ارائه الگوی استراتژیهای حسابداری با تکیه بر اخلاق زیست محیطی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
مصطفی آقابیگی نصراله آبادی
1
,
منصور گرکز
2
*
,
علیرضا معطوفی
3
,
علی خوزین
4
1 - دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان
2 - دانشیار،گروه حسابداری،واحد گرگان،دانشگاه آزاد اسلامی ،گرگان ،ایران
3 - دانشگاه گرگان/ مدیریت مالی و بیمه
4 - گروه حسابداری، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آبادکتول، ایران
کلید واژه: حسابداری زیست محیطی, اخلاق زیست محیطی, استراتژی زیست محیطی, معادلات ساختاری.,
چکیده مقاله :
حسابداری زیست محیطی نیز در راستای تغییرات رفتارِ شرکتها با محیطزیست، در طی سالهای اخیر به موضوعی مهم و قابل توجه در حوزه پایداری درآمده است.جوامع بشری و حرفههای حسابداری، بدون پایبندی به اخلاق حرفهای مسیری رو به انحطاط خواهند داشت. هدف مطالعه حاضر، ارائه الگوی استراتژیهای حسابداری با تاکید بر اخلاق زیست محیطی میباشد. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق آمیخته در دو بخش کیفی و کمی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و در بخش کمی ۱۹۴ نفر از مدیران، کارشناسان و افراد مطلع در حوزه حسابداری زیست محیطی است. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی از روش نظریه داده بنیاد و در بخش کمی از معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته های بخش کیفی نشان داد که شش مقوله اصلی تعهد مدیریت ارشد استراتژی، عدم قطعیت، مشروعیت اجتماعی، نظارت و کنترل محیطی و سیستم اطلاعات حسابداری به عنوان ابعاد مدل شناسایی شده اند. در نهایت در بخش کمی نتایج مدل ضریب تاثیر عامل های تغییر بر پیامدها نشان دهنده تایید روابط بود و از نتایج شاخص نیکویی برازش مقدار شاخص برازش برابر 943/0 شد که نشان از برازش و مطلوبیت قوی مدل است.
Environmental accounting has also become an important and significant issue in the field of sustainability in recent years in line with the changes in the behavior of companies with the environment. Human societies and accounting professions, without adhering to professional ethics They will decline. The purpose of this study is to provide a model of accounting strategies with an emphasis on environmental ethics. The current research has been conducted using a mixed research method in two parts, qualitative and quantitative. The statistical population of the research in the qualitative part is university faculty members and in the quantitative part 194 are managers, experts and knowledgeable people in the field of environmental accounting. To analyze the qualitative data, the method of foundational data theory was used, and in the quantitative part, structural equations were used. The findings of the qualitative section showed that six main categories of senior management's commitment to strategy, uncertainty, social legitimacy, environmental monitoring and control, and accounting information system were identified as dimensions of the model. Finally, in the quantitative part of the results of the model, the effect coefficient of the change factors on the results showed the confirmation of the relationships, and from the results of the goodness of fit index, the value of the fit index was equal to 0.943, which shows the strong fit and desirability of the model.
عابدی سروستانی، احمد،. شاه ولی، منصور و محقق داماد، سید مصطفی(1394). ماهیت و دیدگاه های اخلاق زیست محیطی با تاکید بر دیدگاه اسلامی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال 10. شماره 16.
نجیر چی، سید محمود،اسدیان اردکانی، فائزه، عزیزی، فاطمه و سمیه مروج. (1392). ارائه چارچوب ارزیابی سبز بودن صنایع تولیدی بر اساس عملکرد محیطی و رویکرد فازی (مطالعه موردی: صنایع کاشی، فولاد و نساجی استان یزد)، مجله محیط شناسی، سال 39 ، شماره1.
مجتهدزاده ، پرویز؛ امین پور، ، آریا؛ غلامی و حسن کیاده، فرید، (1397)، " مبانی حسابرسی زیست محیطی و چالشهای اجرای آن توسط دیوان محاسبات کشور"، ماهنامه پژوهشهای مدیریت و حسابداری، شماره 17 و 18، صص 62-52.
عباس زاده، سیمین. (۱۳۹5). اثرات زیست محیطی بنگاههای اقتصادی و نقش حسابداری سبز، دهمین کنفرانس بین المللی اقتصاد و مدیریت، رشت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت.
رضازاده، جواد؛ مظفری، محمد مهدی و غفاری، علی، (1390)، "بررسی موانع اجرای حسابرسی محیط زیست توسط دیوان محاسبات کشور در دستگاههای دولتی ایران از دیدگاه مدیران و حسابرسان"، دانش حسابرسی، شماره42، صص 117-136.
Aras, G., Aybars, A., Kuthu, O., (2020). Managing corporate performance: investigating the relationship between corporate social responsibility and financial performance in emerging markets. Int. J. Product. Perform. Manag. 59 (3), 229–254. https://www.researchgate.net/publication/242337745
Asama, J. T., & Zorayedar, M. (2018). Corporate social responsibility disclosure: Evidence from BRICS nations. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 25(5), 920–927. https://doi.org/10.1002/csr. 1508
Beatty, Timothy, Shimshack, Jay P., (2020). The impact of climate change information: new evidence from the stock market. Journal of Economic Analysis & Policy: Contributions, 10 (1), 60. https://econpapers.repec.org/RePEc:bpj:bejeap:v:10:y:2010:i:1:n:105
Derwall, J., Gunster, N., Bauer, R., Koedijk, K., (2019). The eco–efficiency premium puzzle. Financ. Anal. J. 61 (2), 51–63. https://www.researchgate.net/publication/4864625_The_Eco-Efficiency_Premium_Puzzle
Elsayed, K., Paton, D., (2017). The impact of environmental performance on firm performance: static and dynamic panel data evidence. Struct. Chang. Econ. Dyn. 16, 395–412. https://www.researchgate.net/publication/222043038_
Ezjuofour, D., Utama, S., & Wardhani, R. (2015). Environmental Uncertainty as a Contingent Factor of Business Strategy Decisions: Introducing an Alternative Measure of Uncertainty. Australasian Accounting, Business and Finance Journal, 11(4), 116- 130. doi:10.14453/aabfj. v11i4.9
Ertifera, A., Bunget, O. C., Dumitrescu, A. C., Domil, A. E., & Bogdan, O. (2017). Non-financial information disclosures and environmental protection—Evidence from Romania and Greece. Forests, 11(8), 814. https://doi.org/10.3390/f11080814
Loo, K., Jusoh, R., & Bontis, N. (2019). Intellectual capital and performance measurement systems in Iran. Journal of Intellectual Capital, 19(2), 294–320. https://doi.org/10.1108/JIC-11-2016-0125
Teran, K., Rezaee, Z., Bontis, N., Barani, O., & Sapiei, N. S. (2016). Knowledge assets, capabilities and performance measurement systems: A resource orchestration theory approach. Journal of Knowledge Management. In press. https://doi.org/10.1108/JKM-09-2020-0721
Gaveya, N., Wavanche, T. (2018). Environmental management accounting in the Middle East and North Africa region: Significance of resource slack and coercive isomorphism. Journal of Cleaner Production, 267, 121870. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.121870
Chang, M. R., Sami, W., & Sidek, M. M. (2012). Discriminant validity assessment: Use of Fornell & Larcker criterion versus HTMT criterion. In Journal of Physics: Conference Series IOP Publishing., (Vol. 890, No. 1, p. 012163). abacademies.org/articles/corporate-social-responsibility-disclosuresand-corporate-performence-evidence-from-the-listed-companies-inbangladesh-8099.html
Alnafeh, D. M. (2014). The role of environmental accounting in sustainable development to conserve natural resources. Psychology and Education Journal, 58(2), 11627–11653. https://doi.org/10.17762/ pae.v58i2.4506
Janoeli, C. (2017). The Ethical, Social and Environmental Reporting-Performance Portrayal Gap. Accounting, Auditing & Accountability Journal, Vol. 17, No. 5, 731-757.
Davranin, J., Russell, S., & Thomson, I. (2017). Accounting and sustainable development: Reflections and propositions. Critical Perspectives on Accounting, 48, 21–34. https://doi.org/10.1016/j.cpa.2017.06.002
Lampez, J. M., Ringle, C. M., Sarstedt, M., & Völckner, F. (2014). How collinearity affects mixture regression results. Marketing Letters, 26(4), 643–659. https://doi.org/10.1007/s11002-014-9299-9
Deyanar, A. R. (2016). Corporate social responsibility reporting in developing countries: The case of Bangladesh. Routledge. https://doi.org/10. 4324/9781315574332
Sendok, M., Bini, L., & Giunta, F. (2017). Implementing environmental sustainability engagement into business. Innovation Strategies in Environmental Science, 107–143. https://doi.org/10.1016/b978-0-12817382-4.00004-6
Yolianse, G., Bonilla, J., & Bellido, C. . (2017). Ecological validity and cultural sensitivity for outcome research: Issues for the cultural adaptation and development of psychosocial treatments with Hispanics. . Journal of abnormal child psychology, 23(1), 67.
Shomli, M. A., & Kopeyous, D. A. (2011). Proactive corporate environmental management: A new industrial revolution. Academy of Management Perspectives, 12(2), 38–50. https://doi.org/10.5465/ame.1998. 650515
Tenbalo, A., & Perim, D. (2016). Corporate social responsibility and capital allocation efficiency. Journal of Corporate Finance, 43, 354–377. https://doi.org/10.1016/j.jcorpfin.2017.01.012
Wolf, V. (2004). An Empirical Study On Analyzing A User’s Intention Towards Using
Nechita, V. . (2021). An empirical study to evaluate factors affecting customer satisfaction on the adoption of Mobile Banking Track: Financial Management. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12(10), , 5354-5373.
Wegitelak, V. . (2017). An empirical study to evaluate factors affecting customer satisfaction on the adoption of Mobile Banking Track: Financial Management. . Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12(10), , 5354-5373. .
Saher, A., & Mochdar, M. . (2014). Leveraging factors for sustained green consumption behavior based on consumption value perceptions: testing the structural model. Journal of Cleaner production, 95, , 332-340. https://doi.org/10.1108/IMDS-04-20160130
Beyaz, G. I., & Roy, K. H. (2015). A framework for strategic sustainable development. Journal of Cleaner Production, 140, 17–31. https://doi. org/10.1016/j.jclepro.2015.10.121
Podi, D. I. (2020). Akuntansi Sosial sebagai Alat Bantu Pelaporan Pertanggungjawaban Dian Imanina Burhany Jurusan Akuntansi Politeknik Negeri Ujung Pandang. 20(2).
Lampel, R. L., Herzig, C., Schaltegger, S., & Viere, T. (2014). Diffusion of environmental management accounting for cleaner production: Evidence from some case studies. Journal of Cleaner Production, 224, 479–491. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.03.227
Business in the Community, (BITC) (2002). About the CR Index. May 03, Online: http://www.bitc.org.uk/cr_index/about_the_cr_index/index.html.
Gerenteyo, L., Castaño, R., Felix, R., Centeno, E., & González, E. (2017). Green consumer behavior in an emerging economy: confusion, credibility, and compatibility. . Journal of consumer marketing.
Eismayenani, C.,. (2015). The determinants of green intellectual capital. Management Decision, 50(1), 74–94. https://doi.org/10.1108/ 00251741211194886
Dotinareyan, M. C., & Wu, C. C. . (2017). The effect of message framing on pro-environmental behavior intentions: . An information processing view. British Food Journal.
Hasanidehkelave, N. I., & Chalali, M. (2021). From institutional pressure to the sustainable development of firm: Role of environmental management accounting implementation and environmental proactivity. Business Strategy and the Environment, 29(8), 3542–3554. https://doi.org/10. 1002/bse.2595
Latolangi, Y. C., Hung, M., & Wang, Y. (2018). The effect of mandatory CSR disclosure on firm profitability and social externalities: Evidence from China. Journal of Accounting and Economics, 65(1), 169–190. https:// doi.org/10.1016/j.jacceco.2017.11.009
Seyaher, J. (2015). Determinants of corporate social responsibility disclosure: An empirical study of polish listed companies. Sustainability, 9(11), 1934. https://doi.org/10.3390/su9111934
Solhin, S. (2015). Green accounting and economic policy. Ecological Economics, 21(3),, 217-229.
Karti, L. I., Olmos-Gomez, M. D. C., L opez-Cordero, R., & Ruiz- Garzon, F. (2012). The differences across future teachers regarding attitudes on social responsibility for sustainable development. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(15), 5323. https://doi.org/10.3390/ijerph17155323
Salemba, D ., , Ferraro, F &Eurobarometer, S. (2020). Institutional Entrepreneurship through Voluntary Standard Setting: The Case of Global Reporting Initiative. In 22nd EGOS Colloquium,July (pp. 68). Retrieved from http://www.econ.upf.edu/docs/seminars/etzionferraro.
Lopez, R. A., John-Akamelu R., C. & Chigbo Ben_E. E. (2011). Effect of sustainability environmental cost accounting on financial performance of Nigerian Corporate Organizations. International Journal of scientific research and management (IJSRM) 4(8). Pages||4536-4549||2016|| Website: www.ijsrm.in ISSN (e): 2321-3418. https://doi.org/10.1007/s10784-016-9323-
Mas, R. A., Nwakoby, N. P., & Okoye, J. F. N. (2016). Analysis of cost management on performance of corporate firms in Nigeria. Scholars Journal of Economics, Business and Management e-ISSN 2348-5302. https://doi.org/10.1007/s10668-02000880-1
Farouk, S., Cherian, J., & Jacob, J. . (2012). Green accounting and management for sustainable manufacturing in developing countries. . International Journal of Business and Management, 7(20),, 36. https:// doi.org/10.1016/j.mar.2012.06.003
Tasakor, M., Moneva Abadía, J. M., & Scarpellini, S. (2019). CSR and green economy: Determinants and correlation of firms' sustainable development. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 25(5), 756–771. https://doi.org/10.1002/csr.1492
Wang, J., Lunkes, R. J., & Rosa, F. S. (2021). Environmental innovation practices and operational performance: The joint effects of management accounting and control systems and environmental training. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 32(5), 1325–1357. https://doi.org/10.1108/AAAJ-01-2018-3327.
Gupta, S., Goldar, B., (2015). Do stock markets penalize environment–unfriendly behavior? Evidence from India. Ecol. Econ. 52, 81–9. https://www.researchgate.net/publication/222824956_Do_Stock_Markets_Penalise_Environment-unfriendly_Behaviour_Evidence_from_India
Jacobs, B.W., Singhal, V.R., Subramanian, R., (2020). An empirical investigation of environmental performance and the market value of the firm. J. Oper. Manag. 28 (5), 430–441. https://www.researchgate.net/publication/222699876_An_Empirical_Investigation_of_Environmental_Performance_and_the_Market_Value_of_the_Firm
King, A., Lenox, M., (2021). Lean and green? An empirical examination of the relationship between lean production and environmental performance. Prod. Oper. Manag. 10 (3), 244–256.
https://www.researchgate.net/publication/227494758_Lean_and_Green_An_Empirical_Examination_of_the_Relationship_Between_Lean_Production_and_Environmental_ Performance
Konar, S., Cohen, M.A., (2019). Does the market value environmental performance? Rev. Econ. Stat. 83 (2), 281–289. https://www.researchgate.net/publication/24095695_Does_The_Market_Value_Environmental_Performance
KPMG, (2021). International survey of corporate responsibility reporting 2021. http:// www.kpmg.com/Global/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/corporateresponsibility/Documents 2021-survey.pdf Accessed on May 30th, 2021.
Li, P., Menon, M., Liu, Z., (2019). Green innovation under uncertainty – a dynamic perspective. Int. J. Serv. Econ. Manag. 10 (1), 68–88. https://ideas.repec.org/a/ids/injsem/v10y2019i1p68-88.html.
Moneva, J.M., Cuellar, B., (2019). The value relevance of financial and non–financial environmental reporting. Environ. Resour. Econ. 44, 441–456. https://www.researchgate.net/publication/225371218
241 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 276- 241
ارائه الگوی استراتژیهای حسابداری
با تکیه بر اخلاق زیست محیطی
مصطفی آقابیگی نصراله آبادی 1
منصور گرکز 2
علیرضا معطوفی 3
علی خوزین 4
چکیده
حسابداری زیست محیطی نیز در راستای تغییرات رفتارِ شرکتها با محیطزیست، در طی سالهای اخیر به موضوعی مهم و قابل توجه در حوزه پایداری درآمده است.جوامع بشری و حرفههای حسابداری، بدون پایبندی به اخلاق حرفهای مسیری رو به انحطاط خواهند داشت. هدف مطالعه حاضر، ارائه الگوی استراتژیهای حسابداری با تاکید بر اخلاق زیست محیطی میباشد. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق آمیخته در دو بخش کیفی و کمی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و در بخش کمی ۱۹۴ نفر از مدیران، کارشناسان و افراد مطلع در حوزه حسابداری زیست محیطی است. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی از روش نظریه داده بنیاد و در بخش کمی از معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته های بخش کیفی نشان داد که شش مقوله اصلی تعهد مدیریت ارشد استراتژی، عدم قطعیت، مشروعیت اجتماعی، نظارت و کنترل محیطی و سیستم اطلاعات حسابداری به عنوان ابعاد مدل شناسایی شده اند. در نهایت در بخش کمی نتایج مدل ضریب تاثیر عامل های تغییر بر پیامدها نشان دهنده تایید روابط بود و از نتایج شاخص نیکویی برازش مقدار شاخص برازش برابر 943/0 شد که نشان از برازش و مطلوبیت قوی مدل است.
واژگان کلیدی
حسابداری زیست محیطی، اخلاق زیست محیطی، استراتژی زیست محیطی، معادلات ساختاری.
[1] . دانشجوی دکتری حسابداری، گروه حسابداری، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.
Email: Aghabeigi1401m@gmail.com
[2] . گروه حسابداری، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.
Email: M_garkaz@yahoo.com
[3] . گروه حسابداری، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.
Email: alirezamaetoofi@gmail.com
[4] . گروه حسابداری، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران.
Email: khozain@yahoo.com
تاریخ دریافت: 1/6/1402 پذیرش نهایی: 5/9/1402