بررسی معضلات اخلاقی ناشی از نقض قوانین بشردوستانه در حمایت از کودکان و زنان در مخاصمات مسلحانه بین المللی از منظر حقوق بین الملل
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیاحمد محتشم 1 , فخرالدین سلطانی 2 * , علیرضا رضایی 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه حقوق بین الملل، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران
2 - استادیار، گروه روابط بین الملل، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
3 - دانشیار، روابط بین الملل، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
کلید واژه: معضلات اخلاقی, نقض قوانین بشردوستانه, حقوق کودکان و زنان, مخاصمات مسلحانه بین‌المللی.,
چکیده مقاله :
بیش از نیمی از زنان و کودکان جهان در کشورهایی زندگی می کنند که جنگ و درگیری را تجربه کرده اند. جامعه بین المللی نمی تواند مصائب آنها را نادیده بگیرد. به نظر می رسد در درگیری های معاصر چندان به حقوق بین الملل بشردوستانه توجه نشده است. استفاده مکرر از سلاح های شیمیایی و منفجره در مناطق شهری، خشونت جنسی، آوارگی، کشتار جمعی و... نشانه عدم پایبندی به اخلاق و حقوق بشر بنیادین می باشد. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی-تحلیلی به بررسی معضلات اخلاقی ناشی از نقض قوانین بشردوستانه در حمایت از کودکان و زنان در مخاصمات مسلحانه بین المللی از منظر حقوق بین الملل پرداخته است. دشمن همواره سعی دارد که از طریق فشار بر افراد غیرنظامی، حریف خود را تسلیم خواسته¬های خود کند و در این رقابت ناعادلانه، زنان و کودکان اولین قربانیان بی دفاع و بی پناه هستند. نتایج پژوهش نشان می¬دهد که با توجه به اصول حقوق بشردوستانه بین¬المللی که به صورت واضح در اسناد بیان شده است، لازم و ضروری است که توسط طرفین درگیر؛ عواملی چون پایبندی به اصول اخلاقی، اصل کرامت انسانی، اصل محدودیت در استفاده از سلاح¬های غیرمجاز و ابزارهای جنگی غیرمعمول، اصل تفکیک میان نظامیان و غیرنظامیان، اصل منع درد و رنج بیش از اندازه، اصل تناسب، اصل حفظ محیط¬زیست، اصل ضرورت نظامی و اصل احتیاط، که از جمله اصول اساسی حقوق بشردوستانه هستند، باید در مخاصمات مسلحانه بین¬المللی و داخلی، مورد توجه و احترام قرار گیرند.
More than half of the world's women and children live in countries that have experienced war and conflict. The international community cannot ignore their suffering. It seems that international humanitarian law has not been paid much attention to in contemporary conflicts. Repeated use of chemical and explosive weapons in urban areas, sexual violence, displacement, mass murder, etc. are signs of non-compliance with ethics and fundamental human rights. The present research has analyzed the moral dilemmas caused by the violation of humanitarian laws in the protection of children and women in international armed conflicts from the perspective of international law in a descriptive-analytical way. The enemy always tries to make his opponent submit to his demands through pressure on civilians, and in this unfair competition, women and children are the first defenseless and defenseless victims. The results of the research show that according to the principles of international humanitarian law that are clearly stated in the documents, it is necessary and necessary that the involved parties; Factors such as adherence to moral principles, the principle of human dignity, the principle of restrictions on the use of illegal weapons and unusual war tools, the principle of separation between military and civilians, the principle of prohibiting excessive pain and suffering, the principle of proportionality, the principle of environmental protection, The principle of military necessity and the principle of precaution, which are among the basic principles of humanitarian law, should be considered and respected in international and domestic armed conflicts.
اردبیلی، محمدعلی(۱۳۸۶)حقوق بین‌الملل کیفری، تهران: نشر میزان، چاپ اول.
آهنگر اصیل، محمد، (1394)، حمایت از کودکان در فرایندهای پس از مخاصمات مسلحانه در حقوق بین الملل، دانشگاه علامه طباطبایی.
پیوندی غلامرضا، حقوق کودک (تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1390)، 404.
تقی زاده زکیه و فاطمه هداوندی، «مقابله با بحران سربازگیری کودکان در مخاصمات مسلحانه»، مجله پژوهشهای حقوقی 22(1391)، 188.
جواد پور، مریم. «حمایت از حق سلامت کودکان در مخاصمات مسلحانه از منظر اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی». پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب 4(1395): 28-3. doi: 10. 22091/CSIW. 2018. 1667. 1142
حایری، امیر. «بررسی مفهوم کودک سرباز در حقوق بین‌الملل». مجله بین‌المللی پژوهش ملل 3، 31 (1397): 1-16
روحانی، کارن و سلطان قیس، فرید ، «عملکرد داعش از دیدگاه قواعد حقوق اسلامی و حقوق بین‌الملل بشردوستانه»، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب 4(1396)، 39.
علی‌اکبری سمیه، حسین داورزنی و معین غلامعلی پور، «حکم عملیات انتحاری از نگاه مذهب تشیع»، کنفرانس بین‌المللی حقوق و توسعه پایدار جامعه مدنی 6 (1397)، 2.
کسسه، آنتونیو، حقوق بین‌الملل، ترجمه: حسین شریفی طراز کوهی(۱۳۸۵) تهران: نشرمیزان، چاپ اول.
گرشاسبی، رضا و علی کریمی مله. «کودکان داعش، از درون فکنی ایستار تکفیری تا برون فکنی رفتار تسخیری». مجله پژوهشهای سیاسی جهان اسلام 1 (1397): 28-1. doi: 10. 21859/priw-080101
گلچین، پدرام، شهبازی، آرامش، & نجفی، فیروز. (1402). حقوق کودکان در عملیات انتحاری: مطالعه موردی داعش. پژوهشهای حقوقی، 22(54)، 127-169. doi: 10. 48300/jlr. 2022. 317256. 1872
مبینی کشه، زهرا و رهبر طالعی حور. «کودکان داعش و امنیت بین‌الملل». مجله علمی و امنیت ملی 39 (1400): 466-431. doi: 20. 1001. 1. 33292538. 1400. 11. 39. 15. 9
محمدرضائی، علیرضا، مرادی، مریم، & عسگرخانی، ابومحمد. (1399). رویکرد حقوق بشر و حقوق بشردوستانه برای حمایت از غیرنظامیان در مخاصمات مسلحانه بین‌المللی و تبیین جامعه شناختی آن. ماهنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، 3(1)، 276-290. doi: 10. 30510/psi. 2021. 282906. 1678
مروت، مجتبی، (1385)، «حقوق کودکان در مخاصمات مسلحانه». مجله پژوهش حقوق و سیاست، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، 18.
ممتاز، جمشید و رنجبریان، امیرحسین، (1393)، حقوق بین‌الملل بشردوستانه مخاصمات مسلحانه داخلی، چاپ چهارم، تهران: میزان.
ممتاز، جمشید و شایگان، فریده، حقوق بین الملل بشردوستانه در برابر چالش‌های مخاصمات مسلحانه عصر حاضر، تهران: موسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی، 1393.
نوری، ولی اله، زمانی، سید قاسم. (1397). اعمال اصل تناسب در مخاصمات مسلحانه غیربین المللی. پژوهش حقوق عمومی، 19(58)، 9-27. doi: 10. 22054/qjpl. 2018. 15854. 1378
Bloom, Mia, Horgan, John and Winter, Charlie (2016), "Depictions of Children and Youth in the Islamic State’s Martyrdom Propaganda, 2015-2016", CTC Sentinel, Vol. 9, Issue. 2.
Devakumar، D.، (2014) ، The intergenerational effects of war on the health of children، BMC Medicine، 12. (57)
Drumbl, Mark A. and Barrett, Jastine C. (2019), Research Handbook on Child Soldiers, Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
Hubah, Abd al-Qadir Bashir (2020), The legal status of combatants in international humanitarian law: an analytical study, Amman, Dar Al-Thaqafa, 1st Edition.
Rafeeq Saeed, Zana (2017), "The Crime of Recruiting Children in Armed Conflicts and Ways to Combat It", Legal and Political Studies, Vol.5, No. 9.