جستاری در نگرش‌های اخلاقی به عدالت کیفری مشارکتی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیمحمد جمادی 1 , علی جانی پور 2 * , کرم جانی پور 3 , داریوش بابایی 4
1 - دانشگاه آزاد اسلامی ، یاسوج
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج
4 - دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج
کلید واژه: نگرش‌های اخلاقی, عدالت کیفری, مسئولیت اخلاقی, عدالت مشارکتی, سیاست اخلاقی کیفری.,
چکیده مقاله :
عدالت از قدیمی‌ترین مفاهیمی است که بشر از آغاز تمدن خود می‌شناخته و برای استقرار آن کوشیده است عدالت اشکال مختلفی دارد که می‌توان به عدالت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و غیره اشاره نمود. در این میان عدالت کیفری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. دانشمندان و صاحب نظران علوم اجتماعی عوامل متعددی را موثر بر عدالت کیفری دانسته‌اند که در این میان اصولی چون اصل برائت و اصل قانونی بودن جرائم و مجازات‌ها به علاوه شخصی بودن مسئولیت کیفری مورد توجه است لکن مسئولیت کیفری در میان آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که لازم است در این خصوص موشکافی‌های جدی صورت گیرد و نگرش‌های اخلاقی به عدالت کیفری خصوصاً عدالت کیفری مشارکتی به صورت علمی انجام شود. بی‌توجهی به حوزه‌های مسئولیت اخلاقی در زمینه عدالت کیفری حق مراجعه کنندگان به دستگاه قضایی را تضییع نموده و موجبات بی‌عدالتی را فراهم می‌نماید. بنابراین توجه به شخصیت و کرامت انسانی افراد از ضروریت عدالت کیفری مشارکتی است. مقاله حاضر با روش کتابخانه‌ای به نگرش‌های اخلاقی در زمینه عدالت کیفری مشارکتی پرداخته و به مجهولات چندی در این خصوص پاسخ داده است.
Justice is one of the oldest concepts that mankind has known since the beginning of its civilization and has tried to establish it. Justice has different forms, which can be referred to as social, political, economic, etc. In this, criminal justice is of special importance. Scientists and experts in social sciences have considered several factors effective on criminal justice, among which principles such as the principle of acquittal and the principle of legality of crimes and punishments, as well as the personal nature of criminal responsibility, are important, but criminal responsibility is of particular importance among them. It is necessary to carry out serious scrutiny in this regard and conduct ethical attitudes towards criminal justice, especially collaborative criminal justice, in a scientific manner. Ignoring the areas of moral responsibility in the field of criminal justice violates the right of those referring to the judicial system and causes injustice. Therefore, paying attention to the character and human dignity of people is a necessity of collaborative criminal justice. The present article deals with the ethical attitudes in the field of collaborative criminal justice with a library method and has answered many unknowns in this regard.
قرآن کریم؛ ترجمه آیت الله مکارم شیرازی.
آشوری، محمد (1378). نگاهی به حقوق متهم در حقوق اساسی و قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری. مجله مجتمع آموزش عالی قم،سال اول شماره سوم، ص64
بنایی بابازاده، امین؛ سازمانهای مردم نهاد از توسعه انسانی تا مشارکت مدنی، تهران، نشر نگاه معاصر، چاپ اول، 1386، ص21
سيد سيامک فتح الهي، مقاله سياست جنايي مشارکتي، مجله حقوقي دادگستري، پاييز 1377، شماره 24، ص 178.
عالیپور، حسن، توازن میان امنیت ملی و آزاديهاي فردي در مقابله با جرایم تروریستی، رساله دکتري حقوق . جزا و جر مشناسی، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، پاییز 1387 ، ص. 215
فتحي،جواد،اعمال اصل دادرسي عادلانه درديوان عدالت اداري،پايان نامه كارشناسي ارشدحقوق عمومي،دانشگاه علامه طباطبايي،1388،ص49.
فتحي،جواد،اعمال اصل دادرسي عادلانه درديوان عدالت اداري،پايان نامه كارشناسي ارشدحقوق عمومي،دانشگاه علامه طباطبايي،1388،ص48.
قپانچی، حسام؛ و حمید دانش ناري «الگوهاي دوگانه فرآیندکیفري کنترل جرم و دادرسی منصفانه» فصلنامه آموزه هاي حقوق کیفري، دانشگاه علوم اسلامی رضوي، شماره 4، پاییز و زمستان 1391 ، ص. 169.
ماري، فلیپ«کیفر و مدیریت خطرها: بسوي عدالتی محاسبه گر در اروپا» ترجمه حسن کاشفی اسماعیلزاده،فصلنامه حقوقی دادگستري، شماره 48 و 49 ، پاییز و زمستان 1383 ، ص. 336.
محسنیان، علی اکبر.(1384). کیفرزدایی و جلوه های آن در حقوق جزای ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی. دانشکده معارف و حقوق. دانشگاه امام صادق (ع). ص29
مصطفی فضائلی، هدایت الله فلسفی (گردآورنده)، سیدجمالسیفی (مقدمه)، "دادرسی عادلانه: محاکمات کیفری بین المللی"، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش (1387)،ص. 179.
موذن زادگان، حسنعلي؛ پايان نامه دوره دكتري، حق دفاع و بررسي تطبيقي، دانشگاه تربيت مدرس، خرداد 1372، ص 26. به نقل از محمدمهدی رهبری، حق متهم از برخورداری وکیل در قانون جدید دادرسی کیفری،1391، ص9.
نجفی ابراندآبادی، علی حسین، (1388)، رویکرد جرم شناختی قانون «حقوق شهروندی»، مجموعۀ مقالات حقوق شهروندی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، صص 36-43.
نجفی ابرنداّبادی، علی حسین. (1380). حبس خانگی. مجله ی علوم انسانی بشماره 21.ص85.
نیازپور، امیر حسن، وکیل در قلمرو عدالت کیفری: بنیان‌ها و کارکردها، پژوهشنامۀ حقوقی، سال دوم، شمارۀ اول، 1390،ص11.
یاوري، اسدالله،« حق برخورداري از دادرسی منصفانه و آیین دادرسی نوین» نشریه حقوق اساسی، نشر میزان، 1383 ، ص. 253.
71 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 88 – 71
جستاری در نگرش‌های اخلاقی به عدالت کیفری مشارکتی
محمد جمادی 1
علی جانی پور 2
کرم جانی پور 3
داریوش بابایی 4
چکیده
عدالت از قدیمی‌ترین مفاهیمی است که بشر از آغاز تمدن خود می‌شناخته و برای استقرار آن کوشیده است عدالت اشکال مختلفی دارد که می‌توان به عدالت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و غیره اشاره نمود. در این میان عدالت کیفری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. دانشمندان و صاحب نظران علوم اجتماعی عوامل متعددی را موثر بر عدالت کیفری دانسته‌اند که در این میان اصولی چون اصل برائت و اصل قانونی بودن جرائم و مجازات‌ها به علاوه شخصی بودن مسئولیت کیفری مورد توجه است لکن مسئولیت کیفری در میان آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که لازم است در این خصوص موشکافی‌های جدی صورت گیرد و نگرش‌های اخلاقی به عدالت کیفری خصوصاً عدالت کیفری مشارکتی به صورت علمی انجام شود. بی‌توجهی به حوزه‌های مسئولیت اخلاقی در زمینه عدالت کیفری حق مراجعه کنندگان به دستگاه قضایی را تضییع نموده و موجبات بی‌عدالتی را فراهم می‌نماید. بنابراین توجه به شخصیت و کرامت انسانی افراد از ضروریت عدالت کیفری مشارکتی است. مقاله حاضر با روش کتابخانه‌ای به نگرش‌های اخلاقی در زمینه عدالت کیفری مشارکتی پرداخته و به مجهولات چندی در این خصوص پاسخ داده است.
واژگان کلیدی
نگرش‌های اخلاقی، عدالت کیفری، مسئولیت اخلاقی، عدالت مشارکتی، سیاست اخلاقی کیفری.
[1] . دانشجو دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی ، گروه حقوق،واحد یاسوج ، دانشگاه آزاد اسلامی ، یاسوج ، ایران.
Email: mohammadjamadi 1o@gmail.com
[2] . استادیار، گروه حقوق، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: ali.janipor.2634@gmail.com
[3] . استادیار، گروه حقوق، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.
[4] . استادیار، گروه حقوق، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.
تاریخ دریافت: 20/4/1402 پذیرش نهایی: 24/7/1402