ضرورت تحول در عیوب موجب فسخ نکاح به دلیل ملزومات حقوقی و اخلاقی خانواده و پدیده ¬های جدید عصری
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
کلید واژه: فسخ نکاح , عیب , حصر, تمثیل, بیماری های جدید , بیماری های لاعلاج, عیوب منصوص,
چکیده مقاله :
فسخ عقد به دلیل وجود عیوب موجب فسخ در یکی از زوجین و طلاق از اسباب انحلال عقد نکاح به حساب می آیند با این تفاوت که مطابق قانون مدنی ایران حق طلاق اختصاص به مرد دارد ولی هر یک از زوجین میتوانند به استناد وجود عیب از حق فسخ نکاح استفاده کنند. قانون مدنی نیز به پیروی از نظر مشهور در فقه شیعه در مواد 1122 تا 1132 به ذکر پاره ای از عیوب پرداخته و وجود هر یک از آنها را در یکی از زوجین سبب حق فسخ طرف مقابل دانسته است. که برخی از عیوب مانند؛ جنون میان زن و مرد مشترک است و برخی دیگر از عیوب نیز به عنوان عیوب اختصاصی معرفی شده است، عنن، خصاء و جب از عیوب مختص مردان به شمار می آید و جذام و برص، زمین گیری، نابینایی از هر دو چشم، قرن و افضاء هم از عیوب مختص زنان طبق مواد 1121 و 1123 ق. م تلقی می شود. از آنجا که یکی از اسبابی که موجب حق فسخ عقد نکاح می شود وجود برخی از عیوب در زوجین است و چنانچه اکثریت فقها و مذاهب اسلامی به آن معتقدند و نصوص قانون مدنی نیز بر آن دلالت دارند هر یک از زن و شوهر می توانند از این حق برخوردار باشند و هرگز نمی‌توان مرد یا زن را از این حق محروم ساخت زیرا هدف از اعطای این حق به زوجین، دادن فرصت به آنها برای دفع ضرر از خودشان است که طرفین در این دفع با هم برابر هستند هر چند فقها و نصوص قانون مدنی دایره این بیماری ها را تنگ کرده و این عیوب را به چند عیب خاص محصور کرده‌اند لذا با مطالعه عمیق و جامع نگر در وضعیت موجود جامعه و بروز انواع بیماری ها و نواقص حادث شده ناشی از آنها و در عین حال توسعه علوم پزشکی و امکان مداوای یک سری از بیماری‌ها که قبلاً امکان بهبودی آنها وجود نداشت و در عین حال از موارد مصرحه در فسخ نکاح برای زوج یا زوجه تلقی می شود و طرح سؤالاتی از سوی صاحب نظران و اندیشمندان فقهی و حقوقی ضرورت بررسی و طرح نظریه های جدید را لازم می‌نماید در اینکه آیا برای زوجین در غیر از عیوب منصوصه حق فسخ وجود دارد یا خیر.
Termination due to defects causes termination in one of the couples and divorce is considered to be the dissolution of the marriage. However, according to civil law of Iran, the right to divorce is attributed to the man, but each of the couples can refer to the existence of a defect of the right to terminate Marriage. Civil law also mentions some of the defects according to the famous Shiite jurisprudence in articles 1122 to 1132, and the existence of each of them in one of the couples has the right to terminate the other party. Some of the defects, such as manhood, are common among men and women, and some of the defects are also described as specific flaws, Anan, Hassan and Jeb are considered men's imperfections, and leprosy, desecration, blindness from both eyes, centuries, and even the defects of women, according to Articles 1121 and 1123 AH. It should be considered. Because one of the reasons for the right to terminate the marriage is the existence of some defects in couples, and if the majority of the Islamic jurists and religions believe in it and the norms of the civil code also indicate that each of the husband and wife can use this They are entitled to the right and never be deprived of the right of a man or woman to this right, since the purpose of granting this right to couples is to give them the opportunity to repay their own losses, which the parties are equal in this exclusion, although the jurists and the articles of the civil law The circle of these diseases is confined and these defects are enclosed by a few defects, therefore, by deep and comprehensive study of the present status of the community and the incidence The types of diseases and disadvantages caused by them while developing medical sciences and the possibility of treating a series of diseases that had not previously been possible for their recovery, while at the same time considering the cases in the termination of marriage for a couple or a wife, and the plan Questions by legal scholars and legal scholars require the necessity of examining and designing new theories of whether there is a right to terminate the marriage for couples other than the defects
امامی، سیدحسن، 1363، حقوق مدنی، انتشارات کتابفروشی اسلامیه، ج4،
انصاری، مرتضی، 1415، کتاب النکاح، قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری
بحرانی، یوسف، 1408 ه. ق، الحدائق الناظره فی احکام العتره الطاهره، تعلیقات شیخ علی آخوندی، قم، ج24
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، 1379، مجموعه محشی قانون مدنی، کتابخانه گنج دانش، حاشیه اول
جمشیدی، اسدالله، 1388، گسست نکاح (تأملی دوباره درباره علل انحلال پیمان زناشویی، قم: انتشارات مؤسسه آموزش و پژوهشی امام خمینی (ره)
حسینی، سیدمحمدرضا، 1379، قانون مدنی در رویه قضایی، تهران: مجد
جواهری، حسن، 1379، بحوث فی الفقه المعاصر، قم: نشر آفتاب، ج2
حائری، سیدکاظم، عیوب موجب فسخ نکاح، فقه اهل بیت (ع)، ش41
حر عاملی، محمد بن حسن، 1412، وسائل الشیعه، قم: مؤسسه آل البیت الاحیاء و التراث، ج21، کتاب النکاح، باب3 از ابواب العیوب و التدلیس
شیخ طوسی، محمد بن حسن، بی تا، الخلاف، قم: انتشارات دارالمعارف الاسلامیه، چاپ سری، ج 2.
شیخ طوسی، محمد بن حسن، 1387، المبسوط فی فقه الامامیه، تهران: چاپخانه حیدری، ج4
شهید ثانی، زین الدین الجبعی العاملی، 1273 ه. ق، مسالک الافهام، قم: افست، چاپ تهران، ج8
صادق تهرانی، محمد، 1412، تبصره الفقها، فرهنگ اسلامی، ج2
صفایی، سیدمحمدحسین، 1384، دوره مقدماتی حقوق مدنی، نشر میزان، چاپ چهارم، ج2
صفایی، سیدحسین، و جمعی از نویسندگان، 1384، بررسی تطبیقی حقوق خانواده، دانشگاه تهران
طباطبایی، سیدعلی، 1418، ریاض المسائل، قم: مؤسسه آل البیت، ج7
17. فقه و حقوق تطبیقی، به قلم گروهی از مؤلفان، 1387، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها سمت، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی.
کاتوزیان، امیرناصر، 1385، حقوق خانواده، شرکت سهامی انتشار، چاپ هفتم، ج1/ کاتوزیان، امیرناصر، 1383، قانون مدنی در نظم کنونی، نشر میزان، چاپ دهم
کلینی، محمد بن یعقوب، 1367، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج5
محقق داماد، سیدمصطفی، 1365، حقوق خانواده، نشر علوم اسلامی
محسنی، محمد آصف {بی تا}، الفقه و المسائل الطبیه، قم: یاران
المطهری، احمد، 1363 ه. ش، مستند تحریرالوسیله، کتاب النکاح، قم
23. موسوی سبزواری، سیدعبدالاعلی، 1417، مهذب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام، قم: مؤسسه المنار، ج25
موسوی بجنوردی، محمدکاظم، 1383، مجموعه مقالات فقهی، حقوقی و اجتماعی مجموعه دوم، تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
نجفی، محمدحسن، 1401، جواهرالکلام، تهران: مکتبه الاسلامیه، ج30
طباطبایی، سیدعلی، 1292 ه. ق، ریاض المسائل، قم: مؤسسه آل البیت (ع) معروف به شرح کبیر، ج2
27.مهرپرور، حسین، 1378، فصلنامه مفید، شماره 20، زمستان 1378
28. محقق داماد، سیدمصطفی، 1365، حقوق خانواده نشر علوم اسلامی
29.محقق حلی، ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن حسن حلی ملقب به محقق اول، 1403 ه. ق، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، نشر دارالهدی و النشر.
30. نجفی، محمدحسن، 1396 ه. ق، جواهرالکلام، نجف: متاجر، ج30