رؤیا و پایبندی به اخلاق
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیکلید واژه: رؤیا, اخلاق, پایبندی به اخلاق. ,
چکیده مقاله :
آیا رؤیا دلالتی بر میزان پایبندیِ حقیقیِ رؤیابین به اخلاق دارد؟ سه دیدگاه در پاسخ به این پرسش دیده می‌شود: الف) رؤیا هیچ دلالت اخلاقی ندارد، ب) انسانها را در رؤیا بی‌اخلاق‌اند، ج) رؤیاها نشان دهندة میزان پایبندی واقعی رؤیابین به اخلاق هستند. فرضیة مورد تأیید در این نوشته دیدگاه سوم است اما با یک تفصیل، به این توضیح که انواعی از رؤیاها وجود دارد. یک نوع آن دلالت بر میزان پایبندی واقعی رؤیابین به اخلاق دارد. رؤیا معدن ذخاری است که بهره‌ها از آن می‌توان برد و یکی از آن بهره‌ها کشف التزام/عدم التزام واقعی به اخلاق است. روش ما در این نوشته در نقد اطلاق دو دیدگاه اول و دوم تکیه بر شواهد تجربی و استناد به سخنان بعضی صاحب‌نظران است که دال بر وجود تنوع رؤیاهاست، اما با مروری بر مکتوبات موجود اشاره کردیم که از آن روی که تحقیقات لازم برای تشخیص و تفکیک انواع رؤیا صورت نگرفته است، بهره بردن از رؤیا برای کشف میزان پایبندی به اخلاق نیازمند بررسی بعضی از مبانی است که هنوز در دستور کار مراکز تحقیقاتی قرار نگرفته است. مقصود از این نوشته نقد فرضیات رقیب و اشاره به نیازمندی به تحقیق در بعضی از مبانی است.
Do the dreams indicate the dreamers’ real adherence to ethics? In response to this question, there are three perspectives: a) dreams do not have any moral implications. B) The second view holds that people are immoral in their dreams. C) Dreams show the real commitment of the dreamers’ to ethics. The hypothesis approved in this article is the third, but with a detailed explanation. There are kinds of dreams. One kind of it implies the degree of dreamer’s true adherence to ethics. The dream is a source in which many benefits can be derived, and one of those benefits is the discovery of the real commitment / lack to commitment to ethics. Our method in this paper in criticizing the first and the second perspectives based on the empirical evidence and references to the views of some of the experts, which indicate the diversity of dreams. And by an review of the existing literature, it is mentioned that the research needed to distinguish between different types of dreams has not been done, so the use of dreams to discover the extent to which ethics are bound, requires investigating some foundations that has not yet been put on the agenda of research centers. The critique of rival assumptions and the need to investigate some of these basics are made in this paper
1. ابن¬سینا، (1413) الاشارات و التنبیهات، مع شرح نصیرالدین طوسی، تحقیق دکتر سلیمان دنیا، بیروت، موسسة نعمان.
2. ابن¬سینا، (1417ق) النفس من کتاب الشفاء، تحقیق: آیه¬الله حسن¬زاده آملی، مکتبه الاعلام الاسلامی، چاپ اول،قم.
3. ابن¬عربی، الفتوحات المكية (اربع مجلدات)، ناشر: دارالصادر، بیروت، چاپ اول.
4. جامی، عبدالرحمن احمد، (1370ش) نقدالنصوص فی شرح نقش الفصوص، مقدمه و تصحیح و تعلیقات: ویلیام چتیک، موسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی،تهران.
5. ریچموند،سینتیا (1382) تعبیر خواب، مترجم: هاله موسوی رضوی، انتشارات امیر قلم، تهران، چاپ اول.
6. سبحانی، جعفر،(1373) معاد انسان و جهان، انتشارات مکتب اسلام، چاپ دوم.
7. سبزواری، ملاهادی،(1413ق)، شرح المنظومه، علق علیه: حسن زاده آملی،تقدیم و تحقیق: مسعود طالبی،ج1/2، نشر ناب،تهران.
8. شوشتری، محمدتقی، (1385) گنجینه رؤیا(ترجمة آیات بینات)، مترجم سیدعلی محمد موسوی جزایری، ناشر موسسة بنیاد فرهنگی و هنری علامه شیخ شوشتری(ره)، چاپ سوم.
9. علامه طباطبایی، (1362ش) محمدحسین، رسائل سبعه،،بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی، قم.
10. ----------(1367ش)، نهایه الحکمه، علق علیه محمدتقی مصباح یزدی،ج2،انتشارات الزهراء،چاپ اول.
11. فروم، اریک، (1378) زبان از یاد رفته، ترجمه دکتر ابراهیم امانت، نشر فیروزه،چاپ ششم، تهران. 12. فروید، زیگموند، (1378) تعبیر خواب و بیمارهای روانی، ترجمه: ایرج پور باقر،موسسه انتشارات آسیا،تهران،چاپ پنجم.
13. قیصری رومی، محمد داوود، (1375) شرح فصوص الحکم، به کوشش استاد سید جلال الدین آشتیانی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، چاپ اول.
14. کاکو، میچیو، (1394)، آیندة ذهن، جستجوی علمی برای شناخت،افزایش توانایی و پیشرفت ذهن، ترجمة محمداسماعیل فلزی،نشر ققنوس.
15. مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی (1403 ق)، بحارالانوار، دار احياء التراث العربي محل و سال نشر: بیروت ؛ج14،
16. ملکی تبریزی، جواد آقا، (1380)رسالة لقاء الله، به ضمیمه رساله لقاء الله امام خمینی(ره)، به کوشش صادق حسن زاده، قم، انتشارات آل علی (ع) چاپ اول.
17. ملکی تبریزی، جواد آقا، (1405ق)، بیروت، منشورات الاعلمی للمطبوعات.
18. یونگ با همکاری دیگران، (1378) انسان و سمبولهایش، ترجمه محمود سلطانیه،تهران ،جامی، چاپ دوم.
19. وایس، لی لی(1382)، کاربرد تحلیل رؤیا در روان درمانی، ترجمه دکتر علی صاحبی و منصور حکیم جوادی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، چاپ اول.
20. Gottesmann, Claude,(2010) The development oF The science of dreaming, Dreams and Dreaming, ed. By, Angela Clow and Patrick Mcnamara, Academic Press of Elsevier.
21. Kahn, David ,and Tzivia Gover, ,(2010) Consciousness in dreams, Dreams and Dreaming, ed. By, Angela Clow and Patrick Mcnamara, Academic Press of Elsevier.
22. Walsh, William S,(1920) Psychology of dreams, available from Amazon.