مفهوم، مبنا و موقعیت رفتار مجرمانه جرائم علیه اموال و مالکیت
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیحسین خوانین زاده 1 , احمد حاجی ده آبادی 2 * , علی مزیدی شرف آبادی 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی ، یزد
2 - پردیس فارابی دانشگاه تهران
3 - دانشگاه آزاد اسلامی
کلید واژه: رفتار مجرمانه, عنصر مادی, جرائم علیه اموال و مالکیت, حرکت بدنی ارادی, ترک فعل.,
چکیده مقاله :
اندیشمندان حقوقی در تحلیل عناصر سه‌گانه جرائم و به‌طور مشخص عنصر مادی جرم، « رفتار مجرمانه» را یکی از چند جزء رکن مادی برمی‌شمارند. مسائل، موضوعات و دریافت‌های مختلفی در این باره مطرح است . در خصوص رفتار مجرمانه در «جرائم علیه اموال و مالکیت» ابهامات و چالش‌های مطروحه، هم از نقطه نظر کمی و هم از لحاظ پیچیدگی‌های خاص حقوقی، برجسته‌تر هستند. از این رو در این نوشتار تلاش می‌شود تا با هدف تبیین و شناخت « مفهوم، مبنا و موقعیت جزء رفتار مجرمانه از عنصر مادی جرائم علیه اموال و مالکیت» ، به روش توصیفی تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و متون نوشتاری و نظرات و دیدگاه‌های مختلف مطرح‌شده، مسائل و موضوعات مدنظر در این باره مطرح و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گیرند. در همین راستا این نوشتار در سه بخشِ«مفهوم شناسی»، «مبانی نظری» و«موقعیت» رفتار مجرمانه از عنصر مادی جرائم علیه اموال و مالکیت به رشته تحریر در آمده است. نتایج تحقیقات انجام شده در این خصوص گویای این است که اولاً در جرائم علیه اموال و مالکیت، مفهوم رفتار مجرمانه مثبت و منفی، توأمان در بردارنده معنای این جزء هستند. ثانیاً نظریه «فعل پایه » جرائم را با همه تفاوت و تنوعی که دارند واجد جزیی مشترک با عنوان «حرکت بدنی ارادی» می‌داند و جرائم علیه اموال و مالکیت نیز از این قاعده مستثنی نیستند، بااین‌حال وقوع غالب جرائم علیه اموال و مالکیت از طریق ترک فعل نیز قابل تحقق بوده و اگر به ديد عرفی به رابطه علیّت نگريسته شود، می‌توان تارک را در اغلب جرائم علیه اموال و مالکیت، مجرم به شمار آورد.
Legal scholars consider “criminal behavior” to be one of the few components of the material in analyzing the three elements of crime and, in particular, the material element of the crime. There are a variety of issues, topics, and perceptions. The ambiguities and challenges raised in both the quantitative and the specific legal complexities of criminal behavior in "Property and Property Crimes" are more prominent. Therefore, this article attempts to explain and understand "the concept, basis and position of the component of criminal behavior of the material element of crimes against property and property" through a descriptive-analytic method using library resources and written texts and opinions and perspectives. Various issues, issues and issues are discussed and analyzed. To this end, this article has been divided into three sections: "conceptual", "theoretical foundations" and "position" of criminal behavior from the material element of crimes against property and property. The results of the investigations in this regard show that, first of all, in the case of crimes against property and property, the concept of positive and negative criminal behavior contains both the meaning of this component. Secondly, the "basic verb" theory of crime, with all its differences and variations, has a common element called "voluntary physical movement" and crimes against property and property are no exception, however, the predominant crime of property and property is The passage of the verb can also be realized, and if it is customarily viewed as a causal relation, it can be considered a crime in most crimes against property and property.
آقایی نیا، حسین؛ چلبی، آزاده، 1388،جایگاه سرقت در حوزه مفهومی مالکیت، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 32، شماره9.
اباذري فومشي، منصور، 1387، مبسوط در ترمينولوژي اصطلاحات كيفري، تهران : انتشارات انديشه عصر.
ابوعامر، محمّدزكى،1996، قانون العقوبات، القسم العام، مصر: ارالجامعة الجديدة للنشر اسكندرى.
اردبیلی، محمد علی، 1384 ، حقوق جزای عمومی، تهران : نشر میزان.
اردبیلی، محمدعلی ،1392،حقوق جزای عمومی، جلد اول، تهران، انتشارات میزان، چاپ سی و دوم.
خویی، سید ابوالقاسم، خویی،1422 ه.ق، مبانی تکمله المنهاج، ،قم: موسسه احیاء آثار الامام الخویی (ره).
حاجی ده آبادی، احمد، 1391، ترک فعل به مثابه عمل کشنده، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 57.
شامبیاتی، هوشنگ، 1375،جرائم علیه اموال و مالکیت، تهران: انتشارات ویستار .
شهبازی، عادل، 1395، بررسی جرائم در حکم خیانت در امانت،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه خوارزمی.
صادقی، محمد هادی، 1382،جرائم علیه اشخاص، تهران: نشر میزان.
صالحی، محمد خلیل، 1386، عنصر مادی جرم، رساله دکتری دانشگاه شهید بهشتی.
عوده، عبدالقادر، 1405، التشريع الجنايي الاسلامي، ج2، بيروت : دار احياء التراث العربي.
کریمی، عبدالوهاب، 1387، ترک فعل به عنوان رفتار مجرمانه، مجله معرفت، شماره 134.
گلدوزيان، ايرج، 1390، حقوق جزاي اختصاصي، تهران : انتشارات دانشگاه تهران.
منصورآبادی، عباس؛ 1382؛ موضوع جرم در باب جرائم علیه اموال، مجله اندیشه های حقوقی، سال اول، شماره چهارم.
میر محمد صادقی، حسین، 1392، جرائم عليه اموال و مـالکيت ، چـاپ سي و هشتم، تـهران: نشر مـيزان .
نجفی، محمد حسن(جواهر الکلام)، 1362، جواهر الكلام في شرح شرائع الاسلام، بیروت: دار احياء التراث العربي.
ولیدی، محمد صالح،1381 حقوق جزای اختصاصی ( جرائم علیه اموال)، تهران: نشر امیر کبیر.
ولیدی،محمدصالح، 1374،حقوق جزای عمومی، تهران، نشر داد.
Glanvile,Wiliams,1978, Textbook Of Criminal Law.London stevens & Sons.
Beauchamp, T. Childress, J. (2013). Principlesof Biomedical Ethics. 7th ed. USA: Oxford University Press, 45.Bently, L. Brad, S. (2008). Intellectual Property Law. 3rd ed. New York: -Oxford University Press, 63.
Buccafusco, C. (2016). A Theory of Copyright Authorship. Virginia Law Review. Available at: http://web.law.columbia.edu/sites/default/files/microsites/kernochan/18.materials2015-Buccafusco.pdf. Last visited 22 June, 2014.
Carciente SL. (2015). International Property Rights Index (IPRI): 2015 Report. From Americans for Tax Reform Foundation/Property Rights Alliance. Available at: https://s3.amazonaws.com/ipri2015/2015+IPRI+ final.pdf. Last visited 22 June, 2014.
113 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 134 - 113
مفهوم، مبنا و موقعیت رفتار مجرمانه جرائم
علیه اموال و مالکیت
حسین خوانین زاده 1
احمد حاجی ده آبادی 2
علی مزیدی شرف آبادی 3
چکیده
اندیشمندان حقوقی در تحلیل عناصر سه‌گانه جرائم و به‌طور مشخص عنصر مادی جرم، « رفتار مجرمانه» را یکی از چند جزء رکن مادی برمی‌شمارند. مسائل، موضوعات و دریافت‌های مختلفی در این باره مطرح است . در خصوص رفتار مجرمانه در «جرائم علیه اموال و مالکیت» ابهامات و چالش‌های مطروحه، هم از نقطه نظر کمی و هم از لحاظ پیچیدگی‌های خاص حقوقی، برجسته‌تر هستند. از این رو در این نوشتار تلاش می‌شود تا با هدف تبیین و شناخت « مفهوم، مبنا و موقعیت جزء رفتار مجرمانه از عنصر مادی جرائم علیه اموال و مالکیت» ، به روش توصیفی تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و متون نوشتاری و نظرات و دیدگاه‌های مختلف مطرح‌شده، مسائل و موضوعات مدنظر در این باره مطرح و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گیرند. در همین راستا این نوشتار در سه بخشِ«مفهوم شناسی»، «مبانی نظری» و«موقعیت» رفتار مجرمانه از عنصر مادی جرائم علیه اموال و مالکیت به رشته تحریر در آمده است. نتایج تحقیقات انجام شده در این خصوص گویای این است که اولاً در جرائم علیه اموال و مالکیت، مفهوم رفتار مجرمانه مثبت و منفی، توأمان در بردارنده معنای این جزء هستند. ثانیاً نظریه «فعل پایه » جرائم را با همه تفاوت و تنوعی که دارند واجد جزیی مشترک با عنوان «حرکت بدنی ارادی» می‌داند و جرائم علیه اموال و مالکیت نیز از این قاعده مستثنی نیستند، بااین‌حال وقوع غالب جرائم علیه اموال و مالکیت از طریق ترک فعل نیز قابل تحقق بوده و اگر به ديد عرفی به رابطه علیّت نگريسته شود، می‌توان تارک را در اغلب جرائم علیه اموال و مالکیت، مجرم به شمار آورد.
واژگان كليدي
رفتار مجرمانه، عنصر مادی، جرائم علیه اموال و مالکیت، حرکت بدنی ارادی، ترک فعل.
[1] . گروه حقوق ، واحد یزد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، یزد ، ایران.
Email: hosein.khavaninzadeh2014@gmail.com
[2] . دانشیار پردیس فارابی دانشگاه تهران ، گروه حقوق جزا و جرم شناسی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: adehabadi@gmail.com
[3] . استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یزد ،گروه حقوق جزا و جرم شناسی.
Email: Mazidi_ali_46@yahoo.com
تاریخ دریافت: 23/7/1398 پذیرش نهایی: 18/10/1398