پذیرش مسؤولیت مدنی در اخلاق زیست محیطی: در راستای حفظ محیط زیست
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
کلید واژه: اخلاق, اخلاق زیست¬, محیطی, حفاظت, خسارت, مسؤوليت مدني ,
چکیده مقاله :
محیط زیست به مرور زمان دستخوش تغییرات زیادی گردیده است که امروزه علت عمده آن را ناشی از دخالت های انسان در روند تغییرات طبیعی آن می دانند. تخریب منابع طبیعی و کاهش ثروت های ملی در کشور در نتیجه افزایش جمعیت که موجب پدید آمدن اختلالاتی در زندگی اجتماعی و تحمیل آثار آن بر محیط-زیست شده است و هم چنین، پیامدهای ناشی از آن همچون محدودیت های منابع اولیه، منجر به ارایه راهکارهای مدیریتی گردیده است که از آن جمله می-توان به گسترش فرهنگ اخلاق زیست محیطی اشاره کرد. در همين راستا فنون و روش هاي علوم محيط زيست گسترش يافت كه از اين ميان مي توان به همراهي اخلاق زيست محيطي با مسؤوليت مدني واردكنندگان خسارت بر محيط زيست اشاره نمود كه مي تواند در جهت حفاظت از محيط زيست و جبران خسارات زيست محيطي مورد توجه و اجرا قرار گيرد. هم چنین، در زمینه محيط زيست به عنوان ابزاری جدید محسوب می شود که در جهت پیشگیری از خسارات زیست-محیطی اقدام می کند و از وقوع خسارات در آینده نیز جلوگیری خواهد کرد. به عبارت دیگر، پذیرش مسؤولیت مدنی در اخلاق زیست محیطی، حفاظت از محيط زيست را هدف قرار می دهد و چارچوبي جديد و نو براي حل بحران هاي زيست محيطي ارايه می نماید. اين مقاله ضمن توصيف اخلاق زیست محیطی با مسؤوليت مدني تلاش دارد كه فرآيندي جديد براي حفاظت از محيط زيست ارایه دهد.
Environment will change day by day which as we know are due to human interferences. Destruction of natural resources and decreasing national wealth in country is due to population increase that has created numerous difficulties for social life and imposed adverse impacts on the environment and its associated problems of limitation of primary resources, what is needed are guidelines on management that include of spreading the culture of environmental ethics. Therefore, techniques and methods of environmental sciences were developed. One of these popular methods is to combine environmental ethics and civil liability in order to compensate environmental damages. Meanwhile, it is considered as a new instrument for the environment, which acts to prevent damages and will prevent damages in the future as well. On the other hand, acceptance of civil liability in environmental ethics can aim at protection and development of the environment and present a new framework for solving the environmental crises. This research, describes the environmental ethics with together civil liability, Proposes a new process for protecting of environment.
آبادي، اميرحسين، 1385، بررسي و تحليل مادة 7 قانون مسؤوليت مدني، مجله تخصصی الهیات و حقوق/ پژوهش¬ها، شماره 20، مشهد.
احمدزاده لایقی، تهمینه، 1379، حل معضلات زیست محیطی با تولید تمیز در وراء استاندارد ، فصلنامه علمی سازمان حفاظت محیط زیست، جلد 9، شماره 4، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست، تهران.
بهروزی راد، بهروز، 1378، تالاب¬ها در قرن بیست و یکم، فصلنامه علمی سازمان حفاظت محیط زیست، شماره 28، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست، تهران.
بنسون، جان، 1385، اخلاق محيط¬زيست: مقدمات و مقالات، ترجمه عبدالحسين وهاب زاده، چاپ اول، انتشارات جهاد دانشگاهي، مشهد.
بنسون، جان، 1382، اخلاق زيست¬محيطي، ترجمة محمدمهدي رستمي شاهرودي، چاپ اول، جلد اول، انتشارات سازمان حفاظت محيط¬زيست، تهران.
پالمر، مايكل، 1385، مسايل اخلاقي، ترجمه عليرضا آل بويه، چاپ اول، انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي، قم.
جوادي، محسن، 1387، انسان محوري در اخلاق زيست¬محيطي با تأكيد بر نگرش اسلامي، فصلنامة مقالات و بررسي¬ها، شماره 90، دانشكده الهيات و معارف اسلامي دانشگاه تهران.
حسینی نژاد، حسینقلی، 1370، مسؤولیت مدنی، چاپ اول، نشر میزان، تهران.
داراب پور، مهراب، 1387، مسؤولیت¬های خارج از قرارداد، چاپ اول، انتشارات مجد، تهران.
دانه کار، افشین، 1380، یافته¬هایی از جهان خلقت، فصلنامه علمی سازمان حفاظت محیط زیست، شماره 34، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست، تهران.
رضواني، علي اصغر، 1380، حفاظت مشترك از ميراث فرهنگي و طبيعي؛ ضرورتي براي دستيابي به توسعه پايدار، فصلنامة اطلاعات سياسي ـ اقتصادي، شماره هاي 167 و 168، تهران.
عابدي سروستاني، احمد، شاه¬ولي، منصور و محقق داماد، سيد مصطفي، 1386، ماهيت و ديدگاه¬هاي اخلاق زيست¬محيطي با تأكيد بر ديدگاه اسلامي، فصلنامة اخلاق در علوم و فنّاوري، شماره¬هاي 1 و 2، تهران.
فرهود، داريوش، 1386، مروري بر تاريخچة اخلاق همراه با گردآوري زمينه¬هاي گوناگون اخلاق، فصلنامة اخلاق در علوم و فنّاوري، شماره¬هاي 1 و 2، تهران.
فراهاني فرد، سعيد، 1385، مشكلات و راه¬هاي برون رفت از منظر اسلام، فصلنامة اقتصاد اسلامي، شماره 22، قم.
قاسمی، ناصر و حیدری، فلورا، 1390، بررسی مسؤولیت مدنی ناشی از خسارات زیست¬محیطی، فصلنامه پژوهش حقوق، سال 13، شماره 34، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
قاسمي ناصر، 1384، حقوق كيفري محيط¬زيست، چاپ دوم، انتشارات جمال الحق، تهران.
17- قوام، ميرعظيم، 1375، حمايت كيفري از محيط¬زيست، چاپ اول، انتشارات سازمان حفاظت محيط¬زيست، تهران.
كاتوزيان، ناصر و انصاري، مهدي، مسؤوليت ناشي از خسارت¬هاي زيست-محيطي، 1387، مجله دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران، شماره 2، دوره 38، تهران.
كاتوزيان، ناصر، ،1386، الزام¬هاي خارج از قرارداد: ضمان قهري، مسؤوليت مدني، غصب و استيفاء، چاپ ششم، انتشارات دانشگاه تهران.
گئري ال، كامستوك، 1387، خداباوري و اخلاق زيست¬محيطي، ترجمة انشاءا... رحتمي، فصلنامة بازتاب انديشه، شماره 98، مركز پژوهش هاي اسلامي صدا و سيما، قم.
محمدي¬آشناني، علي و محمدي¬آشناني، محمدحسين، 1386، درآمدي بر اخلاق زيست¬محيطي، مجموعه مقالات اولين كنفرانس مهندسي برنامه¬ريزي و مديريت سيستم¬هاي محيط¬زيست، چاپ اول، دانشكده محيط¬زيست دانشگاه تهران.
مايكل پي، نلسون، 1384 و 1385، اخلاق زيست¬محيطي، ترجمة زهرا واعظي نژاد، فصلنامة اخلاق، شماره¬هاي 2 و 3، اصفهان.
مخدوم، مجيد، 1384، زيستن در محيط¬زيست، چاپ نهم، انتشارات دانشگاه تهران.
یزدانیان، علیرضا، 1379، حقوق مدنی (قلمرو مسؤولیت مدنی)، چاپ اول، نشر ادبستان، تهران.
Abedi sarvestani, Shah vali and Mohaghegh damad, 2015, Importance and attitude of environmental ethic with emphasis on Islamic attitude, Available at: http://www.rasekhoon.net/article/show/165740.
Barzanooni, Mohammad ali, 2015, Islam and environmental ethic with emphasis on environmental ethic, Available at: http://www.ibn-sina.net/fa/tekstovi/1673-islam-i-bioetika-s-naglaskom-na-ekoloku-etiku-prof-dr-mohammad-ali-barzanooni.html.
Dabiri, Ahmad, 2015, Environmental ethics, Available at: http://www.Pajooh. Com /fa /index.
Eftekhari, Mohsen, 2015, Crimes against environment, Available at: http://www.hoqouqe.com/articles/85 html.
Ehrich, Paul Ralph, 2002, Human nature Conservation and environmental ethics. Bio Science, Vol. 52, No.1.
Hatcher, Teri, 2004, Environmental ethics as an alternative for evaluation theory in for – Profit business contextsو Evaluation and Program Planning, No. 27.
Kasaieian, Ovies, 2015, Environmental ethics, Available at: http://www.irandeserts.com /articles/ 943.htm.
Richardson, Tim, 2005, Environmental assessment and planning theory: four short stories about power, multiple rationality, and ethics. Environmental Impact Assessment Review, Vol. 25, No.4.
Wild, Mark Lester, 2001, The Ec Commisson’s White paper on Environment Liability: Issuses and Implication. Journal of Environmetal Law, Vol.13, No. 1.