تبیین پارادایم توحیدی آموزش صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیمنصور شاه ولی 1 , علی اصغر قاسمی 2
1 - دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
2 - دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
کلید واژه: پارادایم توحیدی, آموزش صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست, اسلام. ,
چکیده مقاله :
تخریب منابع طبیعی و محیط زیست از پارادایم انسان مدرن و رابطه ی او با خویشتن و جهان هستی ناشی می شود. بنابراین تلاش برای رفع این بحران ها و رفتار صحیح اخلاقی با آن ها باید از اصلاح پارادایم آغاز شود. در این بررسی، از روش اسنادی برای مرور و نقد اسناد آموزش صیانت منابع طبیعی و محیط زیست و از روش تبیینی برای توصیف چرایی و ضرورت تبیین پارادایم توحیدی در آموزش صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست استفاده گردید. تبیین هستی شناسی، شناخت شناسی، روش شناسی، انسان شناسی و ارزش شناسی پارادایم توحیدی آموزش صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست مهم ترین یافته های این مطالعه می باشند. اگر چه راه های گوناگون برای پیشگیری بحران های زیست محیطی توصیه می شود، امّا محققّان و برنامه ریزان بر این باورند که اتکاء صِرف بر توصیه های فنّی، چاره ساز نیست. زیرا این بحران ها نشانه ی فاجعه ای بزرگتر یعنی پارادایم های مبتنی بر دوری انسان از مبداء و خالق هستی است. لذا نیازمند پارادایم توحیدی برای آموزش صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست با لحاظ داشتن "دانش ماوراء الطبیعه"، " دانش علمی/ تحلیلی" و "دانش و اخلاق قدسی" هستیم که می تواند مورد استفاده برنامه ریزان و مسئولان منابع طبیعی و محیط زیست کشور قرار گیرد
Environment and Natural resources destruction is rooted in modern man’ paradigm and his relationship with himself and the universe. This happened because of technology intensive use as well as ignorance of traditions; however, these two led to environmental crisis. To resolve this problem, the mankind must change his behavior morally according to a divine paradigm. In this study, Two methods were used: the document review method was to study natural resources preservation education literatures. The explanation method was used to explain why we need a divine paradigm for preservation of natural resources education .The outcomes of this study are explaining ontology, epistemology, methodology, anthropology and axiology of divine paradigm for preservation of Environment and natural resources education. Although the various ways are recommended to prevent crises in natural resources context however, Environment and natural resources researchers and planners believe that relying only on technical advices is not essentially applicable. Because these crises represent a human tragedy: ignorance of God Who is creator of the universe. For this reason a divine paradigm based on "Analytical/scientific knowledge", "Metaphysical Knowledge" and "Religious/ethical Knowledge" is essential. This paradigm can be used by planners and officials for preservation of Environment and natural resources education.
1. ابدی، بیژن. (1392). شبیه سازی رفتار مصرف انرژی گلخانه داران استان یزد با تاکید بر پارادایم متعالی. رساله دکتری ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز.
2. اسراری، الهام.، و آرام، مهرداد. (1387). نگاهی به محیط زیست از دیدگاه قرآن کریم. مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق(ع). جلد سوم مجموعه مقالات بخش مقاله نویسی بیست و پنجمین دوره مسابقات بین المللی قرآن کریم. انتشارات سازمان اوقاف و امور خیریه. قابل دسترس در: http://rcu.isu.ac.ir.
3. اشرف، سید علی. (1369). مفاهیم اسلامی و جامعه نوین، ترجمه بهرام محسن پور، صص57-37.
4. ایمان، محمد. تقی. (1387). ارزیابی پارادایمی انسان به عنوان عنصر اساسی در طراحی پارادایم الهی، فصلنامه حوزه و دانشگاه: روش شناسی علوم انسانی، سال چهاردهم، شماره 54، صص46-25.
5. ایمان، محمد. تقی. (1385). کارگاه پارادایم های علوم انسانی. بخش علوم اجتماعی دانشگاه شیراز.
6. بزی، خدارحم. (1381). ایدئولوژی اسلامی و محیط زیست، فصلنامه وقف میراث جاویدان، شماره 39 و40، صص55-48.
7. جوادی آملی، عبدالله. (1386). اسلام و محیط زیست. انتشارات مرکز نشر اسرا.
8. حاج مومنی، علی اکبر. (1375). دین و دنیای معاصر، نامه فرهنگ، شماره23، صص166-163.
9. حجازی، یوسف. (1385). چهار بنیان آموزش کشاورزی و منابع طبیعی. انتشارات پونه. چاپ اول.
10. خورسندی طاسکوه، علی. (1387). گفتمان میان رشته ای دانش. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. صص270-267.
11. شاه ولی، منصور. (1393). جزوه درسی بینش های فلسفی در آموزش. دوره ششم دکتری آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز: بخش ترویج و آموزش کشاورزی. نشر نشده.
12. شاهولی، منصور. (1392). تبیین پارادایم متعالیه نوآوری برای تحقق پایداری، در: مجموعه مقالات دومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران، اردیبهشت ماه 1392، صص1267-1245.
13. شاه ولی، منصور. (1375). آیا کشاورزی پایدار ریشه در توصیه های فنی و /یا مذهب و فلسفه دارد؟ در: مجموعه مقالات اولین سمینار اقتصاد کشاورزی ایران، جلد دوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، صص692-676.
14. شاه ولی، منصور.، و امیری اردکانی، محمد. (1392). روش شناسی پژوهش در دانش بومی کشاورزی. تهران: انتشارات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی.
15. شاه ولی، منصور.، و شاه مراد، لیلا. (1390). تبیین رویکرد متعالیه برای آموزش زیست محیطی ایران 1404. در همایش ملی آموزش در ایران 1404. تهران، 7 تا 8 آذر ماه، در لوح فشرده مقالات، کد مقاله311. ص70.
16. شاه ولی، منصور.،عربی،قادر.،و بیژنی،مسعود.(1382).یادگیری دانش سه گانه.اصفهان:انتشارات نصوح.
17. شاه ولی، منصور.، کشاورز، مرضیه.، و غلامعلی زاده، ثمیه. (1387). تبیین بنیان های فلسفی الگوی ترویج کشاورزی تحت شرایط جهانی شدن. دو ماهنامه علمی- ترویجی جهاد، سال 27، شماره 285 و 286، صص33-6.
18. شاه ولی، منصور.، و ملکیان، عاطفه. (1393). طراحی الگوی ارتباطی و اطلاع رسانی به منظور توانمند‌سازی زنان عضو صندوق اعتبارات خُرد روستاي لپویی استان فارس با پارادایم توحید محور، در: فصلنامه روستا و توسعه، سال17، شماره3، صص68-43.
19. شكوهي، حسين. (1372). جغرافيا و مذهب. فصلنامه تحقيقات جغرافيا، شماره 30 .
20. عابدی سروستانی، احمد.، شاه ولی، منصور.، و محقق داماد، سید مصطفی. (1386). ماهیت و دیدگاه های اخلاق زیست محیطی با تاکید بر دیدگاه اسلامی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال2، شماره 1 و2، 72-59.
21. فصیحی، امان الله. (1389). بررسی کارآمدی نظریه کارکردگرایی. مجله معرفت فرهنگی اجتماعی. سال اول، شماره دوم، صص 131-109.
22. محقق داماد، سید مصطفی. (1390). الهیات در محیط زیست (گزارشی از آرمان شهر علامه اقبال لاهوری)، فصلنامه اخلاق زیست محیطی، سال اول، شماره اول، صص192-171.
23. محمدی، مسلم. (1390). ابعاد هویت یابی نظام اخلاقی دین با تاکید بر جنبه های کارکردگرایی. فصلنامه علمی- پژوهشی اندیشه نوین دینی، سال7، شماره 27، صص98-77.
24. محمودزاده، احمد. (1387). "تحقق سند چشم انداز 20 ساله"، خبرگزاري فارس، شماره 8710020401، قابل دسترس در: www.farsnews.com/newstext. تاريخ دسترسی: 02/10/1387.
25. مقدم، سعید.، و خان محمدی، کریم. (1390). نقد و بررسی زمینه های معرفتی و وجود نظریه کارکرد گرایی دورکیم. مجله معرفت فرهنگی اجتماعی، سال دوم، شماره سوم، صص112-85.
26. ملک محمدی، ایرج. (1386). جزوه درسی بینش های فلسفی در ترویج. دانشگاه تهران: گروه ترویج و آموزش کشاورزی. نشر نشده.
27. Gaukroger, S. (2004). Francis Bacon and the Transformation of Early-Modern Philosophy. Cambridge University Press.
28. Lacey, A. R. (1996). A dictionary of philosophy. Third edition. University of London.
29. Medved, D. (2008). Hidden Light: Science Secrets of the Bible. The Toby Press/KorenPub,170PP.
30. Shahvali, M. (1994). Component Analysis of Framer and Grazers' Decisions and Attitudes in Two Local Government Shires of New South Wales Australia. Ph.D. Thesis, 220-223.