تأملی پیرامون پیوستاری زیبایی و اخلاق
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
کلید واژه: اخلاق , زيبايي , زيبايي معقول , زيبايي محسوس , ذهني ,
چکیده مقاله :
زيبايي ، تاثيري خاص از برخي اشيا و يا افعال گوناگون است كه تحت شرايطي خاص ما را به حالت معيني در مي آورد . اگر به بررسي مواردي كه منجر به برانگيختن احساس زيبايي در درونمان و تحسين ما شده اند بپردازيم در مي يابيم كه دريافت اين حالت خاص نه منحصراً با ما ارتباط دارد و نه منحصراً با شي يا فعل مورد نظر . پيداست كه شي مورد نظر بايد پاره اي از صفات و ويژگي ها و هماهنگي لازم را جهت زيبا بودن دارا باشد و از طرفي ما نيز آمادگي دريافت زيبايي را داشته باشيم . زيبا لذتي است كيفي كه به نحوي شهودي حاصل مي آيد و به ذهن متبادر ميگردد. بي ترديد زيبايي در خارج وجود دارد و ذهن انسان در درك و دريافت آن دخيل ميباشد ، اما همه ي انسانها در زيبا دانستن يا ندانستن چيزي متفق القول نيستند و لذا تفاوت آراء در زيبا ناميدن بسيار محسوس است . حال پرسشي كه در راستاي موضوع اين مقاله مطرح ميباشد رابطه ي زيبايي با اخلاق است . با توجه به نظريات گوناگون پيرامون تقسيم زيبايي به محسوس و معقول ، عيني و ذهني ، نسبي و يا مطلق دانستن زيبايي ، كدام نوع از زيبايي درباره ارزشهاي اخلاقي صادق است ؟ و اينكه آيا ارزشهاي اخلاقي را پس از درك زيبايي شان اخلاقي ميدانيم و حكم به درست و خوب بودن آنها مي نماييم؟
Beauty is a special influence from thing or different deeds that in a particular condition takes us to a certain condition. If we examine the cases that provoke the feeling of beauty and admiration in side us, we will find out gathering state related neither to us nor that certain thing or act. It is obvious that the same thing should have same essential adjective, feature and harmony of beauty and on the other hand we become ready for receiving the beauty. Beauty is a qualitative pleasure that produced in an intuitional way and make haste to get started in mind. Undoubtedly, the beauty which exists in outside and in mind is important in perception and receiving it, but not all of the humans are unanimous in aesthetics and different views in beautification are very perceptible. Now, a question that is related to the subject of this essay is the relationship between beauty and ethic. As for different considerations about distribution of beauty to sensible and reasonable, identical and mental, to know the beauty as proportional or unconditional, which kind of beauty is true about ethic values? And do we know ethic values and ethic after percepting their beauty and judge them as a true and right thing?
"ادواردز، پل، 1378، فلسفه اخلاق، ترجمه انشاالله رحمتی، تهران، موسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان
افلوطین، 1366، دورۀ آثار افلوطین، ترجمۀ محمد حسن لطفی، تهران، خوارزمی
احمدی، بابک، 1380، حقیقت و زیبایی در درس های فلسفه هنر، تهران، مرکز
الیاس،جان، 1385، فلسفه تعلیم و تربیت، قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
اسوالد، هنفلینگ، 1377، چیستی هنر، ترجمۀ علی رامین، تهران، هرمس
امامی جمعه، مهدی،1385، فلسفه هنر در عشق شناسی ملاصدرا، تهران، فرهنگستان هنر
افراسیاب پور، علی اکبر، 1386، عرفان جمالی، تهران، ترفند
بیردزلی، مونرو و هاسپرز، جان، 1376، تاریخ و مسائل زیبا شناسی، ترجمه محمد سعید حنایی کاشانی، تهران، هرمس
ژیمنز، مارک، 1390، زیبایی شناسی چیست، ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی، تهران، نشر ماهی
جعفری، محمد تقی، 1369، زیبایی و هنر از دیدگاه اسلام، سازمان و تبلیغات اسلامی
جوادی، محمدرضا، 1376، خواستگاه روح در زیبایی و هنر برین، تهران ، دفتر نشر فرهنگ اسلامی
رافعی، علی، 1373، تکاپوی اندیشه، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی
ضمیران، محمد، 1377، جستارهای پدیدارشناسانه پیرامون هنر و زیبایی، نشر کانون
کانت، ایمانوئل، 1377، نقد قوۀ حکم، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران، نشر نی
کروچه، بندتو، 1358، کلیات زیباشناسی، ترجمۀ فؤاد روحانی، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب
کوماراسوامی، آناندا، 1386، فلسفۀ هنر مسیحی و شرق، ترجمۀ امیر حسین ذکرگو، تهران، انتشارات فرهنگستان هنر
کاپلستون، فردریک، 1388، تاریخ فلسفۀ کاپلستون، ترجمۀ امیر جلال الدین اعلم، تهران،انتشارات علمی فر هنگی
کاپلستون، فردریک چالز، 1368، تاریخ فلسفۀ کا پلستون، انتشارات علمی فرهنگی
-----------------1360 ،کانت، تهران،دانشگاه شریف انتشارات علم
مطهری، مرتضی، 1368، فلسفه اخلاق، تهران، انتشارات صدرا
-----------، 1369، اهتزاز روح، تنظیم و گردآوری، علی تاجدینی، انتشارات حوزۀ هنری
نصری،عبدالله،1380،آفاق‌مرزبانی(گفتگو باعلامه محمد تقی جعفری)، تهران، انتشارات صدا و سیما
لالو، شارل، 1336، زیبایی شناسی تحلیلی، ترجمه علی نقی وزیری، تهران
هولمز، رابرت. ال، 1385، مبانی فلسفۀ اخلاق، تهران، انتشارات ققنوس
Nichols, stepheng- 1993- , “ picture, image, and subjectivity in Medieval culture “ , MLN, vo 108. NO4. French Issue pp 620