کاربست‌های قیود اخلاقی در ادبیات کردی و فارسی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیامیر مسطو محمد 1 , عبدالناصر نظریانی 2 * , محمدامیر عبیدی نیا 3
1 - دانشگاه ارومیه، پردیس دانشگاهی
2 - دانشگاه ارومیه
3 - دانشگاه ارومیه
کلید واژه: زبان فارسی, زبان کردی, قید, معنا, مفهوم.,
چکیده مقاله :
زبان فارسی و کردی با هم قرابت و خویشاوندی دارند و این قرابت و نزدیکی را می‌توان در مقوله‌های دستوری و زبانی نیز مشاهده کرد. هدف اصلی این پژوهش کاربست‌های قیود اخلاقی در ادبیات کردی و فارسی است. روش تحقیق به صورت توصیفی – تطبیقی است دقیق‌تر دستور، بخشی است از زبان‌شناسی که دربارۀ ساخت آوایی و صرفی و نحوی و معانی زبان بحث می‌کند. به‌هرروی، این پژوهش، پژوهشی دستوری است که به تحلیل تطبیقی قید از منظر ساختار، وابستگی، کاربرد و ... در زبان فارسی و کردی می‌پردازد.هر بخش، خود به زیر بخش‌های کوچک‌تری نیز بنا بر اقتضائات پژوهش، تقسیم می‌شود. در هر مورد، تعاریف مربوطه از منابع معتبر استخراج‌شده و سپس شاهد مثال‌هایی برای آن ذکرشده است و درنهایت نیز، با نگاهی انتقادی به تعاریف و مفاهیم نگریسته شده و هر جا نیاز بوده است نقدهایی بر آن‌ها واردشده است.. نتایج نشان داد که اگرچه بررسی چگونگی ساختمان قیدر به سب اینمه در گروه و در جمله واجد بررسی می‌باشد اما به صورت کلی در دو زبان مورد بررسی مانند هم می‌باشند. به گونه¬ای که قیدها در زبانهای فارسی و کردی در دستور گروه قیدی به یک گونه هستند و در شرایط ساختی قید در زبان کردی و فارسی مشابه همدیگرند. همچنین قید در شرایط واژه سازی در کردی و فارسی تغیرپذیر نیست. از نظر معنایی همۀ واژه¬های قیدی کردی و زبان فارسی هم مانند هستند.
Persian and Kurdish languages are related and this closeness can be seen in grammatical and linguistic categories. The main goal of this research is the application of moral restrictions in Kurdish and Persian literature. The research method is descriptive-comparative; more precisely, grammar is a part of linguistics that discusses the phonetic, morphological, syntactic and semantic construction of language. Anyway, this research is a grammatical research that deals with the comparative analysis of adverbs from the perspective of structure, dependence, usage, etc. in Persian and Kurdish languages.Each part is divided into smaller parts according to the requirements of the research. In each case, the relevant definitions were extracted from reliable sources and then examples were mentioned for it, and finally, the definitions and concepts were looked at with a critical eye and criticisms were made wherever needed. The results showed that although the review How to construct qidir to sub-inmeh in the group and in the sentence is subject to investigation, but in general, they are the same in the two languages under investigation. In such a way that in Persian and Kurdish languages, the qiid groups are of the same type and in the structural conditions of the qiid in Kurdish and Persian languages, they are similar to each other. Also, the constraint is not changeable in terms of word formation in Kurdish and Persian. From the point of view of meaning, all Kurdish and Persian words are the same.
احمدي گیوي حسن و انوري، حسن (١٣٧٨). دستور زبان فارسی ١، تهران: فاطمی. ٧.
احمدي گیوي حسن و انوري، حسن (١٣٧٨). دستور زبان فارسی ٢، تهران: فاطمی.
فاضل، نوید، (١٣٩٢)، دستور زبان پارسی، تهران: آگه.
فرشیدورد، خسرو (١٣٧٥). جمله و تحول آن در زبان فارسی، تهران: امیرکبیر.
فرشیدورد، خسرو (١٣٨٢). دستور مفصل امروز، تهران: سخن.
فرشیدورد، خسرو (١٣٨٤). دستور مفصل امروز، تهران: سخن.
فرشیدورد، خسرو (١٣٨٦). جمله و تحول آن در زبان فارسی، تهران: امیرکبیر.
فرشیدورد، خسرو (١٣٩٢). فرهنگ پیشوندها و پسوندهاي فارسی دسـتور ـرابي لغت سـازي، تهران: زوار.
فرشیدورد،خسرو (١٣٤٤»(قید تفضـیلی و عبارتهـاي قیـدي عـالی در زبـان فارسـی« مجلـه‌ي دانشکده‌ي ادبیات و علوم انسانی تهران، س١٢، ص٢٨٤-٣١٠.
فرشیدورد،خسرو (١٣٤٨) دستور امروز، بنگاه مطبوعاتی صفی علیشاه، تهران.
فرشیدورد،خسرو (١٣٧٥) جمله و تحول آن در زبان فارسی،امیر کبیر،تهران
کندال و همکاران(١٣٧٢)، کردها، ترجمه ابراهیم یونسی،تهران: روزبهان.
وحیدیان کامیار، تقی و عمرانی، غلامرضا (١٣٨٢). دستور زبان فارسی (١)، تهران: سمت.
ئه¬مین هه¬ورامانی، محه¬مه¬د،(1973) ، سه¬ره¬تاییک له فیلولوژی زمانی کوردی، به غداد: چاپخانه¬ی مه¬عاریف.
حاجی مارف، ¬ئه¬وره¬حمانی،(1998) ، ریزمانی کوردی (وشه-سازی) ژماره و ئاولکردار، به¬رگی یه¬که¬م، به¬شی چواره¬م، به¬غداد: دارالحریه للطباعة¬.
---------------- (2014)، فه¬رهه¬نگی زاراوه¬ی زمانناسی، سلیمانی.
231 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 250 – 231
کاربست‌های قیود اخلاقی در ادبیات کردی و فارسی
امیر مسطو محمد 1
عبدالناصر نظریانی 2
محمدامیر عبیدی‌نیا 3
چکیده
زبان فارسی و کردی با هم قرابت و خویشاوندی دارند و این قرابت و نزدیکی را می‌توان در مقوله‌های دستوری و زبانی نیز مشاهده کرد. هدف اصلی این پژوهش کاربست‌های قیود اخلاقی در ادبیات کردی و فارسی است. روش تحقیق به صورت توصیفی – تطبیقی است دقیق‌تر دستور، بخشی است از زبان‌شناسی که دربارۀ ساخت آوایی و صرفی و نحوی و معانی زبان بحث می‌کند. به‌هرروی، این پژوهش، پژوهشی دستوری است که به تحلیل تطبیقی قید از منظر ساختار، وابستگی، کاربرد و ... در زبان فارسی و کردی می‌پردازد.هر بخش، خود به زیر بخش‌های کوچک‌تری نیز بنا بر اقتضائات پژوهش، تقسیم می‌شود. در هر مورد، تعاریف مربوطه از منابع معتبر استخراج‌شده و سپس شاهد مثال‌هایی برای آن ذکرشده است و درنهایت نیز، با نگاهی انتقادی به تعاریف و مفاهیم نگریسته شده و هر جا نیاز بوده است نقدهایی بر آن‌ها واردشده است.. نتایج نشان داد که اگرچه بررسی چگونگی ساختمان قیدر به سب اینمه در گروه و در جمله واجد بررسی می‌باشد اما به صورت کلی در دو زبان مورد بررسی مانند هم می‌باشند. به گونهای که قیدها در زبانهای فارسی و کردی در دستور گروه قیدی به یک گونه هستند و در شرایط ساختی قید در زبان کردی و فارسی مشابه همدیگرند. همچنین قید در شرایط واژه سازی در کردی و فارسی تغیرپذیر نیست. از نظر معنایی همۀ واژههای قیدی کردی و زبان فارسی هم مانند هستند.
واژگان کلیدی
[1] . دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
Email: Payamyzanst@gmail.com
[2] . دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: a.nazariani@urmia.ac.ir
[3] . دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
Email: m.obaydinia@urmia.ac.ir
تاریخ دریافت: 22/6/14010 پذیرش نهایی: 24/9/1401