تبیین مبانی واصول اخلاقی حقوق مصرف کننده از دیدگاه حقوق اسلام
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
رسول شجاعی
1
جلیل قنواتی
2
(پردیس فارابی، دانشگاه تهران)
تورج تقی زاده
3
(تهران)
سید احمد حبیب نژاد
4
(تهران)
کلید واژه: مبانی, اصول, اخلاق, مصرف کننده,
چکیده مقاله :
مفهوم اخلاق و فضایل اخلاقی از پیچیده ترین مفاهیم در فلسفه عملی است موضوعاتی که مربوط به فطرت بشري و نیازهاي اساسی انسان است هیچگاه کهنه، قدیمی‌و بی اصالت نمی‌شود اخلاق یکی از‌این موضوعات است و از آنجایی که برخی پدیده‌هاي نوظهور با چهره‌ای جدید وارد دنیاي کسب وکار ما شده، لازم است برجنبه‌های بشری و به ویژه اخلاقی آنها نیز توجه شود که بدون شک بسیاری از الزامات قانونی در روابط حقوقی بین مردم از جمله قراردادهای مصرف وحقوق مصرف کننده ریشه در مبانی و اصول اخلاقی دارد. خداشناسی، انسان شناسی، فطرت، کرامت وعزت نفس، عدالت و انصاف، حسن و قبح عقلی و... از جمله مبانیی هستند با حقوق مصرف‌کننده در ارتباطند که هدف از‌این پژوهش تبیین و تحلیل مبانی و اصول اخلاقی حقوق مصرف کننده در حقوق اسلام است.
The concept of ethics and moral virtues is one of the most complex concepts in practical philosophy. Topics related to human nature and basic human needs will never obsolete, old and non originality. Ethics is one of these issues, and since some emerging phenomena have entered into the our business world with a new face, it’s need to note to human and moral aspects, which undoubtedly have many legal requirements in the legal relationships among people, including Consumer contracts and consumer contracts are rooted in ethical principles. Theology, anthropology, nature, dignity and self-esteem, justice, goodwill, ethical indecency and etc. are among the bases in relation to consumer law. The purpose of this research is to explain and analyze the foundations mentioned in Islamic law.
قران کریم
نهج البلاغه
اصغری آقمشهدی، فخرالدین؛ ابوئی، حمیدرضا. (۱۳۸۷) «حسن نیت در انعقاد قرارداد در حقوق انگلیس و ایران، اندیشه‌های حقوق خصوصی»، شماره ۱۲.
الوانی، سید مهدی،(1386).فرایند تدوین منشور اخلاقی برای سازمان،فرهنگ مدیریت،سال پنجم،شماره 15،ص43-70
امامی، حسن، (1388). حقوق مدنی، ج 1، چاپ 23، تهران، نشر اسلامیه.
امامی، حسن،( 1388)، حقوق مدنی، ج2، چاپ21، تهران، نشر اسلامیه.
امامی، حسن،( 1374). حقوق مدنی، ج4، چاپ12، تهران، نشر اسلامیه.
امامی، حسن،( 1366). حقوق مدنی، ج5، چاپ3، تهران، نشر اسلامیه.
بروجردی عبده، محمد،( 1329). حقوق مدنی ، چاپ اول، تهران، نشر علمی.
جوادی آملی، عبدالله،(1388). معاد در قرآن، ج4، چاپ ششم، قم، اسراء؛
................، ...........،(1376). رحیق مختوم، ج 2-4، چاپ سوم، قم، اسراء؛
...............، ..........،(1384). فطرت در قرآن، چاپ سوم، قم، اسراء؛
...............، ..........،(1389). تفسیر انسان به انسان، چاپ پنجم، قم، اسراء؛
دهخدا،علی اکبر.(1373).لغت نامه،چاپ اول،ج6،دانشگاه تهران.
ژرژ، ریپر، قاعده اخلاقی در تعهدات مدنی، چاپ دوم، ص 76، به نقل از: جوان، دکتر موسی: مبانی حقوق، چاپ رنگین تهران، 1326، ج 1، ص 194.
سبحانی، جعفر، (1370). ملاک فعل اخلاقی و ویژگیهای اخلاق در اسلام ، فصلنامه کلام اسلامی ، شماره 330
صراف ،ا. ومعینی فرد،پ.(1388). جایگاه مسولییت اخلاقی واجتماعی در عملکرد بازاریابی بانک،مقالات اولین کنفرانس بازاریابی خدمات بانک،تهران.
طباطبایی، سید محمد حسین،( 1387). روابط اجتماعی اسلام، چاپ دوم، قم، بوستان کتاب.
قنواتی، جلیل. (۱۳۸۵) اصل آزادی قراردادی، قراردادها و شروط غیرعادلانه، مجله مطالعات اسلامی: فقه و اصول، شمارۀ ۸۵.
کاتوزیان، ناصر،( 1364). قواعد عمومی‌قراردادها،. ج 1، چاپ اول، تهران، نشر شرکت سهامی‌انتشار
..............، ........،( 1388). قواعد عمومی‌قراردادها، ج 2، چاپ اول، تهران،نشر شرکت سهامی‌انتشار.
.............، ........،( 1385). فلسفه حقوق، جلد دوم،چاپ سوم،تهران،نشرشرکت سهامی انتشار.
کی نیا، مهدی ، ( 1348). کلیات مقدماتی حقوق ، انتشارات دانشگاه تهران.
مصباح يزدي، محمد تقی ، 1382). اخلاق در قرآن 1، مجله معرفت، ش13، ص18.
.....................، ..................،( 1382). اخلاق در قران 2، مجله معرفت ، ش14، ص17-18.
....................،....................،(1381). فلسفه اخلاق، تهران ،چاپ نشر بین الملل.
مطهری، مرتضی،( 1365). تعلیم وتربیت در اسلام ، تهران. انتشارات الزهرا.
............، ...........، (1380). مجموعه اثار استاد شهید مطهری،ج13،انتشارات صدرا،تهران.
. ............، ...........، (1386) . مجموعه آثار، ج25، چاپ اول، انتشارات صدرا، تهران؛
. ...........، .............، (1383). مجموعه آثار، ج22، انتشارات صدرا، تهران،
معین، محمد.(1387).فرهنگ فارسی معین، چاپ اول،انتشارات فرهنگ نما با همکاری کتاب ارد،تهران 30 – مقیمی،محمد‌هادی.(1387). اخلاق کسب وکار بازرگانی از منظر اقتصاد واقتصاد اسلامی،پژوهش نامه بازرگانی،10ص66.
ونوس، د.وخانی. (1382). اصول اخلاق بازرگانی در اسلام،مجله دانش وتوسعه، تهران.
ابن منظور (1416ق). لسان العرب ،ج10،بیروت،دار احیاء التراث العربی .
الزبیدی،محمد مرتضی (بی تا). تاج العروس من جواهر القاموس،ج25،بیروت،دار مکتبه الحیاه.
السنهوری، عبدالرزاق احمد( 1958). الوسیط فی شرح القانون المدنی،ج3، بیروت دار احیاء التراث العربی.
انصاری، شیخ مرتضی. (1415) مکاسب، ج4، چاپ اول، قم، نشر کنگره جهانی بزرگداشت شیخ انصاری.
تمیمی آمدی، عبدالواحد‌بن‌محمد. (1366ش) تصنیف غررالحکم و دررالکلم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول.
تمیمی آمدی، ___________ . (1410ق) غررالحکم و دررالکلم، قم، دارالکتاب الاسلامی، چاپ هفتم.
غزالی،امام ابوحامد محمد،1975،احیاء علوم الدین،جلد سوم،جزء8،
لیثی واسطی، علی بن محمد .(1376) عیون الحکم والمواعظ، قم، دارالحدیث، چاپ اول.
مجلسی،محمدباقر بن محمدتقی .(1403ق).بحارالانوار،بیروت،دار احیاء التراث العربی،چاپ دوم.
نجفی، محمدحسن. (۱۴۰۴ق) جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، جلد 22 ، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی.
نراقی،محمد مهدی.(1386). جامع السعادت،جلد1،الجزء الثانی،قم، اسماعیلیان،الطبعه الرابعه.
نراقی، ملا احمد . (1377) . معراج السعاده ،تهران، انتشارات رشیدی.