اسلام جهانی و راه‌های گسترش آن از منظر قرآن
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
کلید واژه: اسلام جهانی, جهاد, آزادی عقیده ,
چکیده مقاله :
بر خلاف بسیاری از ادیان، خداوند در قرآن کریم، دین اسلام را دینی جهانی و فراگیر معرفی می‌کند و وعدۀ غلبۀ آن بر ادیان دیگر را می‌دهد. به جهت گسترش این دین، مسلمانان به تبلیغ و نشر آن تشویق شده‌اند. این موضوع زیربنای دیدگاه برخی فقها و مفسران قرار گرفته است تا آیات جهاد و قتال را بر جهاد ابتدایی، با هدف نشر دین، تطبیق دهند. این مقاله می‌کوشد در ابتدا چند اصل نظری را، که از محکمات قرآن هستند، به عنوان چارچوبی قرآنی برای برداشت درست از آیات جهاد و قتال تبیین کند. بر اساس ملاحظۀ این اصول معلوم می‌شود که آیات متعددی در قرآن کریم با گسترش دین و دعوت از راه قتال مخالفت دارند و در نتیجه، آیات جهاد فقط ناظر به «دفاع» هستند. بررسی مستقیم آیات جهاد، که در انتهای مقاله صورت گرفته است، همین مطلب را نشان می‌دهد.
On the contrary to other religions, God has declared in Holy Quran that Islam is universal and has promised its dominance over other religions. For dispersing Islam Muslims are encouraged. This issue is ground of perspectives of some scholars and exegetist to synchronize verses of Jihad and combat to rudimentary or primary Jihad with the aim of proliferation of religion. This article tries to clarify some theoretical principles which are transparent verses of Quran as Quranic framework for right and correct understanding from verses of Jihad and combat. We can understand from these principles that many different verses oppose the invitation to and dispersion of religion by conflict and war, therefore, the verses of Jihad are only supervisor upon defense. The direct consideration of Jihad verses which are at the end of this article show the same issue.
قرآن کریم.
ابن بابويه، محمد بن علي (1398). التوحيد، قم: جامعه مدرسين، چاپ اول، ج1.
ابن زهره حلبى، حمزة بن على (1417). غنية النزوع إلى علمي الأصول والفروع، قم: مؤسسه امام صادق عليه السلام، چاپ اول.
ابن‌اثير جزرى، مبارك بن محمد (بی‌تا). النهاية في غريب الحديث و الأثر، قم: مؤسسه مطبوعاتى اسماعيليان، چاپ اول.
اداک، صابر (1389). رحمت نبوی، خشونت جاهلی، تهران: کویر.
تميمی مغربى، نعمان بن محمد (1385). دعائم الاسلام، قم: مؤسسه آل البيت عليهم السلام، چاپ دوم.
جصاص، احمد بن على (1405). احكام القرآن، بيروت: دار احياء التراث العربى.
حلّى، حسن بن يوسف (1412). منتهى المطلب في تحقيق المذهب، مشهد: مجمع البحوث الاسلامية، چاپ اول.
حلّى، حسن بن يوسف (1413). قواعد الأحكام في معرفة الحلال والحرام، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه، چاپ اول.
حلّى، محمد بن ادريس (1410). السرائر الحاوي لتحرير الفتاوى، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه، چاپ دوم.
الخشن، حسین احمد (1391). اسلام و خشونت: نگاهی نو به پدیده تکفیر، ترجمه: موسی دانش، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، چاپ دوم.
خويى، سيد ابوالقاسم موسوى (1410). منهاج الصالحين، قم: نشر مدينة العلم، چاپ بیست‌وهشتم.
راغب اصفهانى، حسين بن محمد (1412). مفردات ألفاظ القرآن، لبنان-سوريه: دارالعلم - الدار الشامية، چاپ اول.
راوندى، قطب الدين (1405). فقه القرآن، قم: انتشارات كتاب‌خانه آيت‌الله مرعشى نجفى، چاپ دوم.
سبزوارى، سيد عبد الأعلى (1413). مهذّب الأحكام، قم: مؤسسه المنار-دفتر حضرت آيت‌الله سبزواری، چاپ چهارم.
شريف الرضى، محمد بن حسين (1378). نهج البلاغة، ترجمه شهيدى، تهران: شركت انتشارات علمى و فرهنگى، چاپ چهاردهم.
صادقی، مصطفی (1385). پیامبر و یهود حجاز، قم: بوستان کتاب.
طباطبايى، سيد محمدحسين (1417). الميزان فى تفسير القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسين حوزه علميه، چاپ پنجم.
طوسى، محمد بن حسن (1387). المبسوط في فقه الامامية، تهران: المكتبة المرتضوية لاحياء الآثار الجعفرية، چاپ سوم.
طوسى، محمد بن حسن (1400). النهاية في مجرد الفقه والفتاوى، بیروت: دار الكتاب العربي، چاپ دوم.
طوسى، محمد بن حسن (1407). الخلاف، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه، چاپ اول.
عراقى، آقا ضياءالدين؛ كزازى، على (1414). شرح تبصرة المتعلمين، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه، چاپ اول.
نبوی، رحمت (1389). خشونت جاهلی، تهران: کویر.
نجفى، محمدحسن (1404). جواهر الكلام في شرح شرائع الاسلام، بيروت: دار إحياء التراث العربي، چاپ هفتم.