادگیری وآموزش)، ویرایش هفتم، چاپ پنجاه و دوم، نشر دوران.
9. سيلور و الكساندر. (1380). برنامه‌ريزي درسي (ترجمه خوي‌نژاد)، مشهد آستان قدس رضوی.
10. سيلور، جي. گالن، الكساندر، ويليام. امولوئيس، آرتور. (1378). برنامه‌ريزي درسي براي تدريس ويادگيري بهتر، (ترجمه غلامرضاخويي نژاد). مشهد: آستان قدس رضوي.
11. سيلور، گالن و همكاران. (1380). برنامه‌ريزي درسي براي تدريس و يادگيري بهتر (ترجمه غلامرضا خوي‌نژاد). مشهد، آستان قدس رضوي.
12. شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها ومراکز آموزش شورای عالی انقلاب فرهنگی. (1392). سند دانشگاه اسلامی، تهران.
13. شريعتمداري، علي. (1386). چند مبحث اساسي در برنامه‌ريزي درسي. تهران، سمت، چاپ دهم.
14. شريعتمداري، علي. (1364). اصول و فلسفه تعلیم و تربیت، تهران، امبیرکبیر.
15. فردانش، هاشم. (1372). مبانی نظری تکنولوژی آموزشی. تهران، سمت.
16. فتحي واجارگاه، كوروش (1389). اصول برنامه‌ريزي درسي، تهران: ايران‌زمين.
17. فتحي واجارگاه، كوروش. (1388). برنامه درسي به سوي هويت‌هاي جديد، تهران، آگاه.
18. كلاين، فرانسيس (1369). «استفاده از يك الگوي تحقيقاتي به‌عنوان راهنماي فرآيند برنامه‌ريزي درسي» (ترجمه محمود ميرمحمدي). فصلنامه نظم و امنيت، شماره 22.
19. گروه مشاوران يونسكو. (1378). فرآيندبرنامه ريزي آموزشي (ترجمه فريده مشايخ)، تهران: مدرسه.
20. لوي، الف. (1381). برنامه‌ريزي درسي و آموزشي مدارس (ترجمه: فريده مشايخ)، تهران، مدرسه.
21. لویه، یوسف. (1379). دانشجویان، دروس معارف اسلامي نگرش‌ها وگرایش‌ها، ناشر، دبیرخانه مجمع گروه‌های معارف اسلامي.
22. مجيدي، محمدرضا و ابوالقاسم فاتحي. (1385). «سنجش نگرش دانشجويان نسبت به برنامه‌ريزي دروس معارف اسلامي». پژوهش و برنامه‌ريزي درآموزش عالي، ش 41، ص37-56.
23. معاونت امور دفاتر، اساتید و مبلغان نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها. (1391). عناوین و سرفصل‌های جدید دروس معارف اسلامي (مصوبه جلسه 542 مورخ23. 4. 83 شورای عالی انقلاب فرهنگی)، قم، دفتر نشر معارف (چاپ سوم).
24. ملکی، حسن و بزرگی، کورش. (1384). گزارش نقد و بررسي آموزش ارزش‌ها در برنامه‌هاي درسي. دفتر مطالعات فرهنگی، کد موضوعی410، ش7467، ص1-20.
25. مهرمحمدی، محمود. (1381). برنامه‌ریزی درسی: نظرگاه‌ها، رویکردها و چشم‌اندازها. مشهد: آستان قدس رضوی.
26. مهرمحمدی، محمود. (1392). «تبيين و بازشناسي ظرفيت نظريه‌هاي ناظر به آموزش ارزش‌ها درنظام آموزشي از منظر اثربخشي»، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، سال یازدهم، ش46، ص79-97
27. مومني مهموئي، حسين و تيموري، سعيد وصداقت فريماني، بتول. (1390). «ديدگاه مديران و معلمان در رابطه با استفاده از ارزشيابي كمي و كيفي در برنامه‌هاي درسي قصدشده، اجراشده و تجربه شده»، دو ماهنامه راهبردهاي آموزش در علوم پزشكي، شماره 11، بهار، ص27.
28. مؤمني مهموئي، حسين، كرمي، مرتضي، مشهدی، علي. (1389). «بررسي نقش عوامل كاهش دهنده فاصله بين برنامه درسي قصد شده، اجرا شده و تجربه شده آموزش عالي»، دو فصلنامه مطالعات برنامه درسي آموزش عالي، سال 1، ش 2، پاييز و زمستان، ص90-110.
29. ولف، ريچارد. (1371). ارزشيابي آموزشی، (ترجمه علیرضا كيامنش)، تهران، انتشارات مركز نشر دانشگاهي.
30. Doll,R. C. (1993). Curriculum Improvement. Boston: Allyn & Bacon.
31. Saylor, Gj & Alexander, W. H & Lewis, A. j (1981) ; Curriculum Planning for Better teaching and learning 4th Edition, Holt Rinchart& Winston,Inc, New York.
32. Tyler, R. W. (1948) , Basic principles of Curriculum and Instruction: Syllabus for Education 360. Chicago: university of Chicago press