ترجیح اراده درونی بر اراده ظاهری در تفسیر قراردادهای تجاری مبتنی بر توجیه اخلاقی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
حسین مریدی فر
1
,
رضا سکوتی نسیمی
2
*
,
ناصر مسعودی
3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی تبریز
2 - دانشگاه تبریز
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه
کلید واژه: تفسیر, اراده درونی, اراده ظاهری, اخلاق. ,
چکیده مقاله :
تفسیر قرارداد یکی از حوزه‌های مشکل در قراردادها است. اصول زیادی برای تفسیر قرارداد ارائه شده است. در نظام‌های مختلف حقوقی تقریباً اصول تفسیر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از اصول ارائه شده برای تفسیر قرارداد، کشف حقیقت بر اساس اراده طرفین است. مرسوم است بین اراده اشخاص (دورنی و بیرونی) در حوزه قراردادها، تعارض بوجود می آید. تعارض بوجود آمده از اراده واقعی و اعلام شده اشخاص نشأت می‌گیرد. در غالب سیستم‌های حقوقی تفسیر قرارداد و حل تعارض با ترجیح اراده درونی و واقعی می‌باشد به نوعی که اگر ثابت شود قصد واقعی طرفین غیر از آن چیزی بوده است که بیان نموده‌اند، اراده واقعی مرجح خواهد بود، چیزی که اخلاق نیز آن را می‌پذیرد. و این موضوع در فقه، حقوق ایران و حقوق اتحادیه اروپا مورد پذیرش قرار گرفته است. از طرفی حقوق انگلستان رویکردی متفاوت از سیستم‌های فوق دارد هر چند این احتمال وجود دارد که در بعضی موارد اخلاق این تفسیر را نپذیرد. در پژوهش حاضر صرف‌نظر از نظرات محققین در این حوزه، اراده واقعی و درونی با توجیه اخلاقی، بر اراده ابراز شده ترجیح داده شده است.
Contract interpretation is one of the problem areas in the contracts. There are many basics for interpreting the contract. Approximately the principles of interpretation have been considered in various legal systems. One of the principles presented for interpreting the contract is the discovery of the truth based on the will of the parties. It is customary to create conflict between the will of the individuals (dominant and externally) in the field of contracts. Conflict arises from the real and declared will of individuals. In most legal systems, contract interpretation and conflict resolution are preferable to real and inner will, in such a way that if true, the true intention of the parties is other than that which has been expressed, the real will will be preferred, which ethics also accepts. And this issue has been accepted in jurisprudence, Iranian law and EU law. On the other hand, English law has a different approach to these systems, although it is possible that ethics will not accept this interpretation in some cases. In the current research, regardless of the views of researchers in this field, the actual and internal will, with moral justification, is preferred to the will expressed.
"اخلاقی، بهروز. امام، فرهاد، 1394، اصول قراردادهای تجاری بین¬المللی 2010، چاپ سوم (ویرایش سوم)، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش.
السان، مصطفی، 1385، جایگاه قصد در تفسیر قراردادها، مجله کانون، شماره 65.
انصاری، شیخ مرتضی،1411ه.ق، فرائد الاصول و هو الرسائل، ج اول و دوم، چاپ اول، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
ترابی، ابراهیم، 1390، اصول حاکم بر تفسیر قراردادهای تجاری با بررسی تطبیقی براساس اصول قراردادهای تجاری بین¬المللی و اصول حقوق قراردادهای اروپا، پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته حقوق خصوصی، دانشگاه علامه طباطبایی: دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر، 1388، دایره¬المعارف حقوق مدنی و تجارت، چاپ اول، تهران: انتشارات گنج دانش.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر، 1394، ترمینولوژی حقوق، چاپ بیست و سوم، تهران: انتشارات گنج دانش.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر، 1392، تاثیر اراده در حقوق مدنی، چاپ سوم، تهران: انتشارات گنج دانش.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر، 1381، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد اول، چاپ دوم، تهران: انتشارات گنج دانش.
جعفری تبار، حسن، 1355، مبانی تفسیر حقوقی، چاپ اول، تهران: شرکت سهامی انتشار.
حبیبی، محمود، 1389، تفسیرقراردادهای تجاری، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
شعاریان، ابراهیم. رحیمی، فرشید، 1393، حقوق بیع بین¬المللی: شرح کنوانسیون بیع بین¬المللی کالا در پرتو دکترین و رویه قضایی، چاپ اول، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش.
شهیدی، مهدی، 1385، حقوق مدنی (اصول قراردادها و تعهدات)، ج دوم، چاپ چهاردهم، تهران: انتشارات مجد.
شیخ زین العابدین بن ابراهیم بن نجیم، 1968، الاشباه و النظایر، بیجا.
صاحبی، مهدی، 1376، تفسیر قراردادها در حقوق خصوصی، چاپ اول، تهران: نشر ققنوس.
صالحی¬راد، محمد، 1387، گستره و آثار تعهدات قراردادی، چاپ اول، تهران، انتشارات مجد.
عرفانی، توفیق، 1386، تفسیر قراردادها (بخش دوم)، مجله کانون، شماره 71، ص80 تا 88 .
علومی یزدی، حمیدرضا؛ بابازاده، بابک، 1387، شیوه¬های تفسیر قرارداد در نظام حقوقی ایران و انگلستان، مجله پژوهش حقوق و سیاست، شماره 29.
قنواتی، جلیل، 1388، اصول حقوق قراردادهای اروپایی: حامل سنت¬ها، پاسخگوی نیازها، نامه حقوقی، شماره 76، ش 2، ص 45 تا 68.
قیم، عبدالنبي، 1388، فرهنگ معاصر(عربي-فارسي)، مؤسسه فرهنگ معاصر، چاپ هشتم.
کاتوزیان، ناصر، 1385، فلسفه حقوق (منابع حقوق)، چاپ سوم، شرکت سهامی انتشار، تهران، ج 2.
کاتوزیان، ناصر، 1385، قواعد عمومی قراردادها، چاپ پنجم، تهران: شرکت سهامی انتشار، ج1.
کاتوزیان، ناصر، 1387، قواعد عمومی قراردادها، چاپ پنجم، تهران: شرکت سهامی انتشار، ج3.
کاتوزیان، ناصر، 1394، اعمال حقوقی، چاپ چهاردهم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
محقق داماد، سید مصطفی، 1388، قواعد فقه بخش مدنی (1)، چاپ بیستم، مرکز نشر علوم اسلامی.
محمدی، سام، فلاح، مهدی، 1396، تحلیل اخلاقی «قصد و رضای متعاقدین» و اثر ان در فقه و حقوق، فصلنامه پژوهش¬های فقه و حقوق اسلامی، سال سیزدهم، شماره 49.
محمدی، ابوالحسن، 1383، قواعد فقه، چاپ هفتم، تهران: انتشارات میزان.
مراغه¬ای، میر فتاح، بی¬تا، عناوین، بی¬جا.
معین، محمد، 1387، فرهنگ فارسی معین (یک جلدی)، چاپ اول، تهران: انتشارات فرهنگ نما با همکاری کتاب آرد.
Barker – David / Padfield – Colin, 1998, Law Made Simple, 10th ed, Tehran: Mizan Pub, 2003.
Bryan A. Garner, 2014, BLACK’S LAW DICTIONARY, 10th ed, Thomson West.
Christian Von Bar & Eric Civle,2009, Model Rules of Eropean Private Law, Vol 1, first ed , Munich, sellier.
David (Rene), 1973, Les Contracts en Droit Anglais, avec la Collaboration de Francoise Grivart Kerstrat, paris.
Lewison, Kim. 2015,The Interpretation of Contracts, London: sweet&Maxwell.
Ruth Urbom, American Wordpower dictionary, 2002,Oxford University press.
Willmott-lindy/ Christensen –sharon / Butler – Dr. Des,1996, Contract Law 2edit, London, Oxford University press.
Www.Legislation.gov.uk
"