جایگاه اخلاق حسنه در مبنای داوری پذیری در حقوق ایران و اروپا
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیمحمد امیرنجات 1 , سید ابراهیم حسینی 2 * , محمود قیوم زاده 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه
2 - موسسه آموزشی امام خمینی(ره) ، قم
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه
کلید واژه: داوری پذیری, اخلاق حسنه, رای داور, نظم عمومی,
چکیده مقاله :
داوری پذیری به معنای قابلیت ارجاع یک دعوی به داوری در همه کشورهای دنیا از منابع و الزاماتی سرچشمه می گیرید که این منابع مبانی داوری پذیری را تبیین می نمایند. یکی از این منابع اخلاق حسنه می باشد. اخلاق حسنه که جزو منابع الزامی غیر موضوعه می باشد در قواعد حقوقی تمام کشور ها وجود دارد. هم در حقوق ایران و هم در حقوق کشورهای اروپایی ارجاع دعوی به داوری در خصوص موضوعات حقوقی منطبق با اخلاق حسنه ممنوع است. اما تعریف اخلاق حسنه و مصادیق آن در تمام کشورها یکسان نیست. ممکن است موضوعی در حقوق ایران به دلیل ممانعت با اخلاق حسنه قابل داوری پذیری نباشد و برعکس در حقوق کشورهای اروپایی قابل داوری پذیری باشد. بنابر این.با توجه به ارزش و اهمیت داوری، بررسی این مبنا بسیار اهمیت دارد. در حقوق کشورهای اروپایی دکترین حقوقی و رویه قضایی به استناد به آراء قضات و تفسیرهای حقوقی سعی بر محدویت معیار اخلاق حسنه و سایر مبانی فوق در داوری پذیری دعاوی نموده است تا دعاوی بیشتری قابل ارجاع به داوری باشد.
Arbitrbility means the ability to bring a case to arbitration in any country in the world. The sources and the requirements that these sources explain the principles of arbitration. One of these sources is good morals. Good morality, which is one of the irrelevant compulsory sources, exists in the legal rules of all countries. In Iranian law as in European law, it is forbidden to refer a case to arbitration on legal questions in accordance with good morals. But the definition of good morals and its examples are not the same in all countries. A question in Iranian law may not be arbitrable due to an obstacle to good morals, and vice versa in European law. Therefore, given the value and importance of arbitration, it is very important to look at this basis. In the law of European countries, legal doctrine and case law, based on judges' opinions and legal interpretations, have attempted to limit the standard of good character and other above principles in the arbitration of lawsuits so that more lawsuits can be referred to arbitration.
امامی، سید حسن، حقوق مدنی ، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ یازدهم، جلد اول، 1384.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر،مبسوط در ترمینولوژی حقوق،تهران، انتشارات گنج دانش، چاپ چهارم، جلد اول.
جنیدی، لعیا، اجرای آرا داوری بازرگانی خارجی، تهران،انتشارات شهر دانش، چاپ اول
ج.وارنوک، فلسفه علم اخلاق در عصر حاضر، ترجمه صادق لاریجانی، تهران، دفتر خدمات حقوق بین المللی جمهوری اسلامی، چاپ اول.
صفایی، سید حسن، حقوق بین الملل و داوری های بین المللی، تهران، نشر میزان، چاپ اول.
کریمی عباس، پرتو، حمید رضا، حقوق داوری داخلی، تهران، انتشارات دادگستر، چاپ هفتم.
کلانتریان، مرتضی، بررسی مهمترین نظام های حقوقی داوری جهان، تهران، دفتر خدمات حقوق بین المللی جمهوری اسلامی، چاپ اول.
کاتوزیان، ناصر، اعمال حقوقی، تهران، انتشارات سهامی، چاپ یازدهم.
کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، تهران،انتشارات سهامی،چاپ پنجم، جلد اول.
نیکبخت، حمیدرضا، شناسایی و اجرا آثار داوری های تجاری در ایران،تهران، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، چاپ اول
واستانی، احمد، عبد الغنی، نظم عمومی در حقوق خصوصی، تهران، انتشارات دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، چاپ اول.
امیری قائم مقامی، عبد المجید، سنت نبوی و عدالت کیفری، فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 4 سال 1388.
کاتوزیان، ناصر، اخلاق و حقوق، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، شماره های 1و 2 تابستان 1386.
الماسی،نجاد علی، علیزاده، عبد الرضا، نظم عمومی در رویکرد حقوقی، فقهی و جامعه شناختی، مجله پژوهشهای فقهی، دوره دوازدهم، بهار 1395.
Lourens v Commission for Conciliation Mediation and Arbitration and Others (C788/2011) [2013] ZALCCT 16 (21 May 2013)
Fouchard, Gaillard, Goldman on International Commercial ... Philippe Fouchard, Emmanuel Gaillard, Berthold Goldman • 1999- Based on and includes revisions to : Traité de l'arbitrage commercial international / Ph. Fouchard, E. Gaillard, B. Goldman. 1996--Cf. foreword..
63 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 74 – 63
جایگاه اخلاق حسنه در مبنای داوری پذیری
در حقوق ایران و اروپا
محمد امیرنجات 1
سید ابراهیم حسینی 2
محمود قیوم زاده 3
چکیده
داوری پذیری به معنای قابلیت ارجاع یک دعوی به داوری در همه کشورهای دنیا از منابع و الزاماتی سرچشمه می گیرید که این منابع مبانی داوری پذیری را تبیین می نمایند. یکی از این منابع اخلاق حسنه می باشد. اخلاق حسنه که جزو منابع الزامی غیر موضوعه می باشد در قواعد حقوقی تمام کشور ها وجود دارد. هم در حقوق ایران و هم در حقوق کشورهای اروپایی ارجاع دعوی به داوری در خصوص موضوعات حقوقی منطبق با اخلاق حسنه ممنوع است. اما تعریف اخلاق حسنه و مصادیق آن در تمام کشورها یکسان نیست. ممکن است موضوعی در حقوق ایران به دلیل ممانعت با اخلاق حسنه قابل داوری پذیری نباشد و برعکس در حقوق کشورهای اروپایی قابل داوری پذیری باشد. بنابر این.با توجه به ارزش و اهمیت داوری، بررسی این مبنا بسیار اهمیت دارد. در حقوق کشورهای اروپایی دکترین حقوقی و رویه قضایی به استناد به آراء قضات و تفسیرهای حقوقی سعی بر محدویت معیار اخلاق حسنه و سایر مبانی فوق در داوری پذیری دعاوی نموده است تا دعاوی بیشتری قابل ارجاع به داوری باشد.
واژگان کلیدی
داوری پذیری،اخلاق حسنه، رای داور، نظم عمومی.
[1] . دانشجوی دکتری رشته حقوق خصوصی واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
Email: Hoghooghdaan2@gmail.com
[2] . استادیار موسسه آموزشی امام خمینی(ره) ، قم، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: S.e.hosseini@yahoo.com
[3] . استاد گروه معارف اسلامی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
Email: maarefteacher@yahoo.com
تاریخ دریافت: 11/6/1400 پذیرش نهایی: 6/9/1400