دنیای اسلام و آداب و رسوم و جشن های ایرانی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیحسین صالحی 1 , معصومه قره داغی 2 * , احد عبادی 3 , حسین رییس سادات 4
1 - گروه تاریخ،واحد شبستر ،دانشگاه آزاد اسلامی،شبستر ، ایران
2 - گروه تاریخ،واحدشبستر،دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر ،ایران(نویسنده مسئول)
3 - گروه معارف اسلامی،واحدتبریز،دانشگاه آزاداسلامی،تبریز،ایران
4 - گروه تاریخ ، دانشگاه بیرجند ،خراسان جنوبی،ایران
کلید واژه: اسلام, ایرانیان, آداب و رسوم, جشن ها.,
چکیده مقاله :
ورود اسلام به ایران سر آغاز دوره ی تازه ای برای ایرانیان و دنیای اسلام بود. این دوره دارای پستی و بلندی های فراوانی بود. نفوذ اعتقادی اسلام گسترده بود و تاثیر فرهنگ و تمدن ایرانی غیر قابل انکار. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که به چه میزان آداب و رسوم و جشن های ایرانی به حیات خود ادامه داده و دنیای اسلام تا چه حد آن را پذیرفته و با آن مدار کرد؟ آیا با سقوط ساسانیان همه ابعاد زندگی ایرانیان دچار تغییر شد؟ فرضیه اصلی تحقیق ادامه حیات جنبه های گوناگون آداب و رسوم و سنن ایرانی در بعد اسلام است که در دوره خلافت اول عباسی جامعیت می یابد و در دیگر حوزه های تمدنی گسترش می یابد. شواهد تاریخی به ما نشان می دهد بسیای از این آداب و رسوم دستکم در سه قرن اول به قوت خود باقی بوده و حتا حاکمان مسلمان با آن همراهی می کرده اند.
The arrival of Islam in Iran marked the beginning of a new era for Iranians and the Islamic world. This period had many ups and downs. The religious influence of Islam was widespread and the influence of Iranian culture and civilization was undeniable. The current research seeks to answer this question: to what extent have Iranian customs and celebrations continued to exist and to what extent has the Islamic world accepted and governed with it? Did all aspects of Iranian life change with the fall of the Sassanids? The main hypothesis of the research is the survival of various aspects of Iranian customs and traditions after Islam, which became comprehensive during the period of the first Abbasid caliphate and expanded in other areas of civilization. Historical evidence shows us that many of these customs remained in force at least in the first three centuries, and even Muslim rulers accompanied them.
آذر گشنسپ، اردشیر(1349) آیین برگزاری جشن های ایران باستان. تهران: راستی.
مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین(1378) مروج الذهب. ابوالقاسم پاینده. تهران: علمی فرهنگی.
مسکویه رازی، ابو علی(1369) تجارت الامم. ترجمه ابوالقاسم امامی. تهران: سروش.
راوندی، مرتضی(1382) تاریخ اجتماعی ایران. تهران: نگاه.
بیهقی، ابوالفضل(1356) تاریخ بیهقی. تصحیح بهمن میرزا کریمی. تهران: کتابفروشی علمی.
حتی، فلیپ(1366) تاریخ عرب. ترجمه ابوالقاسم پاینده. تهران، آگاه.
یارشاطر، احسان؛ دیگران(1392) تاریخ ایران کیمبریج. ج3ق1.ترجمه حسن انوشه. تهران: امیرکبیر.
یارشاطر و دیگران(1399) حضور ایرانیان در جهان اسلام.تهران: مروارید.
طبری، محمد بن جریر(1352) الرسل و الملوک. ابوالقاسم پاینده. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
بیرونی، ابوریحان(1363)آثار الباقیه. ترجمه اکبر دانا سرشت. تهران:امیرکبیر.
ثعالبی، ابومنصور عبدالملک(1368) تاریخ ثعالبی(غرر اخبار ملوک الفرس و سیرهم). ترجمه زتنبرگ. تهران: نقره.
غزالی، محمد(1375) کیمیای سعادت. به کوشش حسین خدیو جم. تهران:علمی و فرهنگی.
شکری الالوسی، محمود(1924) بلوغ الارب فی معرفه احوال العرب. مصر: رحمانیه.
ابن حوقل، محمد(1939) صوره الارض. کراموس. لیدن.
خطیب بغدادی، ابی بکر احمد بن علی(1979) تاریخ بغداد. بیروت: دار الکتب العلمیه.
سمعانی، عبدالکریم(1977) الانساب. حیدرآباد دکن
ابن عبدربه الاندلسی، محمد(1952) اعقد الفرید. قاهره: لجنه الترجمه و النشر.
امین، احمد(1429) ضحی الاسلام. بیروت.مکتب العصریه.
ابن منظور(1964) لسان العرب. بیروت: دار صادر.
ملایری، محمد (1379) تاریخ و فرهنگ ایران در دوره انتقال. تهران: توس
ملایری، محمد(1396) فرهنگ ایران پیش از اسلام. تهران: توس.
کریستن سن، آرتور(1384) ایران در زمان ساسانیان. رشید یاسمی. تهران: صدای معاصر.
گلدزیهر،ایگنایز؛ ناث.ر(1371) اسلام در ایران. ترجمه محمود رضا افتخار زاده. تهران: میراث های تاریخی.
چوکسی،گرشاسپ(1381) ستیز و سازش. ترجمه نادر میر سعیدی. تهران: ققنوس.
زرین کوب، عبدالحسین(1378) تاریخ مردم ایران. تهران: امیرکبیر.
رییس سادات، حسین(1382) اندیشه های کلامی شیعه. مشهد: جلیل.
زیدان، جرجی(1352) تاریخ تمدن اسلام. ترجمه علی جواهر کلام. تهران: امیرکبیر.
رضی، هاشم( 1385) جشن های آتش. تهران: بهجت.
رضی، هاشم( 1383) جشن های آب. تهران: بهجت.
تفضلی، احمد(1385) جامعه ساسانی. ترجمه شیرین مختاریان- مهدی باقی. تهران: نی.
راوندی، مرتضی(1382) تاریخ اجتماعی ایران. تهران: نگاه.
روح الامینی، محمود(1369) جشن تیرگان. نشریه چستا. شماره 70.
روح الامینی، محمود(1374) جشن سده و سده سوری در کرمان. چستا. شماره124-125.
113 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 126 - 113
دنیای اسلام و آداب و رسوم و جشن های ایرانی
حسین صالحی 1
معصومه قره داغی 2
احد عبادی 3
حسین رییس سادات 4
چکیده
ورود اسلام به ایران سر آغاز دوره ی تازه ای برای ایرانیان و دنیای اسلام بود. این دوره دارای پستی و بلندی های فراوانی بود. نفوذ اعتقادی اسلام گسترده بود و تاثیر فرهنگ و تمدن ایرانی غیر قابل انکار. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که به چه میزان آداب و رسوم و جشن های ایرانی به حیات خود ادامه داده و دنیای اسلام تا چه حد آن را پذیرفته و با آن مدار کرد؟ آیا با سقوط ساسانیان همه ابعاد زندگی ایرانیان دچار تغییر شد؟ فرضیه اصلی تحقیق ادامه حیات جنبه های گوناگون آداب و رسوم و سنن ایرانی در بعد اسلام است که در دوره خلافت اول عباسی جامعیت می یابد و در دیگر حوزه های تمدنی گسترش می یابد. شواهد تاریخی به ما نشان می دهد بسیای از این آداب و رسوم دستکم در سه قرن اول به قوت خود باقی بوده و حتا حاکمان مسلمان با آن همراهی می کرده اند.
واژگان كليدي
اسلام، ایرانیان، آداب و رسوم، جشن ها.
[1] . گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران.
Email: Salehi.kourosh@yahoo.com
[2] . گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: Masomehgaradagi90@gmail.com
[3] . گروه معارف اسلامی، واحدتبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران.
Email: Ebadi_ahad@iaut.ac.ir
[4] . گروه تاریخ، دانشگاه بیرجند، خراسان جنوبی، ایران.
Email: sh_rais@yahoo.com
تاریخ دریافت: 29/2/1402 پذیرش نهایی: 25/5/1402