انعکاس اوضاع اجتماعی فرهنگی جامعه در اشعار رمانتیسم انسی الحاج و هوشنگ ابتهاج
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیسلیم قادری تپه رشت 1 , ناصر حسینی 2 * , اردشیر صدرالدینی 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد
3 - اردشیر صدرالدینی
کلید واژه: مطالعه تطبیقی, مکتب رمانتیسم, اوضاع اجتماعی- فرهنگی, اشعار انسی الحاج, اشعار هوشنگ ابتهاج,
چکیده مقاله :
نهضت رمانتیسم پیروان بسیاری در سراسر جهان داشته که به تاسی از پیشروان این مکتب آثار خود را به خواننده عرضه می‌داشتند. هدف اصلی پژوهش تبیین مبنای رویکرد انسی الحاج و هوشنگ ابتهاج در مکتب رمانتیک و بررسی تطبیقی سبک آن دو شاعر با در نظر گرفتن اوضاع اجتماعی و فرهنگی می‌باشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می‌باشد. به‌منظور گردآوری مطالب موردنیاز برای بررسی رمانتیسم در اشعار انسی الحاج و هوشنگ ابتهاج ابتدا مطالعاتی در باب تأثیر مکتب رمانتیسم در ادبیات و همچنین تأثیر آن در اشعار الحاج و ابتهاج صورت خواهد گرفت و مطالب موردنیاز از کتب، مقالات و سایت‌های معتبر علمی استخراج خواهد شد و با توصیف و تحلیل این مطالب و داده‌ها، رمانتیسم و نمودهای مختلف آن در اشعار الحاج و ابتهاج به‌صورت تطبیقی بررسی می‌شود و مهم‌ترین گرایش‌ها و نمودهای آن نشان داده می‌شود. در این پژوهش نتایج نشان می‌دهد، اﺑﺘﻬﺎج رﻣﺎﻧﺘﻴﺴﻢ را درزمینه ﻣﺒﺎرزه، ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﻋﺸﻖ ﺑﻪ آزادي و اﻧﻘﻼب ﺑﻪ ﻛﺎر می‌گیرد و ﻫﻤﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻋﻤﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻌﻄﻮف ﻣﻲدارد و در اشعار الحاج، درآﻣﻴﺨﺘﻦ رﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ﺑﺎ ادﺑﻴﺎت اﻧﻘﻼﺑﻲ و ﭘﻮﻳﺎ یکی از وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﺷﻌﺮ ﺷﺎﻋﺮ محسوب می‌شود. همچنین اﺑﺘﻬﺎج ﻣﺮگ در ﻣﻴﺪان را ﻣﺮﮔﻲ ﺑﺲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ و آن را ﻣﻌﺎدل ﭘﻴﺮوزي ﻣﻲداﻧﺪ ولی در شعر الحاج، تفسیر دیگری داشته و مرگ دریچه‌ای است که امید دیگری را بر او می‌گشاید. اﺑﺘﻬﺎج ازجمله ﺷﺎﻋﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ خواهش‌های درون و رﻧﺞﻫﺎي روﺣﻲ و رﻣﺎﻧﺘﻴﺴﻢ ﻃﺒﻴﻌﺖ، مهارت‌های زﻳﺎدي دارد و در اشعار الحاج رمانتیسم بازگشت طبیعت به چشم می‌خورد.
The romanticism movement had many followers all over the world who presented their works to the reader as one of the pioneers of this school. The main purpose of the research is to explain the basis of the approach of Ansi al-Haj and Hoshang Ebtahaj in the romantic school and a comparative study of the style of those two poets taking into account the social and cultural situation. The research method is descriptive-analytical. In order to collect the materials needed to investigate romanticism in the poems of Ansi al-Haj and Hoshang Ebtahaj, first, studies will be conducted on the influence of the school of romanticism in literature, as well as its effect on the poems of Alhaj and Ebtahaj, and the required materials will be extracted from books, articles and authoritative scientific sites. By describing and analyzing these materials and data, romanticism and its various manifestations in the poems of Al-Hajj and Ibtahaj are compared and its most important trends and manifestations are shown. In this research, the results show that Ibtahaj uses romanticism in the field of struggle, politics and love for freedom and revolution, and he directs his efforts to political protest and social work, and in Alhaj's poems, mixing romanticism with revolutionary and dynamic literature is one of the characteristics. Y A poem is considered a poet. Also, Ibthaj considers death in the field as a worthy death and it is equivalent to victory, but in al-Haj's poem, he has a different interpretation and death is a window that opens another hope for him. Ibtahaj is one of the poets who has many skills in dealing with inner desires and spiritual sufferings and romanticism of nature, and the romanticism of the return of nature can be seen in Al-Haj's poems.
ابتهاج، امیر هوشنگ (1381)، سیاه‌مشق، تهران: کارنامه
امین مقدسی، ابوالحسن، فولادی، مریم، علی یاری، مریم. (1397). بررسی و تحلیل عنصر زمان در شعر انسی الحاج (با تکیه‌بر دیوان لن). لسان مبین
بیدختی صفری، ط، )1389)، بیدخت و گویش آن، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
پرین، لارنس (1373) درباره شعر، ترجمه فاطمه راکعی، تهران، روزنامه اطلاعات.
چدویک، چارلز (1375)، سمبولیسم: از مجموعه مکتب‌ها، سبک‌ها و اصطلاح‌های ادبی و هنری، تهران:
حسین پور چافی، علی (1389)، جریان‌های شعری معاصر فارسی، تهران
زرقانی، سید مهدی (1383)، چشم‌انداز شعر معاصر ایران، تهران: نشر ثالث
شفیعی کدکنی، (۱۳۶۸)، سبک‌شناسی، تهران: سخن.
شمسیا، سیروس (۱۳۷۲)، کلیات سبک‌شناسی، تهران: فردوس.
علی‌پور، مصطفی (1378). ساختار زبان شعر امروز، چ1، تهران: فردوس.
فتوحی، محمود (1393)، بلاغت تصویر، تهران: سخن
قبانی، نزار. (1364(. شعر، زن و انقلاب. ترجمه عبدالحسین فرزاد. تهران: انتشارات امیرکبیر
مرتضویان، علی (1386)، رمانتیسم در اندیشه سیاسی تفسیر رمانتیک از قرارداد اجتماعی و دولت ارغنون 2. تهران: انتشارات سازمان چاپ، صص 175-188.
ناتل خانلري، پرويز، (1367)، هفتاد سخن، ج4(شیوه‌های نو در ادبيات جهان) تهران، توس(.
طبانه، بدوی (۱۹۸۵)، التیارات الماعصرة فی النقد الادبی، بیروت: دارالثقاقة.
145 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 168- 145
انعکاس اوضاع اجتماعی فرهنگی جامعه
در اشعار رمانتیسم انسی الحاج و هوشنگ ابتهاج
سلیم قادری تپه رشت 1
ناصر حسینی 2
اردشیر صدرالدینی 3
چكيده
نهضت رمانتیسم پیروان بسیاری در سراسر جهان داشته که به تاسی از پیشروان این مکتب آثار خود را به خواننده عرضه می‌داشتند. هدف اصلی پژوهش تبیین مبنای رویکرد انسی الحاج و هوشنگ ابتهاج در مکتب رمانتیک و بررسی تطبیقی سبک آن دو شاعر با در نظر گرفتن اوضاع اجتماعی و فرهنگی می‌باشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می‌باشد. به‌منظور گردآوری مطالب موردنیاز برای بررسی رمانتیسم در اشعار انسی الحاج و هوشنگ ابتهاج ابتدا مطالعاتی در باب تأثیر مکتب رمانتیسم در ادبیات و همچنین تأثیر آن در اشعار الحاج و ابتهاج صورت خواهد گرفت و مطالب موردنیاز از کتب، مقالات و سایت‌های معتبر علمی استخراج خواهد شد و با توصیف و تحلیل این مطالب و داده‌ها، رمانتیسم و نمودهای مختلف آن در اشعار الحاج و ابتهاج به‌صورت تطبیقی بررسی می‌شود و مهم‌ترین گرایش‌ها و نمودهای آن نشان داده می‌شود. در این پژوهش نتایج نشان می‌دهد، اﺑﺘﻬﺎج رﻣﺎﻧﺘﻴﺴﻢ را درزمینه ﻣﺒﺎرزه، ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﻋﺸﻖ ﺑﻪ آزادي و اﻧﻘﻼب ﺑﻪ ﻛﺎر می‌گیرد و ﻫﻤﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻋﻤﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻌﻄﻮف ﻣﻲدارد و در اشعار الحاج، درآﻣﻴﺨﺘﻦ رﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ﺑﺎ ادﺑﻴﺎت اﻧﻘﻼﺑﻲ و ﭘﻮﻳﺎ یکی از وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﺷﻌﺮ ﺷﺎﻋﺮ محسوب می‌شود. همچنین اﺑﺘﻬﺎج ﻣﺮگ در ﻣﻴﺪان را ﻣﺮﮔﻲ ﺑﺲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ و آن را ﻣﻌﺎدل ﭘﻴﺮوزي ﻣﻲداﻧﺪ ولی در شعر الحاج، تفسیر دیگری داشته و مرگ دریچه‌ای است که امید دیگری را بر او می‌گشاید. اﺑﺘﻬﺎج ازجمله ﺷﺎﻋﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ خواهش‌های درون و رﻧﺞﻫﺎي روﺣﻲ و رﻣﺎﻧﺘﻴﺴﻢ ﻃﺒﻴﻌﺖ، مهارت‌های زﻳﺎدي دارد و در اشعار الحاج رمانتیسم بازگشت طبیعت به چشم می‌خورد.
واژگان كليدي
مطالعه تطبیقی، مکتب رمانتیسم، اوضاع اجتماعی- فرهنگی، اشعار انسی الحاج، اشعار هوشنگ ابتهاج.
[1] . دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عرب، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.
Email: ghaderisalim1361@gmail.com
[2] . استادیار گروه زبان و ادبیات عرب، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: Naserhosini1401@gmail.com
[3] . استادیار گروه زبان و ادبیات عرب، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.
Email: ardashisadraddini@gmail.com
تاریخ دریافت: 18/8/1402 پذیرش نهایی: 23/11/1402