شأن اخلاقی حیوانات، موضوعی است که در غرب از قبل مورد توجه بوده است، اما در میان اندیشمندان مسلمان زمینهای برای طرح آن وجود نداشته است. در خصوص شأن اخلاقی حیوانات میان اندیشمندان غیر مسلمان، از دیدگاه انسان محور ـ دیدگاه افراطی ـ که برای هیچ موجودی غیر از انسان شأن اخلا چکیده کامل
شأن اخلاقی حیوانات، موضوعی است که در غرب از قبل مورد توجه بوده است، اما در میان اندیشمندان مسلمان زمینهای برای طرح آن وجود نداشته است. در خصوص شأن اخلاقی حیوانات میان اندیشمندان غیر مسلمان، از دیدگاه انسان محور ـ دیدگاه افراطی ـ که برای هیچ موجودی غیر از انسان شأن اخلاقی قائل نیست تا دیدگاه بوم محور ـ دیدگاه تفریطی ـ که برای تمام عالم هستی شأن و احترام قائل است به چشم می خورد که تمام آنها قابل نقد هستند. اندیشمندان مسلمان اولاً با وسعت و عمق در این بحث ورود نداشتهاند، ثانیاً با توجه به مبانی اعتقادی یکسانِ مبتنی بر آیات و روایات شان، اگر به بحث ورود پیدا کنند به دیدگاهی یکسان و یا حداقل مشابه؛ یعنی وجود شأن اخلاقی برای حیوانات خواهند رسید. این مقاله که از نوع کتابخانه ای است تلاش کرده با روشی وحیانی نقلی و نیز تحلیلی توصیفی شأن اخلاقی حیوانات را از دیدگاه اندیشمندان غربی و مسلمان و آنگاه از دیدگاه قرآن بررسی نماید. از دیدگاه قرآن، وجود ویژگی های شأن اخلاقی ـ شعورمندی، هدفمندی و اختیار ـ در حیوان که لازمة شأن اخلاقی مستقل است، امری ممکن به نظر می رسد و در نتیجه شأن اخلاقی حیوانات امری باورپذیر می نمایاند.
پرونده مقاله
از مهمترین روشهای شناخت معنای واژهای در زبان، استفاده از مفاهیم همنشین و جانشین آن واژه است. دیدگاه معناشناختی با توجه به روابط همنشینی و جانشینی، میتواند دیدگاه قرآن و روایات را درباره مفاهیم اخلاقی و ارزشی تبیین کند. عفت واژهاى است که بر گونهای از بازدارندگی و چکیده کامل
از مهمترین روشهای شناخت معنای واژهای در زبان، استفاده از مفاهیم همنشین و جانشین آن واژه است. دیدگاه معناشناختی با توجه به روابط همنشینی و جانشینی، میتواند دیدگاه قرآن و روایات را درباره مفاهیم اخلاقی و ارزشی تبیین کند. عفت واژهاى است که بر گونهای از بازدارندگی و خویشتنداری در انجام فعل حرام و زشت یا گدایی و درخواست بیمورد دلالت دارد. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و گردآوری اطلاعات بهصورت کتابخانهای با تأکید بر حوزه معناشناختی به بررسی واژه عفت درآیات و روایات پرداخته و با عنایت به روابط مفهومی عفت با دیگر مفاهیم همنشین و جانشین، گستره معنایی این واژه و مفاهیم نو و کارآمد و چرایی همنشینی و جانشینی این واژگان را بهجای عفت بیان کرده که برای تعیین حدودوثغور این واژه و جلوگیری از سوءبرداشتهای شخصی ضروری است. بر اساس یافتههای این پژوهش تعدادی از مفاهیم همچون هتک، حرص، شهوترانی و گدایی مفاهیم متقابل عفت هستند و قناعت، نشانه اسلام و تشیع، غیرت، عقل و بهترین عبادت، مفاهیم غیرمتقابل و همنشین عفت هستند که ارتباط معنایی وثیقی با عفت دارند و واژههای کف، امتناع، صبر و حفظ و آیات یا جملاتی در قرآن کریم جانشین واژه عفت هستند.
پرونده مقاله