معانی سه‌گانه‌ی سعادت در اندیشه‌ی کانت
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
زهره سعیدی
1
(دانشگاه قم )
محسن جوادی
2
کلید واژه: کانت, سعادت امیالی, سعادت اخلاقی, سعادت نهایی, فضیلت.,
چکیده مقاله :
کانت در نظریه‌ی اخلاق خود سه مفهوم از سعادت عرضه کرده است که می‌توان آن‌ها را با تعابیرِ سعادت امیالی، سعادت اخلاقی و سعادت نهایی از هم متمایز کرد. به‌رغم آنکه به نظر می‌رسد وی نتوانسته است مفهوم مشخصی از سعادت عرضه کند، وحدتی سازمند میان مفاهیم به ظاهر متعارض از سعادت در اندیشه‌ی وی وجود دارد. این نوشتار بر آن است تا ضمن نشان دادن این وحدت، اهمیتی را که کانت برای سعادت اخلاقی قائل است آشکار سازد. علاوه‌بر این، نشان می‌دهد با اینکه در نظریه‌ی اخلاق کانت، سعادت، فروتر و کم‌اهمیت‌تر از فضیلت لحاظ شده، عهده‌دارِ دو نقش مهم است؛ با این توضیح که سعادت در ابتدای مسیر اخلاقی زیستن، با ممانعت از وسوسه شدن برای سرپیچی از تکلیف اخلاقی، به فضیلت‌مندی فاعل اخلاقی مدد می‌رساند و در پایان این مسیر، پاداش فضیلت‌مندی او به شمار می‌رود. از این رو کانت تلاش برای سعادت‌مند شدن در چارچوب اخلاق را، تلاشی فضیلت‌مندانه و تکلیف غیر مستقیم عقل معرفی کرده است که می‌توان از آن با عنوان سعادت اخلاقی نام برد.
In his moral theory, kant has argued the three concepts of happiness that we could interpret about them as desire happiness, moral happiness and final happiness. Although it seems he faild to state a determinate concept of happiness, there is a organic unity between concepts of apparently conflicting of happiness. This paper aims to indicate this unity and reveal the important that kant gives to moral happiness. Moreover, it indicate According to Kant, whereas happiness is lower than the virtue, has two important role: happiness at the beginning of ethics, preventing of temptation to the violation of duties, help our to be virtuous and at the end of ethics serve as reward of virtue. So kant argues that trying to get happy in the context of ethics, is indirect duty of reason, which could indicate it as moral happiness.
1.کانت، امانوئل (1385). نقد عقل عملی. انشاالله رحمتی، تهران: نورالثقلین.
2. کانت، امانوئل (1394ب). نقد عقل محض. بهروز نظری، تهران: ققنوس.
3. کانت، امانوئل (1392الف). نقد قوه‌ی حکم. عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.
4. کانت، امانوئل (1369). بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق. حمید عنایت و علی قیصری، تهران: خوارزمی.
5. کانت، امانوئل (1392ب). دین در محدوده‌ی عقل تنها. منوچهر صانعی دره‌بیدی، تهران: نقش و نگار.
6. کانت، امانوئل (1393). درس‌های فلسفه‌ی اخلاق. منوچهر صانعی دره‌بیدی، تهران: نقش و نگار.
7. صانعی دره‌بیدی، منوچهر (1394الف). جایگاه انسان در اندیشه‌ی کانت. تهران: ققنوس.
8. لطفی،محمد حسن (1380). دوره‌ی آثار افلاطون. ج سوم، تهران: خوارزمی.
9. صانعی دره‌بیدی، منوچهر (1394ج). رشد عقل. تهران: نقش و نگار.
10. سالیوان، راجر (1389) .اخلاق در فلسفه کانت، عزت‌الله فولادوند. تهران: طرح نو.
11.یاسپرس، کارل (1390). کانت، میر عبدالحسین نقیب‌زاده، تهران: طهوری.
12. kant, Immanuel (1998). Critique of pure reason. Paul Guyer and AlIen W Wood, Cambridge University Press.
13. kant, Immanuel (2002). Critique of practical reason.Werner S. Pluhar, Hackett Publishing Company, Inc.
14. González, Ana Marta (2010). Kant and a culture of freedom. Archives for Philosophy of Law and Social Philosophy Vol. 96, No. 3 (2010), pp. 291-308
15. González, Ana Marta (2011). Kant’s Philosophy of Education: Between Relational and Systemic Approaches. Journal of Philosophy of Education 45 (3):433-454.
16. Thomas Marshall (2000). The Ambiguity of Kant’s Concept of Happiness. https://reasonpapers.com/pdf/26/rp_26_2.pdf
17.Bharduaj (2012). Kant’s moral philosophy and the role of the highest good: university of north Corolina at Chapel hill