"راهکارهای برون رفت از تزاحمهای اخلاقی با تکیه بر دیدگاه ریچارد مروین هِر"
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
کلید واژه: تزاحم, استثناء, انتخاب بر اساس اصل, تشخيص فردي, تعميم پذيري ,
چکیده مقاله :
"موضوع مقاله، حل تزاحم قواعد و افعال اخلاقي از ديدگاه هِر است، اين موضوع در فلسفه اخلاق به عنوان يکی از معضل های اخلاق کاربردي مطرح می باشد و بيان آن، بدين گونه است، که گاهي مکلفِ مختار، در انجام وظايف خود، ميان دو يا چند فعل اخلاقی متحير مي شود و نمي داند، وظيفه فعلي او، انجام کدام عمل اخلاقي است. هدف از انجام اين تحقيق، که به روش تحليلي ـ توصيفي انجام گرفته ، بررسی روش حل تزاحم هاي اخلاقي از ديدگاه هِر و ارائه راهحلّهايي براي رفع تزاحمهاي اخلاقي در بزنگاهها، به منظور رهايي افراد از بنبستهاي عملي و پيشگيري از خسارتهاي روحي، رواني، مالي، حيثيتي و جاني است که در نتيجه انجام کارهاي مرجوح در عرصههاي زندگي بروز ميکند. بنابراين دستيابي به روزنههايي براي حلّ تزاحمهاي اخلاقي و رهايي از تحيّر و سرگرداني در مواقع عمل، بيان گر ضرورت انجام اين تحقيق است. راه حل هِر، قاعده استثناء و انتخاب بر اساس اصل است. و ناکارآمدی اين روش، فرو افتادن در نسبيت اخلاقی، تلقی نادرست از موضوعات اخلاقی و فراگير نبودن قاعده استثناء از جمله نقدهای وارد بر اين راه حل است.
"Solving the Contradiction of Moral rules and actions from the Point of View of Richard Mervin Hare In moral philosophy, this issue is considered to be one of the problems of applied philosophy and is presented as follows: Sometimes the free willed agent faces a dilemma when choosing between two or more moral deeds, and does not know which action is truly moral. The goal of this research, which has been carried out in the form of a descriptive-analytical method, is a study of the method of solving moral contradiction from the point of view of Hare and presenting solutions for eradicating moral contradictions in a critical moment, in order to emancipate individuals from practical impasse and preventing mental, psychological, financial, reputational and physical losses which are caused as a result of immoral actions in life. Therefore, the significance of this research lies in its attempt to discover the ways of solving moral contradictions and relieving the individual from bafflement and confusion in the process of an action. Hare’s solution is the rule of exception and selection based on the principle. However, the impracticality of this method, collapse in relativism, misinterpretation of moral issues, and the inapplicability of the rule of exception to all circumstances are the elements that have resulted in the criticism of Herr’s method.
"قرآن کريم، ترجمهي محمدمهدي فولادوند.
اتکينسون، آر.اف، 1369، فلسفه اخلاق، ترجمهي سهراب علوي نيا، مرکز ترجمه و نشر کتاب.
پالمر،مايکل،1385،مسائلاخلاقي،ترجمهيعلي رضا آل بويه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي.
پويمان، لويي، 1378، درآمدي بر فلسفه اخلاق، ترجمهي شهرم ارشد نژاد، تهران، گيل.
الحسيني اليزدي، السيد مرتضي، 1395ق، عنايه الاصول، ج4و6، قم، انتشارات فيروز آبادي، موسسه آل البيت.
سبحاني، جعفر، 1370، حسن و قبح عقلي، نگارش علي رباني گلپايگاني، تهران، مطالعات و تحقيقات فرهنگي.
شريفي،احمدحسين،1388،خوبچيست،بدکدام است؟قم، موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره).
کانت، ايمانوئل، 1369، بنياد مابعدالطبيعه اخلاق، ترجمهي حميد عنايت و علي قيصري، تهران، خوارزمي.
لاک، دان، 1387، کم مايگي اصل تعميمپذيري (مقالاتي در باب فلسفه اخلاق)، ترجمهي محمود فتحعلي، قم، نشر معارف.
مصباح يزدي، محمد تقي،1367، دروس فلسفه اخلاق، تهران، حکمت، چ1.
مطهّري، مرتضي، 1373، تعليم و تربيت در اسلام، قم، صدرا، چ23.
مک ناوتن، ديويد، 1383، نگاه اخلاقي، ترجمهي حسن ميانداري، تهران، سمت، چ1.
___، 1387،شهودگرايي (مقالاتي درباب فلسفه اخلاق)، ترجمهي محمود فتحعلي، قم، نشر معارف.
ميل، جان استيوارت، 1388ش، فايده گرايي، ترجمه و تعليق، مرتضي مرديها، تهران، نشر ني.
هر، ريچارد مروين، 1387، توصيه گرايي (مقالاتي در باب فلسفه اخلاق)، ترجمهي محمود فتحعلي، قم، نشر معارف.
_______، 1383، زبان اخلاق، ترجمهي امير ديواني، قم، طه.
_______، 1379، «معناي توصيفي و اصول اخلاقي» ترجمهي امير ديواني، ارغنون، شماره 16.
هولمز، رابرتال،1389،مباني فلسفه اخلاق، ترجمهي مسعود عليا، تهران، ققنوس، چ2، ويراست سوم.
وارنوک، ج، 1362، فلسفه اخلاق در قرن حاضر، ترجمه و تعليقات، صادق لاريجاني، تهران، مرکز ترجمه و نشر کتاب.
وارنوک،مري، 1387، فلسفه اخلاق در قرن بيستم، ترجمهي ابوالقاسم فنايي، قم، بوستان کتاب، چ2.
Hare, R.M, 1978, moral conflicts, the tanner lecture human values, delivered at the Utah state university october5.
_______1927, the language of morals, Oxford university press.
Ross, W.D, 1939, Foundations of ethics, Oxford Clarendon press.
_______, 1930, the right and the good, Oxford university press