تبیین تطبیقی وفاداری در نظام اخلاقی اسلام و اخلاق غیر دینی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
کلید واژه: وفاداری, معیار فضیلت, ضمانت اجرایی, سازگاری منطقی ,
چکیده مقاله :
وفاداری، یکی از اصلی ترین فضایل مطرح در جوامع بشری و مورد بررسی در مکاتب اخلاقی است. این مقاله به بررسی و مقایسه تبیین های ارائه شده از وفای به عهد از دیدگاه اخلاق اسلامی و مکاتب فکری بشری با تاکید بر غایت گرایی می پردازد. تحقیق پیش‌رو در صدد طرح و اثبات دو فرضیه اساسی است:1- پیش فرض تمامی مکاتب، فضیلت دانستن وفاداری و ملتزم بودن به آن است، 2- تبیین اسلام از وفاداری، منحصر به فرد و جامع بوده و ضمانت اجرایی جهت التزام عملی به این اصل را تدارک دیده است. به منظور بیان و اثبات دو فرضیه فوق، به معرفی اجمالی مکاتب اخلاقی و معیار خوب و بد اخلاقی، بررسی وفاداری از دیدگاه مکاتب مختلف پرداخته و با نشان دادن نقدها و نقیصه های مکاتب مطرح شده، منحصر بفرد بودن جایگاه وفاداری در نظام اخلاقی اسلام ودر سازگاری منطقی با انسان شناسی اسلامی اثبات شده است.
Loyalty or faithfulness is one of the fundamental virtues among human societies and it is the focus of studies, which conducted by ethical disciplines. This study aims to examine faithfulness from Islamic perspective and to compare this perspective with other philosophical traditions. In Islamic tradition, faithfulness underlines teleologism. The study will examine and prove two hypotheses. First, loyalty and being faithful is known as virtue by all philosophical traditions. Second, the Islamic perspective on loyalty is unique because Islamic principles provide a sanction and guarantee people to practice loyalty. In order to examine these two hypotheses, the article presents a brief discussion on ethical disciplines and the criteria for ethically good and bad. Then, the article critiques the issue of loyalty form different philosophical perspectives. Finally, the article will conclude how Islamic perspective on loyalty is unique and it is in logically coherence and adopts with anthropology from Islamic viewpoint.
قرآن کریم
نهج البلاغه
پینکافس، ادموند، از مساله محوری تا فضیلت گرایی، ترجمه سید محمد رضا حسنی، مهدی علی پور، قم، نشر معارف، 1382
دباغ، سروش، امر اخلاقی امر متعالی، جستارهای فلسفی، تهران، نشر پارسه، 1387
صانعی دره بیدی، منوچهر، فلسفه اخلاق و مبانی رفتار، تهران، انتشارات سروش، 1387
قمی، شیخ عباس، سفینه البحار، تقدیم و اشراف علی اکبر الهی خراسانی، تهران، بنیاد پژوهش های اسلامی، 1416 ق.
مصباح یزدی، محمد تقی، پیش نیاز های مدیریت اسلامی، تحقیق غلامرضا متقی فر، قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1376
مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، تهران، مکتبه الاسلامیه، 1362.
همولز، ال. رابرت، مبانی فلسفه اخلاق، ترجمه مسعود علیا، تهران، انتشارات ققنوس، 1382 Bentham, Jeremi, An introduction of principles of Moral and legislation, eds, J.tt. Burns and H.L.A> Hart ,London.NewYork, methuen,1982
Brandt, R.B. , “Hedonism” in The Encyclopedia of paull philosophy, Paull Edwards, NewYork, Macmillan Publishing, co, V.3, 1972
Foot, philippa, Natural Goodness, OxfordUuniversity press, New York, 2001
long, A.A, “Cynics” in Encylhopedia of Ethics (ed. Lawrence C. Becker) v.1, 1992
MacIntyer, Alasdair, Whose justice? Which rationality?, London, Duckworth, 1988
Mill, John Stuart, Utili tarianism, liberty and representative goverment, withan introuduction by A.D. Lindsay , London, J. M dent, Sons, 1984