شخصیت پردازی ایوب، همسر وی و ابلیس در قرآن کریم ومقارنه آن با فیلم ایوب پیامبر
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
1 - استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکدۀ ادبیات، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان، رفسنجان، ايران. تهیه‌کنندۀ سینما و تلویزیون
کلید واژه: فیلم سینمایی ایوب پیامبر, شخصیت‌پردازی, ایوب, ابلیس, همسر ایوب, قرآن.,
چکیده مقاله :
فیلم سینمایی ایوب پیامبر در سال 1372 به نویسندگی و کارگردانی فرج‌الله سلحشور تولید شد. قصه‌ای که این فیلم روایت می‌کند با آنچه قرآن کریم بیان کرده است تفاوت‌های اساسی دارد. با آنکه داستان ایوب در قرآن در شش آیه آمده است اما اینگونه نیست که این داستانِ کوتاه، ناقص بیان شده باشد و یا عناصر داستانی مثل عنصر شخصیت‌پردازی را نداشته باشد. در داستان ایوب قرآن، چهار شخصیت داریم: ایوب، رب، شیطان و اهل. شخصیت‌پردازی فیلم سینمایی ایوب پیامبر از این چهار شخصیت با شخصیت‌پردازی قرآن از این چهار شخصیت متفاوت است. این تفاوت اساسی در شاکله و زیربنا در این دو روایت از داستان ایوب به دلیل آن است که در فیلم سینمایی ایوب پیامبر، قصۀ قرآن مبنای کار قرار نگرفته است بلکه منابع دیگر مثل کتاب مقدس، روایات و کتب قصص انبیا مورد استناد قرار گرفته‌اند.
The movie Ayub Prophet was produced in 1372, written and directed by Farajullah Selahshor. The story narrated by this movie has fundamental differences with what the Holy Quran has told. Even though the story of Ayub is mentioned in the Qur'an in six verses, it does not mean that this short story is incompletely told or does not have story elements such as characterisation. In the story of Ayub of the Qur'an, we have four characters: Job, Lord, Satan and Ahl. The characterization of these four characters in the movie of Prophet Ayub is different from the characterization of these four characters in the Qur'an. This fundamental difference in structure and background in these two versions of the story of Ayub is due to the fact that in the movie Ayub the Prophet, the story of the Qur'an is not the basis of the Qur'an, but other sources such as the Holy Bible, traditions and books of prophet stories are cited.
قرآن کریم، ترجمۀ فولادوند.
ابن بابویه قمی، محمد بن علی؛ (1406ق)، فقه
ابن درید، ابوبکر محمد بن حسن؛ (بی‌تا)، جمهرة اللغة؛ بیروت: دار صادر.
ابن عاشور؛ (1984م)، التحرير و التنوير(تحرير المعنى السديد وتنوير العقل الجديد من تفسير الكتاب المجيد)؛ تونس: الدار التونسية للنشر.
ابن فارس، احمد؛ (1404ق)، مقاییس اللغة؛ بیروت: دارالکتب العلمیة مؤسسة الرسالة.
ابن منظور، محمد بن مکرم؛ (1414ق)، لسان العرب؛ بیروت: دار صادر.
ازهری، ابومنصور محمد بن احمد؛ (1421ق)، تهذیب اللغة؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی.
بهارلو، عباس؛ (1384)، فیلمشناخت ایران: فیلم‌شناسی سینمای ایران؛ تهران: قطره.
ترویی، جان؛ (1401)، آناتومی داستان (22 گام تا استاد شدن در داستان‌گویی)؛ ترجمۀ محمد گذرآبادی؛ تهران: ساقی، چ پنجم.
جوهری، أبو نصر إسماعيل بن حماد؛ (1407ق)، الصحاح تاج اللغة وصحاح العربية؛ تحقيق: أحمد عبد الغفور عطار؛ بیروت: دار العلم للملايين.
خراسانی، محمد؛ (1382)، دائرة‌المعارف قرآن کریم، ج5، «ایوب»؛ قم: بوستان کتاب.
زبیدی، سید محمد مرتضی؛ تاج العروس من جواهر القاموس؛ تحقیق: عبدالستار احمد فراج؛ کویت: التراث العربی، بی‌تا.
سلمی، ابوعبدالرحمن؛ (1421ق)، تفسیر سلمی(حقائق التفسیر)؛ تحقیق: سید عمران؛ بیروت: دارالکتب العلمیة.
شافعی، محمد بن ادریس؛ (1403ق)، الام؛ بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
صدوق، محمد بن علی؛ (1403ق)، الخصال؛ تحقیق: علی اکبر غفاری؛ قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
طباطبایی، محمدحسین؛ (1402ق)، المیزان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
طبری، محمد بن جریر؛ (1420ق)، جامع البیان عن تأویل آی القرآن(تفسیر طبری)؛ تحقیق: احمد محمد شاکر، بیروت: مؤسسة الرسالة.
طوسی، شیخ ابوجعفر؛ (1409ق)، التبیان فی تفسیر القرآن؛ تحقیق: احمد حبیب قیصر؛ قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
فراهیدی، خلیل بن احمد؛(1409ق)، العین؛ تحقیق: مهدی مخزومی؛ قم: دارالهجرة.
قمی، علی بن ابراهیم؛ (1363)، تفسیر القمی؛ تحقیق: طیب موسوی جزایری؛ قم: دارالکتاب، چاپ سوم.
کافی راد، مصطفی؛ عبدالرحیمی، علیرضا؛ (1399)، «تحلیلی بر شیطا ن‌پرستی و راهکارهای تربیتی مقابله با آن با الهام ازآیات قرآنی»؛ آموزه های تربیتی در قرآن و حدیث، بهار و تابستان، شماره 1
کتاب مقدّس؛ ترجمۀ مژده برای عصر جدید؛ (2015م)، بی‌جا.
گوت، بریس؛ «همذات‌پنداری و احساسات در سینمای روایی»؛ ترجمۀ بابک تبرایی؛ فارابی، پاییز 1385، شمارۀ61
لسانی فشارکی/الف، محمدعلی؛ رجبی قدسی، محسن؛ (1401)، قصۀ ایوب پیامبردر قرآن کریم؛ تهران: صدوچهارده.
لسانی فشارکی/ب، محمدعلی؛ رجبی قدسی، محسن؛ (1401)، قصۀ یوسف صدیق؛ تهران: صدوچهارده.
محقق اردبیلی؛ (بی تا)، زبدة‌البیان فی احکام القرآن؛ تحقیق: محمد باقر بهبودی؛ تهران: المکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریة.
مصطفوی، حسن؛ (1416ق)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم؛ تهران: وزارت ارشاد.
مغنیة، محمدجواد؛ (1403ق)، التفسیر المبین؛ بیروت: مؤسسة دارالکتاب الاسلامی.
مک‌کی، رابرت؛ (1398)، داستان: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه‌نویسی؛ ترجمۀ محمد گذرآبادی؛ تهران: هرمس.
میرصادقی، جمال؛ (1394)، عناصر داستان؛ تهران: نشر سخن.
وایتلی، کرول؛ (1396)، همه‌چیز دربارۀ نویسندگی خلاق؛ ترجمۀ مهدی غبرایی، تهران: سوره مهر.
یاسینی، سیده راضیه؛ (1393)، سیمای پیامبران در سینمای هالیوود و ایران؛ تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
یحیی بن سلام؛ (1403ق)، تفسیر یحیی بن سلام؛ تحقیق: هند شلبی؛ بیروت: دارالکتب العلمیة.
یونسی، ابراهیم؛ (1369)، هنر داستان‌نویسی؛ تهران: مؤسسۀ انتشارات نگاه.