سلامت اجتماعی، افساد فی الارض و محاربه از منظر فقه وحقوق اسلامی
محورهای موضوعی : زمینه های اخلاقی رفتاری در دیگر علوم
علی یزدانی
1
,
حسین احمری
2
*
,
مصطفی رجائی پور
3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی مشهد
2 - داشگاه آزاد اسلامی
3 - الهیات و معارف اسلامی
کلید واژه: فساد فی الارض, محاربه, فقه, حقوق اسلامی, فساد,
چکیده مقاله :
هدف تحقیق حاضر بررسی و مقایسه افساد فی الارض و محاربه در فقه و حقوق اسلامی است و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با گردآوری منابع از طریق روش کتابخانه ای، ضمن بررسی مفهوم و قلمروی محاربه، بغی و مفسد فی الارض در اصطلاح و فقه اسلامی، پیشینه و ارکان و مصادیق این جرایم در قوانین پیشین و تحولات آن‌ها در قانون جدید مجازات اسلامی را مورد بررسی قرار داده است. یکی از مصادیق بارز افساد فی الارض ،محاربه می باشد به طوری که ممکن است جرمی افساد فی الارض باشد ولی محاربه نباشد، ولی هر محاربه‌ای افساد فی الارض است و از طرف دیگر محاربه‌ای که در قرآن و فقه به آن اشاره شده است بیشتر به محاربه با خدا و رسول خدا (ص) می باشد ولی در قانون مجازات اسلامی محاربه یکی از جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی است.
The purpose of this study is to investigate and compare corruption on earth and moharebeh in Islamic jurisprudence and law. Using descriptive-analytical method and collecting resources through the library method, while examining the concept and realm of moharebeh, fornication and corruptor on earth in terms and jurisprudence Islami has examined the background, pillars and examples of these crimes in the previous laws and their developments in the new Islamic Penal Code. One of the obvious examples of corruption on earth is moharebeh, so that it may be a crime of corruption on earth but not moharebeh, but every moharebeh is corruption on earth, and on the other hand, the moharebeh mentioned in the Qur'an and jurisprudence. It is more about war against God and the Messenger of God (PBUH), but in the Islamic Penal Code, war is one of the crimes against public security and comfort.
ا لجبعی العاملی (شهید ثانی)، زین الدین.(1377). الروضه البهیه فی شرح اللمعهً الدمشقیه، ترجمه بهمن رازانی، بیروت: دار االحیا التراث العربی، چاپ دوم، ج9.
بای، حسینعلی؛ پور قهرمانی، بابک(1388). بررسی فقهی حقوقی جرائم رایانهای، قم، انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ اول.جلد1.
حلی (محقق)، جعفر بن الحسن(1373). شرایع االسالم فی مسائل الحلال و الحرام. ترجمه عبد الحسين محمد على بقال، تهران: استقلال، چاپ دوم،ج4
خميني، سيد روح الله تحرير الوسيلة( ترجمه فارسى) مترجم: موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى( ره) تهران -ناشر: موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى( س)-چاپ: 1385 ه. ش- جلد : 2 ص524
دهخدا.(1388). «محاربت». لغتنامه دهخدا.
سرخسی، شمس الدین(1406). المبسوط. بیروت: دار المعرفه،چاپ اول، ج9.
شامبیاتی هوشنگ (1385)، حقوق کیفری اختصاصی، تهران: ژوبین، چاپ پنجم، جلدسوم.
طوسی (شیخ)، محمد بن حسن (1390). المبسوط فی فقه الامامیه، ترجمه ابي جعفر محمدالحسن بن علي الطوسي، قم: المکتبهً المرتضویه چاپ اول، جلد6.
عوده، عبدالقادر (1989)، التشریع الجنایی السلامی. بیروت: دار الکتب العربی، چاپ دوم، ج2.
فیض کاشانی، مال محسن(1401)، مفاتیح الشرایع. قم: مجمع الذخائر االسالمیه، چاپ اول، جلد1.
قرطبی، محمد بن احمد (1965)، الجامع الحکام القرآن. بیروت: دار الحدیث، چاپ دوم، ج3.
محمد قاسمی، حمید (1395)، اصلاح و افساد در قرآن، چاپ دوم، معناگرا، بی جا، چاپ اول.
ملک‌آستانه ، فاطمه ،فاطمه فکور .(1395). محاربه و افساد فی الارض در حقوق موضوعه، انتشارات سخنوران - 1395
مفید (شیخ)، محمد بن نعمان (1403)، المقنعه. قم: جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه. چاپ دوم، جلد2.
نعناكار مهدی(1392)، افساد فی الارض در فقه و حقوق موضوعه ، مرسل، بی جا، چاپ چهارم
پورملائی ، مرتضی.(1397). محاربه و افساد فی الارض، انتشارات سیدمحمد درتکیده,انجمن اهل قلم بلوچ چابهار – 1397
ا له وردی، فرهاد (1398)،«بررسی فقهی - حقوقی جرم افساد فی¬الارض و بغی در قانون مجازات اسلامی و تطبیق آن با قوانین سابق»، همایش: كنگره بين المللي فرهنگ و انديشه ديني.
باقری، ابراهیم (1398).«موضوع شناسی محاربه و افساد فی الارض در فقه و حقوق اسلامی»، نشریه پاسخ، شماره ۱۵.
پورحسيني، محمدجواد؛ اكبري محمدتقي؛ آذري سكينه؛ سفيدي سپيده؛ عبداللهي سامان نويسنده (1394)، «مصاديق محاربه و افساد في الارض در قوانين مختلف»، كنفرانس بين المللي نقش مديريت انقلاب اسلامي در هندسه قدرت نظام جهاني.
الحاقي دي 14 1384، روزنامه رسمي شماره 17761 مورخ /11/25 1384
الحاقي دي 14 1384، روزنامه رسمي شماره 17761 مورخ /11/25 1384
شریفی، مهرداد (1394).«پیشگیری از جرایم علیه امنیت در فضای مجازی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد .
صداقت زاده، محمدرضا(1395)«بررسی فقهی و حقوقی محاربه و تروریسم با تأکید بر فقه امامیه»، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج) - دانشکده ادبیات و علوم انسانی،
مستجاب الدعواتی، سیدعلی و محمدی فر، علی (1397)،« بررسی فقهی حقوقی جرم محاربه و مقایسه آن با افساد فی الارض و بغی»، هفتمین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران،
مستقیمی، بهرام؛ قادری کنگاوری، روح الله(1390).«نقض حقوق بشر و گسترش تروریسم»، مجله: سیاست »، شماره 17.
ملک آستانه فاطمه، سلمانی فاطمه ، سلمانی سعید ، حسنی محمدحسن(1394)، «نقد محاربه درقانون مجازات اسلامی جدید»، اولین کنفرانس بین المللی نقش مدیریت انقلاب اسلامی در هندسه قدرت نظام جهانی (مدیریت، سیاست، اقتصاد، فرهنگ، امنیت، حسابداری).
هاشم زاده هریسی، هاشم (1388). «مسایلی چند در مورد محاربه». وبلاگ شخصی دکتر هریسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ آوریل ۲۰۱۰.
هژیر، زهرا و ایزدی سلمانی، ناصر (1395)، «بررسی کلی محاربه و افساد فی الارض به عنوان جرمی علیه امنیت»، اولین همایش ملی یافته های نوین در علوم انسانی و امنیت اجتماعی، تهران،
هژیر، زینب (1399)،«بررسی جرم محاربه با توجه به قانون مجازات اسلامی»، کنفرانس بین المللی فقه، حقوق، روانشناسی و علوم تربیتی در ایران و جهان اسلام، کرج.
سنچولی، مریم .(1397). مقایسه تروریست با مفسد فی الارض در فقه اسلامی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - 1389 – پایان نامه [کارشناسی ارشد].
325 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 342 - 325
سلامت اجتماعی، افساد فی الارض و محاربه
از منظر فقه وحقوق اسلامی
علی یزدانی 1
حسین احمری 2
مصطفی رجایی پور 3
چکیده
هدف تحقیق حاضر بررسی و مقایسه افساد فی الارض و محاربه در فقه و حقوق اسلامی است و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با گردآوری منابع از طریق روش کتابخانه ای، ضمن بررسی مفهوم و قلمروی محاربه، بغی و مفسد فی الارض در اصطلاح و فقه اسلامی، پیشینه و ارکان و مصادیق این جرایم در قوانین پیشین و تحولات آن‌ها در قانون جدید مجازات اسلامی را مورد بررسی قرار داده است. یکی از مصادیق بارز افساد فی الارض ،محاربه می باشد به طوری که ممکن است جرمی افساد فی الارض باشد ولی محاربه نباشد، ولی هر محاربه‌ای افساد فی الارض است و از طرف دیگر محاربه‌ای که در قرآن و فقه به آن اشاره شده است بیشتر به محاربه با خدا و رسول خدا (ص) می باشد ولی در قانون مجازات اسلامی محاربه یکی از جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی است.
واژگان کلیدی
فساد فی الارض، محاربه، فقه، حقوق اسلامی، فساد.
[1] . دانشچوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
Email: za13841113@gmail.com
[2] . هیئت علمی گروه فقه و مبانی حفوق اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: ahmari.hosein@yahoo.com
[3] . هیئت علمی گروه فقه و مبانی حفوق اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
Email: mostafarajae@yahoo.com
تاریخ دریافت: 16/1/1400 پذیرش نهایی: 3/4/1400